Direct naar artikelinhoud
FIFA

Proces tegen drie Zuid-Amerikaanse FIFA-bonzen is voer voor gangsterdrama

Manuel Burga(l.) is een van de drie beklaagden.Beeld AFP

Tranen, doodsbedreigingen, moord en zelfdoding. Het proces tegen drie Zuid-Amerikaanse FIFA-kopstukken is nog geen tien dagen bezig en nu al doorspekt met drama. In een rechtbank in New York doen aanklagers en getuigen een boekje open over de misdadige praktijken bij de wereldvoetbalbond.

Zes jaar geleden begonnen de Amerikaanse autoriteiten een onderzoek naar corruptie in de voetbalwereld. In mei 2015 werden zeven FIFA-bonzen van hun bed gelicht en gearresteerd. "Dit is pas het begin", beloofden de aanklagers destijds.

Ruim veertig mannen zijn aangeklaagd wegens witwassen, omkoping en deelname aan een criminele organisatie. In 24 jaar zou 130 miljoen euro aan smeergeld zijn betaald. Drieëntwintig verdachten hebben schuld bekend.

Het eerste strafproces begon vorige week maandag en richt zich op illegale praktijken rondom de Copa América (het Zuid-Amerikaanse landenkampioenschap), de Copa Libertadores (het equivalent van de Champions League) en de Braziliaanse Copa do Brasil (de beker).

Twintig jaar celstraf

In de beklaagdenbank zitten de Braziliaan José Maria Marin (85), de Paraguayaan Juan Angel Napout (59) en Manuel Burga (60) uit Peru. Ze zouden zich hebben laten omkopen door media en marketingbedrijven in ruil voor sponsorcontracten en uitzendrechten. De mannen kunnen twintig jaar celstraf krijgen. Ze ontkennen elke betrokkenheid.

"De verdachten hebben de sport bedrogen om er zelf beter van te worden", zei aanklager Keith Edelman bij zijn openingspleidooi. "Dat deden ze jaar na jaar, toernooi na toernooi en steekpenning na steekpenning." Marin zou miljoenen aan smeergeld hebben laten storten op Amerikaanse bankrekeningen. Napout liet het geld cash bezorgen, in koffers "met soms meer dan 100.000 dollar".

Intimidatie van getuige en jury

Kroongetuige Alejandro Burzaco was jarenlang directeur van het sportmarketingbedrijf Torneos y Competencias (TyC) en heeft bekend dat hij steekpenningen heeft betaald aan de FIFA in ruil voor uitzendrechten. Samen met de Mexicaanse zender Televisa en de Braziliaanse zender O Globo heeft TyC 15 miljoen dollar (12,78 miljoen euro) betaald voor de Latijns-Amerikaanse uitzendrechten voor het WK van 2026 en 2030. Ook Fox Sports zou smeergeld hebben betaald.

Burzaco zegt spijt te hebben van zijn misdaden en besloot mee te werken met justitie om het netwerk bloot te leggen. In de aanloop naar het proces heeft hij doodsbedreigingen ontvangen. Om verdere intimidatie te voorkomen, hielden de aanklagers de namen van andere getuigen geheim. Ook de jury is anoniem, op last van rechter Pamela Chen. Ze vreest voor de veiligheid van de juryleden en laat hen dagelijks onder bewaking van en naar de rechtbank rijden.

'De verdachten hebben de sport bedrogen om er zelf beter van te worden'
Aanklager Keith Edelman

De door Burzaco genoemde mediabedrijven staan niet terecht en ontkennen de aantijgingen. Adolfo Lagos, vicepresident van het Mexicaanse Televisa, is zondag doodgeschoten. Het lijkt er in eerste instantie op dat hij slachtoffer is van een roofmoord. Vorige week stierf een andere man die in verband is gebracht met het corruptieschandaal. De Argentijnse advocaat Jorge Delhon pleegde zelfmoord, enkele uren nadat Burzaco hem aan de schandpaal had genageld.

Delhon werkte voor het Argentijnse overheidsprogramma Fútbol para Todos (Voetbal voor Iedereen) en zou een miljoen aan steekpenningen hebben gekregen van Burzaco. "Ik kan het niet geloven", schreef Delhon in een afscheidsbrief, voordat hij zich voor de trein gooide. Burzaco huilde toen hij het hoorde.

Stem verkocht aan Qatar

Volgens Burzaco zijn ook politici betrokken bij het schandaal. Napout zou hem namens Paraguayaans president Horacio Cartes gunsten hebben gevraagd, zoals extra kaartjes voor wedstrijden. In Argentinië betaalde Burzaco naar eigen zeggen 2 miljoen dollar aan ambtenaren. Ze gebruikten als betalingskenmerk ‘Cristina’, de voornaam van toenmalig president Cristina Kirchner. Burzaco kon niet bevestigen of Kirchner op de hoogte was van de praktijken.

Drie Latijns-Amerikaanse FIFA-kopstukken hebben volgens Burzaco in 2010 hun stem aan Qatar verkocht, zodat het Arabische land het WK van 2022 in de wacht kon slepen. Die drie staan niet terecht. De Argentijns Julio Gron­dona stierf in 2014. De andere twee, Ricardo Teixeira (Brazilië) en Nicolás Leoz (Paraguay) hebben uitlevering weten te voorkomen en ontspringen voorlopig de dans.

Vrijdag liepen de gemoederen hoog op in de bomvolle rechtszaal. Verdachte Manuel Bruga haalde tot twee keer toe zijn hand langs zijn hals, in een gebaar alsof hij zijn keel doorsneed. Hij keek getuige Burzaco daarbij strak in de ogen; die hield het opnieuw niet droog.

Vrijdag liepen de gemoederen hoog op in de bomvolle rechtszaal. Verdachte Manuel Bruga haalde tot twee keer toe zijn hand langs zijn hals, in een gebaar alsof hij zijn keel doorsneed

Aanklagers willen Bruga nu opsluiten tot de uitspraak, omdat het gevaar zou bestaan dat hij getuigen geweld wil aandoen. De rechter besloot hem huisarrest te geven en de zaak deze week verder te onderzoeken. Volgens Bruga’s advocaat is er sprake van een misverstand. Zijn cliënt zou geen dreigement hebben geuit, maar jeuk hebben gehad aan zijn keel.