Direct naar artikelinhoud
Joegoslavië-tribunaal

Mladic in beroep tegen levenslange veroordeling voor genocide

Ratko Mladic.Beeld AFP

Ratko Mladic heeft zich tijdens de burgeroorlog in Bosnië schuldig gemaakt aan genocide in Srebrenica. Dat staat in het vonnis van het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag. De toenmalige bevelhebber van de Bosnisch-Servische troepen leverde "een significante bijdrage" aan de misdaden, zei rechter Fons Orie. Mladic krijgt levenslang, die gaat in beroep.

Daarnaast maakte hij zich schuldig aan andere misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden, waaronder de bombardementen op Sarajevo, die het Tribunaal beschouwt als terreur tegen de bevolking. De rechters oordelen dat Mladic niet schuldig is aan de andere genocide-aanklacht tegen hem.

De aanklagers stelden de oud-generaal verantwoordelijk voor volkerenmoord in diverse andere dorpen, maar de rechters hebben hiervan geen overtuigend bewijs gezien. Wel achten ze Mladic schuldig aan de moord op talloze moslims en Kroaten in Bosnië. Zijn misdaden behoren tot de "meest gruwelijke misdaden die de mensheid heeft gekend", zei de Nederlandse rechter Fons Orie, die het vonnis uitsprak.

Lees verder onder de video.

"Veilige zone"

Srebrenica was tijdens de oorlog (1992-1995) uitgeroepen tot veilige zone voor de islamitische bevolking, onder bescherming van Nederlandse vredesmilitairen. Op 11 juli 1995 liepen Mladic' troepen de stad onder de voet. Kort daarna werden meer dan 7000 moslimmannen en -jongens gedood. In Bosnië zelf worden overigens ruim 8300 slachtoffers van 'Srebrenica' herdacht, onder wie vermisten die nooit zijn teruggevonden.

Proces

Mladic was 16 jaar lang voortvluchtig. In 2011 werd hij alsnog opgepakt in Lazarevo en naar Nederland gebracht om te worden berecht door het speciale tribunaal dat door de Verenigde Naties is opgericht.

Het proces begon een jaar later en duurde uiteindelijk meer dan vier jaar, waarin tijdens 530 zittingsdagen de getuigenissen van 592 mensen zijn gehoord en 10.000 bewijsstukken werden bekeken. Naast Orie waren de rechters Bakone Moloto (Zuid-Afrika) en Christoph Flügge (Duitsland).

Beroep

Mladic tekende hoger beroep aan. Volgens zijn zoon Darko hebben de rechters niet eerlijk naar de feiten gekeken en hadden ze geen oog voor de Servische slachtoffers. "Gerechtigheid is vervangen door propaganda", zei Mladic' zoon. Het beroep zal dienen voor het MICT, een afgeslankt instituut dat het werk van onder meer het Joegoslavië-Tribunaal overneemt dat binnenkort zijn deuren sluit. MICT staat voor International Residual Mechanism for Criminal Tribunals.

De verdediging wil van de VN Veiligheidsraad tekst en uitleg over de medische zorg voor haar tot levenslang veroordeelde cliënt. De defensie uit al lange tijd haar ontevredenheid over het niveau van die zorg. Woensdag, tijdens het voorlezen van het vonnis, kampte Mladic met een 'levensgevaarlijk' hoge bloeddruk, stelde advocaat Dragan Ivetic.

Vanwege die 'levensgevaarlijk' hoge bloeddruk had de verdediging gevraagd om ofwel schorsing van de bijeenkomst, ofwel versneld voorlezen van de uitspraak. De rechters deden daar niets mee.

"Zege"

VN-mensenrechtencommissaris Zeid Ra'ad al-Hussein noemt de veroordeling van Ratko Mladic tot levenslang "een gedenkwaardige zege van het recht". De straf is volgens Zeid een waarschuwing aan vergelijkbare misdadigers dat zij "nooit aan het recht kunnen ontsnappen. Zeid noemde Mladic in een verklaring ook de "belichaming van het kwaad".

'We moeten naar de toekomst kijken, dan hebben we uiteindelijk een stabiel land'
Ana Brnabic, premier Servië

De Servische premier Ana Brnabic zei dat het vonnis over Ratko Mladic niet als een verrassing kwam. "We moeten naar de toekomst kijken, dan hebben we uiteindelijk een stabiel land", zei ze tegen journalisten op bezoek in Oslo. "We moeten het verleden achter ons laten."

De Bosnische premier Denis Zvizdic zei dat "zij die nog steeds oproepen tot nieuwe verdeling en conflicten zorgvuldig het vonnis moeten lezen, voor het geval ze nog niet klaar zij om hun verleden onder ogen te zien". Hij zinspeelde daarmee op het voortdurende separatisme in de autonome Servische regio in Bosnië.

NAVO-chef Jens Stoltenberg verwelkomt de levenslange straf die Ratko Mladic kreeg opgelegd van het Joegoslavië-Tribunaal. Hij hoopt dat de uitspraak de Balkanregio ertoe "beweegt het pad van vrede en verzoening verder te volgen."

Ook de Europese Unie verwees in een reactie naar de genocide in in Srebrenica. Het bestrijden van straffeloosheid voor de meest verschrikkelijke misdaden is een fundamentele menselijke plicht, aldus de diplomatieke dienst van de EU. Die verwacht van alle politieke leiders in de regio de slachtoffers te eren met "verzoening, samenwerking en goed nabuurschap."

Lees meer:

 Mladic en het Joegoslavië-tribunaal: nog één keer wereldnieuws, dan nooit meer

De Servische ‘helden’ hangen in café Gekkenhuis