Al vijftien jaar lang staat het kruispunt tussen de Antwerpsesteenweg en de Orchideestraat in Oostakker bekend als een gevaarlijk, ‘zwart’ kruispunt, waar in het verleden al meermaals dodelijke ongevallen plaatsvonden. Toch gebeurde er in al die tijd zo goed als niets om de infrastructuur veiliger te maken. Maandag kwam de zestienjarige Nikita Everaert er om het leven nadat een afslaande vrachtwagen haar op het fietspad aanreed.

Zwarte punten

De verontwaardiging is groot. De Fietsersbond spreekt zelfs over ‘schuldig verzuim’. Maar de dodelijke locatie in Gent is geen unicum. Ze kwam in 2002 op de zwarte lijst terecht samen met 799 andere van de ‘gevaarlijkste’ kruispunten van Vlaanderen. De overheid investeerde al ruim 900 miljoen euro in de wegwerking ervan, tot in 2016 nog 22 locaties overbleven.

Die ‘historische last’ zou huidig minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) met een extra investering van vijftig miljoen euro zo snel als mogelijk wegwerken. Dat kondigde hij al in februari 2016 aan. ‘De schande van de 400 Vlaamse verkeersdoden moeten we op alle fronten aanpakken’, zei hij.

Twee jaar verder is geen enkel van die 22 laatste ‘zwarte punten’ volledig weggewerkt. Op vijf plaatsen zijn werken in uitvoering, op negen locaties worden de werken dit jaar aanbesteed, de resterende acht zitten in de onteigenings- en/of ontwerpfase.

‘De laatste loodjes wegen duidelijk het zwaarst’, zegt minister Weyts. ‘De laatste punten zijn omwille van hun complexiteit en omvang dan ook even duur als de eerste zeventig procent op de lijst uit 2002. De duurste werken zijn het langst uitgesteld.’

20 miljoen

Weyts zal 20 miljoen euro extra uittrekken ‘om de aanpak te versnellen’. Maar de vraag is of extra geld wel de oplossing is. In de verklaringen voor de trage vorderingen duiken hoofdzakelijk juridische en procedurele obstakels op. In Kapellen, Dendermonde, Aarschot en Assenede werden onteigeningen aangevochten voor een rechtbank.

Om daaraan te verhelpen heeft Weyts ‘zijn administratie de opdracht gegeven om minder terughoudend te zijn en door te duwen bij noodzakelijke onteigeningen’. ‘We zullen niet meer oneindig blijven onderhandelen met de eigenaars’, klinkt het.

In Lichtervelde ging de gegunde aannemer voor de werken failliet. En in Gent en in Sint-Pieters-Leeuw werd de aanpassing van de zwarte kruispunten aan de heraanleg van een lokale straat gekoppeld, waardoor de Vlaamse en de lokale overheid er moesten samenwerken - met complexiteit en oponthoud tot gevolg.

Gents mobiliteitsschepen Filip Watteeuw (Groen) vraagt om één beleidsniveau verantwoordelijk te maken voor de weginfrastructuur. Minister Weyts zegt dat de Vlaamse overheid voortaan ‘resoluter zal doorzetten als betrokken gemeenten dwars liggen.’