Direct naar artikelinhoud
Lust & liefde

"Tot mijn verbazing ben ik ineens verlegen geworden met mannen. Ik ben mijn lef kwijt"

Corine Koole interviewt over de raadselen van passie en affectie
Beeld Thinkstock

Seks is verrukkelijk, kreeg Ella (55) als wijze raad mee van haar moeder, en zo begon ze aan een bestaan vol lichamelijk genot, waarin zij de touwtjes stevig in handen had. Nu vraagt ze zich af waar die verlegenheid zo plots vandaan komt.

"In mijn kinderjaren zat ik op een lagere school waar ze als een van de eerste scholen seksuele voorlichting gaven. Dat was zo bijzonder dat de radio opnamen kwam maken, maar zelf begreep ik de commotie niet. Bij ons thuis werd er over seks gesproken alsof het zoiets was als neuspeuteren: je deed het niet in het openbaar, maar lekker was het wel, en bepaald niet iets om geheimzinnig over te smoezen. Mijn vader en moeder organiseerden regelmatig feestjes en als wij, de zes kinderen, de volgende ochtend wakker werden, hoorden we bijvoorbeeld dat tante Adèle het die nacht met een buurman had gedaan. Ook herinner ik me een vriendin van mijn ouders die ineens heel vaak kwam logeren en gewoon bij hen in bed sliep. Niemand in ons gezin die daar een opmerking over maakte.

'Seks, leerde ik al snel, heeft weinig te maken met romantiek en verholen fantasie, maar vooral met onaantastbaarheid en genot'

“Op een of andere manier gaf die openheid over seks ons kinderen een superioriteitsgevoel. Niet alleen ten aanzien van onze leeftijdgenoten, maar ook ten aanzien van veel volwassenen die in de jaren 60 van het katholieke Limburg waar ik opgroeide nog steeds kinderachtig deden over seks. Op de stille bosweg aan de rand van ons landgoed stonden vaak auto’s geparkeerd met eenzame mannen met seksboekjes en wanneer we hen aan het schrikken maakten door plotseling met ons hoofd voor hun neus te verschijnen, gooiden ze snel die boekjes het raam uit en reden ze weg. Stapels pornoblaadjes veroverden we op die manier, we namen ze mee naar onze boomhut. Daar lazen we elkaar dubbel van het lachen hardop voor, tot onze vader ons zag. Die porno was ons vrije kinderen onwaardig, er werd al genoeg gekletst. Maar boos was hij nooit en binnen de kortste keren hadden we een nieuwe stapel verzameld, en nooit iemand die zijn eigendom kwam opeisen.

“Seks, leerde ik al snel, heeft weinig te maken met romantiek en verholen fantasie, maar vooral met ­onaantastbaarheid en genot. Mijn moeder zei altijd: seks is verrukkelijk en met die overtuiging in lijf en leden werd ik op mijn 18de voor het eerst verliefd, op een vriend van mijn vader. Op een dag vroeg ik hem: ‘Zullen we met z’n tweeën een keer een borrel drinken?’ ‘Je bent te jong voor me’, antwoordde hij. En ik zei: ‘Maak me dan ouder’.

“Vier jaar heb ik met deze man een verhouding gehad, van mijn 18de tot mijn 22ste. En hij is altijd een vriend gebleven. Hij heeft vaak gezegd dat ik hem seksueel wakker heb geschud en andersom leerde ik ook van hem. Hij introduceerde mij bij andere mannen en vrouwen met wie we trio’s hadden en verkleedpartijen deden. Ik, het schoolmeisje in de ogen van zijn bijvrouwen, was overal voor in want ik kende geen schaamte. Een keer ben ik zonder ook maar een moment te ­aarzelen op zijn voorstel meegegaan naar een feestje. Zonder T-shirt en beha, in alleen een rokje.

“Pas nu, jaren later, nu mijn laatste langdurige verhouding deze zomer na dertien jaar eindigde, vraag ik me af: hoe verhoudt gebrek aan schaamte zich eigenlijk tot de manier waarop je liefhebt? Zou het kunnen dat liefde juist wel gebaat is bij geheimzinnigheid en omfloerst verlangen? En dat seksuele vrijheid uiteindelijk een averechts effect heeft op de liefde? Het antwoord is natuurlijk: nee, volslagen larie. Mijn vrije seksuele moraal zit mij in het DNA en heeft mij nooit gebeten.

'Het is of de rol die ik in het seksuele contact met mannen van jongs af aan heb aangenomen, me ineens niet meer past'

“Toch moet mij iets van het hart. Tot mijn verbazing ben ik na het verbreken van deze laatste liefde ineens verlegen geworden met mannen. Vrienden vragen me steeds: ben je alweer verliefd en zit je al op Tinder, omdat ze weten dat ik altijd wel links of rechts begeerd word. Maar ik durf ineens minder. Ik ben mijn lef kwijt. En Tinder lijkt me reuze gênant. Wat me blokkeert is niet de angst me opnieuw te binden, maar het is of de rol die ik in het seksuele contact met mannen van jongs af aan heb aangenomen, me ineens niet meer past. Geen idee hoe dat kan, misschien omdat ik na het stranden van mijn laatste verhouding ben gaan sleutelen aan mijzelf.

“Ik was al die jaren weliswaar tijdens de seks de baas, maar daarbuiten was ik de pleaser: iemand die het vooral anderen naar de zin wil maken. Met mijn laatste man liet ik het zelfs zover komen dat ik de complete zorg van zijn kinderen op me nam, terwijl hij steeds harder ging werken en nergens tijd voor had. Dus toen wij braken, dacht ik: en nu is het afgelopen met dat pleasen.

“Ik ging in therapie, doorbrak mijn patroon, maar daarmee verschoof er wonderlijk genoeg ook iets in de manier waarop ik seks beleefde. Het was of ik ineens kwetsbaarder werd, of mijn schild verbrokkelde omdat ik mijzelf ineens onder de loep ging nemen.

“Het pleasen was ooit begonnen nadat mijn oudste broer was overleden, ik zocht een manier om mijn ­moeder te ontzien. Later verplaatste dat gedrag zich naar mijn mannen. Seks was daarbij altijd een beloning voor het pleasen. In bed nam ik wraak op mijzelf, op mijn eigen onderdanigheid. In de seks had ik de leiding en was mijn leven minder chaotisch en gecompliceerd. En nu ik op mijn 55ste korte metten maak met het de ander naar de zin willen maken, is die compensatie niet langer nodig. Zoiets moet het zijn. Ik heb mezelf als het ware ontmanteld en ben mijn superioriteit kwijt. Mannen door wie ik word benaderd houd ik af, ik weet niet goed meer wat ik moet doen en zeggen. Is dat erg? Nee, maar wel onwennig en op een bepaalde manier ­ontwrichtend. Mijn onbevangenheid was mijn harnas en vaandel. Nu ontdek ik mezelf opnieuw.”