Live - Puigdemont in Brussel: "Juncker, zag je ooit zo'n grote betoging om criminelen te steunen?"
45.000 Catalanen zijn vandaag in Brussel samengekomen voor een massabetoging. Ze protesteren er tegen de afzetting en opsluiting van hun ministers en leiders van twee onafhankelijkheidsbewegingen. De betoging vindt plaats onder strenge veiligheidsmaatregelen. U kunt alles volgen in dit liveblog.
Live
Einde liveblog
Nu de rust terugkeert in de straten van Brussel, sluiten we dit liveblog af.
Catalanen trekken naar Grote Markt
Nu de betoging erop zit, blijven veel Catalanen hangen in het centrum van Brussel. "Vooral om de Kerstmarkt te zien en chocolade te kopen", klinkt het.
Twitter bericht wordt geladen...
"Positieve atmosfeer"
Frans Timmermans, de vicevoorzitter van de Europese Commissie, heeft intussen gereageerd. Hij begroet "de positieve atmosfeer", al doet de manifestatie doet de Commissie niet van standpunt veranderen.
Aan Spaanse kant blijft het voorlopig oorverdovend stil.
Frans Timmermans, de vicevoorzitter van de Europese Commissie.Beeld EPA Betoging zonder incidenten
De 45.000 die naar Brussel zijn afgezakt, zijn eerder luidruchtig door de Europese wijk getrokken, met honderden geel-rood-blauwe Catalaanse vlaggen en spandoeken. De demonstratie is volgens de politie rustig verlopen.
Onder de betogers bevonden zich opvallend veel gezinnen met jonge kinderen en oudere koppels. Zij wilden vooral de Europese instellingen komen wakkerschudden. "De Catalanen zijn een onderdrukt volk binnen de EU, dat kán toch niet", klonk het bij een van de betogers.
Beeld REUTERS Ook andere Catalaanse ministers nemen het woord
Ook de andere afgezette Catalaanse regeringsleden in ons land spreken de menigte kort toe.
Clara Ponsatí i Obiols vraagt het Europees parlement om "alstublieft mee te helpen de rechtsstaat in Catalonië te herstellen". Haar collega Meritxell Serret bedankt Catalanen voor hun "doorzettingsvermogen" om onder "de wel erg grijze Brusselse hemel" zo massaal op te dagen.
Antoni Comín i Oliveres, de voormalige Catalaanse minister van Volksgezondheid, toont zich het meest strijdvaardig. "De Catalaanse gevangenen zijn politieke gevangenen" en de Catalanen zullen niet stoppen voor de Spaanse regering, die hij "franquistisch" noemt, ze weer vrijlaat. "We hebben ons lot in eigen handen genomen en daar zullen we voor blijven vechten. Wij zijn sterk en wij zullen winnen."
Beeld REUTERS Puigdemont: "Juncker, zag je ooit zo'n betoging voor criminelen?"
Ook een zichtbaar tevreden Carles Puigdemont dankt de Catalanen die zich in Brussel verzameld hebben. Puigdemont roept de EU op om moed te tonen. "Europa mag geen schrik hebben om de fundamentele democratische waarden te verdedigen", vindt hij. "Catalonië wil verder als een democratisch land. We gaan ons hiervoor verder vredevol inzetten in het hart van Europa."
Spaans premier Mariano Rajoy noemt Puigdemont "de vijand". "Aan Juncker en alle vrienden van Rajoy: heb je ooit zo'n grote betoging gezien om criminelen te steunen?", verwijzend naar de in Spanje opgesloten Catalaanse leiders, "de twee Jordi's" en Oriol Junqueras. "Neen. Deze mensen komen niet massaal op straat om criminelen te verdedigen. Het gaat hier om democraten."
Carles Puigdemont in Brussel.Beeld DM Rovira vraagt vrijlating politieke gevangenen
Marta Rovira, secretaris-generaal van de Catalaanse linkse separatistische partij ERC, vraagt om de vrijlating van politieke gevangenen in Spanje: "We willen gewoon vooruitgang boeken", klinkt het in Brussel.
Marta Rovira in Brussel.Beeld DM Peter Luyckx (N-VA) spreekt steun uit
Ook parlementslid Peter Luyckx (N-VA) houdt een toespraak en spreekt steun uit vanwege de Vlaamse nationalisten.
"Het is hoog tijd dat de democratische waarden zwaarder doorwegen dan politieke lidkaarten", zei Luyckx eerder op de dag. "De Spaanse premier Rajoy krijgt rugdekking van zijn vrienden in de EVP-fractie."
Later deze namiddag zullen de afgezette Catalaanse leider Carles Puigdemont en politica Marta Rovira nog het woord nemen. Een precieze timing is niet bekend.
Carles Puigdemont tussen de betogers op het Jean Reyplein.Beeld Eric De Mildt "Democratie staat op het spel"
Afgevaardigden van de Catalaanse onafhankelijkheidsbewegingen ANC en Omnium Cultural hebben in toespraken gevraagd om de vrijlating van hun voorzitters, Jordi Sànchez en Jordi Cuixart. Beiden zitten al enkele maanden in de gevangenis.
"Wat op het spel staat, is de democratie in Spanje en Europa", aldus Marcel Mauri van Omnium Cultural. "Nee aan de repressie!"
Ook een Europees parlementslid uit Wales neemt het woord. "Een vredelievende beweging kan je niet stoppen", klinkt het.
Beeld Yannick Verberckmoes Puigdemont spreekt straks menigte toe
De afgezette Catalaanse leider Carles Puigdemont is onder massale belangstelling gearriveerd aan het Jean Reyplein. Daar zal hij de menigte in de loop van de namiddag toespreken.
"Puigdemont president!", klinkt het op het plein, waar een presentator meedeelt dat dit de grootste betoging ooit in België is. De betogers hopen op een klinkende overwinning van leider Carles Puigdemont en de zijnen bij de vervroegde verkiezingen van 21 december.
Twitter bericht wordt geladen...
Beeld Yannick Verberckmoes De ruim 45.000 Catalanen die naar Brussel afzakten, zijn vooral gefrustreerd door de houding van de Europese Unie. Dat blijkt uit de vele spandoeken met slogans als 'Europe, wake up'.
De Catalanen begrijpen niet waarom de EU niet ingrijpt. Volgens hen worden Catalanen opgesloten voor hun politieke mening. "Wij willen hier aandacht komen vragen voor de Catalaanse zaak. De Catalanen zijn een onderdrukt volk binnen de EU, dat kán toch niet", zegt een betoger.
Om hun oproep aan de EU kracht bij te zetten, spelen de Musicians for Freedom op het Reyplein Ode to Joy, het Europese volkslied.
Beeld Yannick Verberckmoes Betogers eisen vrijlating
De betogers vragen de vrijlating van Jordi Sànchez en Jordi Cuixart, de voorzitters van de Catalaanse onafhankelijkheidsorganisaties ANC en Omnium Cultural, die al enkele maanden in de gevangenis zitten.
Beeld Yannick Verberckmoes Nog hinder verwacht
Ook deze namiddag wordt er naar aanleiding van de Catalaanse manifestatie nog hinder verwacht in het centrum van Brussel. De Brusselse politie roept via Twitter op om de Europese wijk indien mogelijk zoveel mogelijk te vermijden.
Twitter bericht wordt geladen...
Jan Peumans: "Dit zie ik de Vlamingen nog niet meteen doen"
Vlaams parlementsvoorzitter Jan Peumans (N-VA): "Ik vind het absoluut ongehoord en antidemocratisch dat mensen in een democratisch land in een democratisch Europa worden opgesloten voor hun politieke mening. Ik begrijp dat niet. Het is echt opvallend dat zoveel Catalanen naar Brussel zijn afgezakt. Dat zie ik de Vlamingen nog niet meteen doen, maar Catalanen hebben een heel andere mentaliteit. En een andere voorgeschiedenis natuurlijk."
Ook N-VA-Europarlementslid Mark Demesmaeker stelt zich vragen bij het Europese standpunt in dit dossier. "Waarom mogen de Catalanen niet zelf beslissen over hun politieke toekomst? Die vraag is bijna een taboe in de Europese instellingen", zegt hij. Demesmaeker organiseert deze namiddag nog een conferentie over de Catalaanse zaak, die volgens hem bijna verboden werd. "Dat zegt eigenlijk alles over de manier waarop Europa met dit dossier omgaat."
Beeld BELGA Puigdemont stapt mee
Afgezet Catalaans leider Carles Puigdemont, die al een tijdlang in ons land verblijft, stapt vanmiddag, samen met tienduizenden andere Catalanen, door Brussel.
Beeld REUTERS Beeld REUTERS 45.000 betogers in Brussel
Volgens de Brusselse politie zijn er volgens een officiële telling 45.000 betogers op de been. Dat meldt de politie via Twitter. De organisatoren hadden een opkomst van 20.000 mensen verwacht.
De Catalanen en sympathisanten trekken intussen door de Europese wijk, al is een grote groep ook achtergebleven in het Jubelpark. Alles verloopt nog altijd erg rustig. De optocht houdt later op de dag halt op het Jean Reyplein. Het einde van de actie is voorzien rond 15.30 uur.
Twitter bericht wordt geladen...
Twitter bericht wordt geladen...
In beeld
Bekijk hier de beelden van de Catalaanse overrompeling in Brussel.
Beeld BELGA Politie: "Minstens 10.000 betogers"
Minstens 10.000 Catalanen hebben zich vandaag in Brussel verzameld om aandacht te vragen voor de situatie in hun thuisland en hun steun te betuigen aan leider Carles Puigdemont en de andere leden van de afgezette Catalaanse regering.
De organisatoren hadden een opkomst van zowat 20.000 personen verwacht. Enkele minuten voor het begin van de betoging waren dat er minstens 10.000, meldt woordvoerster van de politie Brussel Hoofstad Elsene Ilse Van de Keere.
Beeld AFP Beeld BELGA Grote delegatie N-VA'ers aanwezig
Tussen de duizenden Catalanen in het Brusselse Jubelpark bevond zich vanmorgen ook een tiental N-VA-kopstukken. "Het is voor ons mooi om te zien dat hier zoveel Catalanen bijeen zijn om onafhankelijkheid te eisen. Dat volk krijgen wij voorlopig niet bijeen, maar wij proberen het via een andere weg", zegt Vlaams parlementslid Kathleen Krekels.
Naast Krekels zijn ook Vlaams parlementsvoorzitter Jan Peumans en parlementslid Jan Van Esbroeck aanwezig. Ook uit de Kamer en het Europees parlement zijn N-VA'ers naar het Jubelpark afgezakt om de Catalanen te steunen.
Van Esbroeck: "Wij kunnen niet begrijpen dat een Europees land politieke gevangenen heeft, en dat de EU zomaar wegkijkt. We roepen de EU op om de rol van bemiddelaar op te nemen en rond de tafel te gaan zitten met Spanje en Catalonië, zoals het hoort."
Twitter bericht wordt geladen...
Twitter bericht wordt geladen...
Straten afgesloten
Het parcours van de betoging is vanaf nu volledig afgesloten voor het verkeer.
Twitter bericht wordt geladen...
"Dit is belangrijker dan de verkiezingen"
"Het is een heel emotionele dag", zegt Joanna Cortils, terwijl de protestmars bijna van start gaat. "Dit is voor mij belangrijker dan de verkiezingen, want die vertrouw ik niet volledig. Ik ben hier voor mijn ouders en vrienden die niet meekonden. Zij vroegen me: schreeuw daar voor ons."
In het Jubelpark duiken ook enkele Vlaamse vlaggen op. "Ik ben een partijloze nationalist", zegt een man die liever anoniem blijft. "Normaal doe ik het niet, maar vandaag leek mij een goede dag om met een vlag te wapperen."
Beeld REUTERS Beeld REUTERS Beeld REUTERS N-VA: "Vandaag zijn we allemaal Catalanen"
De N-VA drukt haar steun uit voor de Catalaanse betogers die de Europese instellingen oproepen om niet langer afzijdig te blijven in de Catalaans-Spaanse crisis. "Vandaag zijn we allemaal Catalanen. We sluiten ons aan bij hun vreedzaam protest tegen het Europese stilzwijgen en de Spaanse repressie", aldus Europees parlementslid Mark Demesmaeker, kamerlid Peter Luyckx en Vlaams parlementslid Jan Van Esbroeck in een persbericht.
"De manier waarop de Europese instellingen en Madrid deze crisis aanpakken gaat in tegen alle democratische waarden die we in de Europese Unie zouden moeten delen. Hopelijk dringt die boodschap vandaag ook door tot in het Berlaymontgebouw, waar de Europese Commissie zetelt. Europa moet een dialoog tussen Catalonië en Spanje mogelijk maken", klinkt het nog.
Luyckx benadrukt nog dat het onaanvaardbaar is dat er anno 2017 politieke gevangenen in Europa opgesloten zitten. "Waar blijft in godsnaam de verontwaardiging? Wanneer veroordeelt Europa eindelijk de opsluiting van Catalaanse leiders en democratisch verkozen politici?", vraagt hij zich af. "Het is hoog tijd dat de democratische waarden zwaarder doorwegen dan politieke lidkaarten. De Spaanse premier Rajoy krijgt rugdekking van zijn hooggeplaatste vrienden uit de EVP-fractie."
Twitter bericht wordt geladen...
Jubelpark stroomt vol
Duizenden Catalaanse betogers zijn samengekomen in het Jubelpark, waar om 11.30 uur de betoging vertrekt. Van daaruit gaat het via de Kortenberglaan, Stevinstraat en Etterbeeksesteenweg naar het Jean Reyplein.
De Catalanen hebben de oproep om naar Brussel af te zakken duidelijk goed opgevolgd. Het Jubelpark staat vol geparkeerde mobilhomes, autobussen en auto's met Catalaanse vlaggen. Ook in het centrum van Brussel is er een grote Catalaanse aanwezigheid. Zo zitten onder andere de metro's vol betogers.
Voorlopig verloopt alles erg rustig. Onder de betogers zijn opvallend veel gezinnen met kinderen. Naast de duizenden Catalaanse vlaggen zijn hier en daar ook Vlaamse en Belgische vlaggen te zien, en de betogers delen pins uit met een Catalaans en Vlaams vlaggetje. Er worden volop Catalaanse liederen gezongen en slogans gescandeerd.
Beeld REUTERS Beeld Yannick Verberckmoes Beeld Yannick Verberckmoes Beeld REUTERS Beeld Yannick Verberckmoes Catalanen verzamelen in Brussel
Catalanen lopen vooraf in kleine groepjes door het centrum van Brussel. "We hebben 18 uur met de bus gereden", zegt Maria Vallespi, een 22-jarige uit Barcelona. "Vanavond om 19 uur gaan we weer terug."
Maria wil vooral dat artikel 155 uit de Spaanse grondwet verdwijnt. "Het zet de deur open naar een dictatuur."
Beeld Yannick Verberckmoes Reyers-Centrumtunnel richting centrum is afgesloten
Twitter bericht wordt geladen...
"Dit zal gevolgen hebben"
Onze man ter plaatse sprak voor de start van de betoging met Anna Arqué, de woordvoerster van een van de Catalaanse onafhankelijkheidsorganisaties. "Het belangrijkste doel is om Europa en de wereld te laten zien dat we niet buigen onder de repressie van het Spaanse gerecht. We weten wat onze rechten zijn en die zijn ook verankerd in de waarden waarmee de Europese Unie is opgericht. Als de EU onze rechten niet kan garanderen, waartoe dient ze dan eigenlijk?"
"Als twee miljoen mensen in Barcelona niet genoeg zijn, dan komen we maar naar Brussel", zegt Arqué. "Dit zal gevolgen hebben. Misschien niet volgende week, maar het zal wel gevolgen hebben."
De organisatoren willen "de Europese Unie ook een spiegel voorhouden". Deze namiddag wordt daarom een conferentie georganiseerd in het Europees parlement, onder de titel 'Can Catalonia save Europe'.
Twitter bericht wordt geladen...
Twitter bericht wordt geladen...
Hoofdstad mijden met de wagen
De Brusselse politie raadt pendelaars aan het centrum te mijden met de wagen en het openbaar vervoer te nemen.
Twitter bericht wordt geladen...
Het parcours
De betogers verzamelen vanaf 10 uur in het Jubelpark, waar het vertrek van de betoging voorzien is om 11.30 uur. De manifestatie zet zich in gang op de Renaissancelaan om dan via de Kortenberglaan, de Stevinstraat en de Etterbeeksesteenweg op het Jean Reyplein te eindigen.
Op het volledige parcours geldt een parkeerverbod en de voertuigen die niet tijdig weg zijn, zullen getakeld worden, meldt de politie.
Aan de automobilisten wordt aangeraden de Europese wijk en de oostelijke rand zo veel mogelijk te mijden. Vanaf 10 uur wordt de Reyers-centrumtunnel preventief afgesloten.
Twitter bericht wordt geladen...
Strenge veiligheidsmaatregelen
De Catalaanse massabetoging vindt vandaag plaats onder strenge veiligheidsmaatregelen. Na de rellen in Brussel van de afgelopen weken staan de veiligheidsdiensten op scherp en wordt de politiecapaciteit versterkt.
"Voor de manifestatie zelf zal er personeel instaan voor het aspect mobiliteit. Er zal een reserve zijn voor openbare orde met steun van de federale politie en andere lokale zones en er zal eveneens personeel in burger aanwezig zijn", zegt politiewoordvoerster Ilse Van de Keere.
