De nieuwe bloedtest werd ontwikkeld door de Amerikaanse Johns Hopkins Universiteit in Baltimore (Maryland). De onderzoekers hebben de CancerSEEK, zoal de bloedtest ook genoemd wordt, getest op meer dan 1.000 patiënten in de VS en Australië. Uit het onderzoek bleek dat in 70 procent van de gevallen kanker kon worden opgespoord nog voor de kanker verder was uitgezaaid. Het ging dan om pancreas-, eierstok-, borst-, long-, maag-, slokdarm-, darm-, en leverkanker. Voor eierstokkanker lopen die detectiecijfers zelfs op tot 98 procent.

En dat is zeer baanbrekend en zeer cruciaal. Want de ziekte detecteren nog voor de kanker zich uitzet, kan miljoenen levens redden. Kankercellen kunnen dan namelijk al verwijderd worden nog voor ze zich verder vermenigvuldigen. De kans op genezing of dat de kanker zelfs helemaal niet doorbreekt is door zo’n vroege opsporing veel groter. “Hoe sneller een kanker gevonden wordt, hoe groter de kans dat hij behandeld kan worden”, zegt Christian Tomasetti, een van de onderzoekers. “We kunnen deze tumoren vinden in een heel vroeg stadium, als het nog mogelijk is om ze operatief te verwijderen. Dat betekent soms dag en nacht verschil wat de overleving betreft. Dit kan dus een heel grote impact hebben op de sterftecijfers bij kanker.”

Proteïnen en sporen van mutaties in DNA

Maar hoe werkt de test dan? CancerSEEK gaat op zoek naar de aanwezigheid van bepaalde proteïnen en van DNA-mutaties in het bloed. Die kunnen namelijk wijzen op de aanwezigheid of op de mogelijke vorming van kanker. Die ziekte ontstaat namelijk wanneer er een defect is in de manier waarop cellen in ons lichaam zich delen, ontwikkelen of afbreken. Het DNA van die cellen muteert, maar als ons lichaam die mutaties niet detecteert of vernietigt, dan kunnen die uitgroeien tot kankercellen. De cellen geven in het bloed bepaalde proteïnen vrij. De mutaties laten ook sporen na in het bloed. De bloedtest probeert dergelijke mutaties of proteïnen dus te detecteren.

Na de test op iets meer dan 1.000 patiënten in Australië en de VS tijdens een eerdere onderzoeksfase, zal de bloedtest nu ook toegepast worden op 10.000 mensen die momenteel geen kanker hebben. Als ook de resultaten daarvan positief zijn, hopen de onderzoekers dat de CancerSEEK over enkele jaren op grote schaal kan geïmplementeerd worden. Al zal daar vermoedelijk wel een prijskaartje aan hangen. De CancerSEEK zou naar schatting 500 tot 1.000 per patiënt kunnen kosten. Daar tegenover staat dan weer dat screenings die nu gedaan worden, zoals bijvoorbeeld een mammografie om borstkanker op te sporen, kunnen vervangen worden.