Uit Bagdad komen is niet meer voldoende om asiel aan te vragen
Het alleenstaande gegeven dat een vluchteling afkomstig is uit de Iraakse hoofstad Bagdad volstaat niet meer voor asiel, stelt een arrest van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. 685 asielaanvragen zijn zo niet langer bevroren.
"Geweldig nieuws", reageert staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) op het arrest van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Die sprak zich uit over de beoordeling van het geweldsniveau in Bagdad en concludeert dat de situatie niet bedreigend genoeg is om 'louter aanwezigheid' als een argument voor asiel te laten gelden.
De Raad erkent het geweldsklimaat in Bagdad als een gewapend conflict dat "tot op zekere hoogte alle burgers zonder onderscheid kan treffen", maar dat is dus onvoldoende om te vluchten van de situatie en internationale bescherming te verkrijgen. "De mate van het geweld is echter niet dermate hoog dat het voor elke burger, louter door zijn aanwezigheid aldaar, een ernstige bedreiging vormt", staat in de mededeling van het arrest.
'We sluiten de poort niet, dit is in feite een verfijning van het onderzoek. Waar bescherming vroeger wel of niet werd toegekend op basis van herkomst, is er nu een filter'
Gezien de blijvende stroom aan nieuws over bomaanslagen en dodentallen in de Iraakse hoofdstad is dat opmerkelijk. "Maar de geweldsincidenten vertonen wel degelijk een dalende trend", verklaart Frédéric Tamborijn, persmagistraat bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. "Voor de beoordeling van het geweldsniveau beroepen we ons op verschillende indicatoren: de aard en intensiteit van het conflict, het aantal burgerslachtoffers ten aanzien van het aantal inwoners, in welke mate het maatschappelijk leven zijn gang kan gaan, enzovoort."
"Restaurants en scholen zijn open, ziekenhuizen kunnen min of meer functioneren en we merken zelfs een vrijwillige terugkeer van Irakezen naar hun thuisland", vervolgt Tamborijn. Om tot het arrest te komen, gebruikte de raad onder meer actuele landeninformatie verkregen via het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS). "Ook het UNHRC (de VN-vluchtelingenraad, MM) bevestigt trouwens dat er op dit moment geen reden is om mensen op basis van hun herkomst uit Bagdad internationale bescherming te verlenen."
'Sluiten de poort niet'
Het arrest betekent dat bij elke asielaanvraag uit Bagdad een individueel onderzoek opgestart wordt om vast te stellen of de persoon een verhoogd risico loopt op geweld. "We sluiten de poort niet, dit is in feite een verfijning van het onderzoek. Waar subsidiaire bescherming vroeger wel of niet werd toegekend op basis van herkomst, is er nu dus een zekere filter in plaats van een binair systeem", zegt Tamborijn.
"Het kan gaan om mensen die door specifieke omstandigheden zoals familiebanden en een politiek of religieus profiel extra kwetsbaar zijn", verduidelijkt Gabrielle Baes, woordvoerder van het CGVS. Asielzoekers moeten dat verhoogde risico kunnen aantonen in een uitgebreid intakegesprek. "Verklaringen en bewijsstukken zullen daarbij goed nagekeken worden door onze researchcel."
Staatssecrataris Francken toont zich tevreden over het arrest. Hij wachtte naar eigen zeggen al een jaar op de uitspraak. Alle asielberoepen werden toen bevroren bij de Raad van Vreemdelingenbetwistingen vanwege een interne discussie over het geweldsniveau in Bagdad. Het gaat in totaal om 685 Franstalige dossiers. "Nu snel uitspreken en achterstand inhalen", tweet de staatssecretaris.