Commissie die Russische kunst moest onderzoeken zet werkzaamheden na dag 1 al stop

De expertencommissie werd samengesteld door minister van Cultuur Sven Gatz (Open VLD) en de schepen van Cultuur Gent Annelies Storms (SP.A) .

De Stichting Dieleghem van het Russische echtpaar Toporovski, die eigenaar is van de kunstwerken, had principieel ingestemd om vijf werken in het labo te laten onderzoeken. De bedoeling was dat de commissie klaarheid zou scheppen in de discussie over de authenticiteit van de Russische werken die in het MSK Gent werden tentoongesteld.

Vanmorgen was er een eerste werkvergadering gepland in het MSK Gent.  Daar zou de commissie de directeur van het museum en enkele naaste medewerkers spreken. Bij aanvang van de vergadering waren het weliswaar de advocaten van respectievelijk de Stad Gent en de museumdirectie die aanwezig waren. De advocaat van de eigenaars van de kunstwerken stelde in een brief bijkomende eisen. Daar waren een aantal voorwaarden bij die voor de commissie onaanvaardbaar waren zodat ze de werkzaamheden niet konden opstarten.

Thomas Leysen, voorzitter van de commissie, liet in een persbericht weten dat deze voorwaarden "neerkwamen op een vetorecht om de werkzaamheden op te starten. In deze omstandigheden kan de commissie niet anders dan concluderen dat haar opdracht onmogelijk is geworden, en beslist ze haar werkzaamheden stop te zetten."

Sven Gatz, die het initiatief voor de oprichting nam, bekrachtigde de ontbinding van de commissie: “Ik heb geprobeerd als minister van Cultuur een constructieve scheidsrechterrol op te nemen met de instelling van een expertencommissie. Aangezien deze scheidsrechterrol niet langer gewenst is door beide partijen, heeft het voortbestaan van de commissie geen concreet doel meer.”

"Er waren twee vragen die voor ons onmogelijk waren om aan tegemoet te komen vanuit de Russische verzamelaars", legt de minister uit aan VRT NWS. "Wanneer wij van de 24 werken die er hangen er 5 materiaaltechnisch wilden laten onderzoeken, moesten wij als overheid aangeven waarom we over die werken twijfels hebben. Ja, dat is natuurlijk de wereld volledig op zijn kop en die stond al voldoende op zijn kop. Wij wilden er gewoon ad random 5 werken uit kunnen halen. Wij moesten aangeven waarom onze twijfels gegrond waren. Ik onderhandel niet met dergelijke mensen. Zij wraakten ook bepaalde personen van een wetenschappelijk instituut met wereldfaam dat in het MSK in Gent  ook het Jan Van Eyck-retabel aan het restaureren is. Dan houdt het op. Men onderwerpt zich aan een onderzoek met de bedoeling om klaarheid te scheppen. Als men daarna met vertragings- of andere manoeuvres komt, dan is het gedaan. De stad Gent wilde in die omstandigheden ook niet meer meewerken, waarvan akte."

"Het kon echt niet dat de commissie in deze omstandigheden moest werken. Ik heb een overleg gehad met de voorzitter van de commissie Thomas Leysen. Uit zijn relaas bleek dat het geen zin had om verder te gaan. Ik betreur dat het zo is gelopen. Het is nu opnieuw de verantwoordelijkheid van het museum en van de stad, dan is het terug naar af. De stad is nooit een grote fan van de commissie geweest, ik heb hen moeten overtuigen. Maar ik heb van hen recent ook een brief gekregen waarin de commissie in vraag werd gesteld. Dat kan ik ook niet echt de volle samenwerking noemen.  Het is nu hun verantwoordelijkheid, de werken zijn intussen verwijderd, we moeten er niet veel meer van maken dan het is. Het is een zeer spijtig incident. Dit doet zich jammer genoeg ook vaker dan we denken voor in het buitenland. Het is niet alleen hier in Gent gebeurd."