Waar is de H gebleven in “Oewist”?

In het Nederlands dat in Vlaanderen gangbaar is - in dialecten en verkavelingsvlaams-  is het zoeken naar een aangeblazen H: "Ij eeft een elm op”, “een amer” en natuurlijk “Oewist?” . Nicoline van der Sijs van het Meertens Instituut in Amsterdam zocht uit hoe dat komt. Van der Sijs lichtte een en ander toe in “Nieuwe feiten” op Radio 1.

Volgens eerder onderzoek zou de H al verdwenen zijn  in de 13de eeuw. Dat wil zeggen dat er af en toe wel eentje werd uitgesproken, maar meestal niet. Mensen waren ook onzeker waar ze een H moesten schrijven. 

Voor alle zekerheid schreven ze dan maar hezel in plaats van ezel.

Nader onderzoek van Van der Sijs nuanceert die aanname. Ze vond dat de H maar heel zelden werd weggelaten, en ook nooit in het noorden. Vooral in oorkonden van bepaalde schrijvers in Vlaanderen verdwenen er H’s. Etymologe Van der Sijs vergelijkt met het Engels. Ook daar was er in de middeleeuwen sprake van  “H-dropping”. Dat had rechtstreeks te maken met het Frans dat Willem de Veroveraar meebracht. “Een Frans accent, zonder H, werd beschouwd als sjiek, hoewel tegenwoordig enkel het cockney de H weglaat”. 

Iets soortgelijks vermoedt de Nederlandse onderzoekster in Vlaanderen. “Auteurs van oorkonden in Vlaanderen schreven die ook vaak in het Frans.” En laat het weglaten van de H nu iets typisch zijn voor Romaanse talen als Latijn, Frans, Italiaans of Spaans. 

Meest gelezen