VN-rapport over armoede: "Amerikaanse droom is Amerikaanse illusie geworden"
De Verenigde Staten, het rijkste en machtigste land ter wereld, zijn blijkbaar niet in staat om iets te doen aan de armoede waarin 40 miljoen Amerikanen moeten leven. De Amerikaanse droom is in sneltempo aan het veranderen in de Amerikaanse illusie, schrijft Philip Alston, de speciale VN-rapporteur voor extreme armoede en mensenrechten, na een reis door het land. De geplande belastinghervorming zal die kloof alleen maar groter maken.
Dat de gezant van de VN voor extreme armoede en mensenrechten een 'factfinding mission' opzet in de Verenigde Staten is op zich al veelzeggend. Twee weken lang reisde Philip Alston door Alabama, Californië, Georgia, West-Virginia, Puerto Rico en Washington DC. Het verslag daarvan heeft Alstom neergepend in een 19 pagina's tellend rapport. "Een rauw, onverbloemd en niet erg diplomatische rapport" zegt VRT NWS-correspondent Björn Soenens.
In geen enkel andere OESO-land is de ongelijkheid (volgens de Gini-coëfficiënt) zo groot: 1 op de 8 Amerikanen, meer dan 40 miljoen, leven in armoede. De inwoners van het rijkste land ter wereld leven minder lang en zijn ongezonder dan die van andere OESO-landen. Alston haalt een voorbeeld aan uit Alabama, waar mensen hun toilet met een pvc-buis rechtstreeks met hun tuin verbinden, met alle gevolgen vandien. "Er komen ziektes en parasieten terug, zoals de hookworm, die in 100 jaar niet meer is waargenomen."
Profiteurs en losers
De rapporteur haalt ook uit naar de politiek. De huidige trend en de groeiende armoede ondermijnt de democratie in de VS, zegt Alston. Veel te weinig arme mensen krijgen de kans om te gaan stemmen en zo hun ongenoegen te uiten. Dat kan gaan om gevangenen die na hun vrijlating niet meer mogen stemmen, tot arme mensen ontzeggen dat ze hun rijbewijs kunnen afhalen, een document dat een noodzakelijk bewijs is om te mogen stemmen. "Waarom schilderen politici mensen met een uitkering ook altijd af als profiteurs, als losers," vraagt Alston zich af. De realiteit is vaak anders zegt Alston, de banen zijn er gewoon niet. Het gaat vaak louter om retoriek van politici om te kunnen besparen.
Geplande belastinghervorming maakt het alleen erger
Het trieste beeld dat Alston schetst, is het gevolg van een jarenlang beleid, over regeringen en presidenten heen. Ietwat cynisch stelt Alston vast dat zijn armoederapport net op het moment komt dat de Republikeinse partij een grote belastingverlaging wil doorvoeren. Die hervorming zal de situatie alleen maar verergeren, vooral de toplaag zal ervan profiteren. "Het sociale net zit al vol gaten", maar de geplande hervormingen zullen het net helemaal uiteen doen vallen -blown apart, zei Alston letterlijk. Of Alstons rapport politieke weerslag gaat hebben, is de vraag. De Republikeinse senator Mark Rubio eist in elk geval een belastingaftrek voor kinderopvang voor de laagste inkomens, anders wil hij de belastinghervorming niet goedkeuren.