Een "trip down memory lane" met de vijf favoriete boeken van Kristel Verbeke

We ontmoeten Kristel Verbeke (42) tussen de interviewsessies voor haar nieuwe programma "Kinderkopkes" door. Ze heeft haar huiswerk netjes gemaakt en vijf boekentitels op een papiertje genoteerd. Ze bekent meteen in al haar spontaniteit dat ze is opgegroeid in een gezin met fervente tv-kijkers. "We keken tv om te ontspannen en hadden géén uitgebreide boekenkast. Niet dat er niet gelezen werd, maar dat waren dan eerder kranten, een boek over Jean-Marie Pfaff of van die wegwerp-romannekes."

Kristel kreeg het dus niet met de paplepel mee. Van kindsbeen af vond ze het wél leuk om in een bibliotheek te zitten. "Het was nog niet de periode van alles online te vinden. Als je iets moest opzoeken, nam je je fiets en ging je naar de bibliotheek. We hadden een fijne bib in Hamme, en de sfeer die er hing... geweldig! Dáár is het beginnen kriebelen." 

Ze noemt lezen pure me-time om aan de hectiek van de dagdagelijkse sleur te ontsnappen. "Lezen is MIJN moment. Het is zó druk, zeker voor ouders: de kinderen op tijd in bed, gezond eten, de vaatmachine vullen, alles klaarleggen voor de volgende dag, enz. Als je dan een boek leest (het haha-gevoel), zit je in je eigen wereld met personages die alleen in jouw hoofd zitten. Zalig. TV- of een film kijken geeft toch een andere vibe. Dat is drukker, voor mij."

Voor haar studies Nederlands zag Kristel sowieso literatuur passeren. "We hadden een fijne docente Nederlands die ons verplichte zéér veel te lezen. Op dat moment vond ik dat verschrikkelijk, omdat het soms zware boeken waren die je zelf niet kon kiezen. De beruchte literatuurlijsten. Ik heb ze allemaal zien passeren: "Lijmen/Het been" tot Dostojevski met "Misdaad en straf"", vertelt Kristel.

"Maar er is één boek me tot op vandaag bijgebleven: "Het reservaat" van Ward Ruyslinck, over een maatschappij die, als iets niet nuttig is -poëzie, godsdienst of vriendschap bijvoorbeeld- het niet aanvaardt. Dat is voor een stuk herkenbaar, in de zin van "als het geen winst oplevert, moet je al een goede uitleg hebben om je te engageren". Ik vond dat revolutionair", analyseert Kristel. "In het boek wordt een vrouw seksueel misbruikt door een machtig man. Ze vindt nergens hulp behalve dan bij een leerkracht die het voor haar opneemt. Die leerkracht wordt dan uiteindelijk beticht van haar te hebben verleid of verkracht en belandt in een reservaat. Hij wordt er zelfs opgezet omdat hij te veel emoties heeft (en dus nutteloos is)."  

(stilte) "Dat heeft er bij mij zo op ingehakt. Ik werd misselijk van het idee. Als er één boek uit de literatuurlijst impact heeft gehad, is het dat wel. Het gaat over een keiharde maatschappij en als twintiger stelde ik me toen de vraag "Dit gaat toch niet gebeuren?!" Er zat een wereldverbeteraar in mij."

Om het toch luchtig te houden brengt Kristel gauw "De Da Vinci code" van Dan Brown aan. "Alles waar geschiedenis in zit, boeit me.  Het gaat over mystieke dingen, Opus Dei, het Vaticaan, Maria Magdalena die afgebeeld zou staan op een schilderij... Het is tof dat geschiedenis en feiten in vraag worden gesteld. De schrijver heeft blijkbaar genoeg bagage in zich om voor sommige mensen als voor waar aanzien te worden, terwijl het toch om fictie in een roman draait."

"De Da Vinci code" uit 2003 werd wereldwijd een gigantisch succes, met 52 vertalingen en ruim 100 miljoen verkochte exemplaren. In oktober bracht Dan Brown zijn zevende boek uit, "Oorsprong". Ook dat boek is Kristel nu aan het verslinden.

"Ik heb het gewoon graag. Deze keer gaat het over "waar komen wij vandaan en waar gaan we naartoe", en komen architect Antoni Gaudí en de organische vormen van zijn huizen en de mozaïeken in park Güell (Barcelona) aan bod. Ik ben daar al geweest en het is fijn om daar meer over te lezen in een roman. Het is behapbaar, verteert gemakkelijk en je hebt het toch maar achter de kiezen. Het moet niet te moeilijk zijn. Lezen is ontspanning", klinkt het heerlijk eerlijk. 

Ik had de naam nog nooit gehoord, maar de Japanse schrijfster Marie Kondo blijkt een wereldbekende "opruimgoeroe" te zijn. Wie haar naam intikt op Google weet genoeg, met de "KonMari-methode" als hip fenomeen en Time Magazine die haar in 2015 een plaats gaf in de top 100 van invloedrijkste personen. Kristel las van Marie Kondo de vertaling van "Spark joy".

"Een opgeruimd huis is een opgeruimd hoofd, stelt Kondo. I know, I know maar hoe begin je eraan", verantwoordt Kristel dit boek. "Marie Kondo stelt voor om te beginnen met hetgene waar je het makkelijkste afscheid van kan nemen. Leg bijvoorbeeld al je kledij op één hoop -zodat je de hoeveelheid kan overschouwen- en overweeg "Voel ik me er goed bij, word ik er gelukkig van?" Dat is haar methode dus: je beslist niet om spullen weg te doen, je beslist om spullen te houden. Het is eens een ander inzicht."

Kristel is het heus niet eens met álle passages uit "Spark joy", sommige ideeën gaan een tikkeltje te ver. "Je huis groeten als je binnenkomt... tja", geeft ze als voorbeeld aan. "Ik ga ook mijn kleren niet oprollen zoals Kondo, die hangen in de kast." Kristel past intussen het boek in de praktijk toe. "Ik ben nog niet rond, hoor, dat duurt een halfjaar. Ik ben al aan de dvd's toe, het volgende zijn toiletspullen om dan te eindigen met foto's, want die zijn het moeilijkst om los te laten."

Kristel koestert warme herinneringen aan de Artis Historia-reeksen.  "Herinner je je nog de tijd van de Artis Historia-punten? Ik ben ze dankbaar geweest. De aankoop van die boeken was helemaal niet duur. Ik heb de reeks van de prehistorie, de middeleeuwen, Rome en Egypte nog altijd staan thuis! Ik was zó gretig voor die punten om dan de zegeltjes af te geven, de prenten te krijgen en die met de grootste zorg in te kleven. Het leuke is dat ik nu met mijn kinderen (Kristel heeft 2 dochters, Nanou en Lily, red. ) in die boeken kan kijken. Mijn oudste dochter zit in het middelbaar en zoekt foto's online op, dat is cool maar in het echt hebben foto's méér", lacht Kristel. Ze is helemaal aan de boeken gehecht. "Ik zal die reeks nooit wegdoen. We hebben daar veel moeite voor moeten doen. De teksten daarbij waren telkens ook mooi geschreven."

Artis Historia? De prenten en boeken waren enorm populair tussen 1974 en 2004. Miljoenen Belgen knipten puntjes uit verpakkingen van spaghetti, wasproduct of koffie om die dan in te ruilen tegen prentjes. Die prentjes moesten dan in de boeken van het bedrijf geplakt worden. Het systeem leek niet langer rendabel en de uitgeverij achter het concept ging in 2004 failliet. Tien jaar later werd het concept echter nieuw leven ingeblazen.

Het laatste boek is een kinderboek, "Raad eens hoeveel ik van je hou". "Een boek over elkaar graag zien, simpel en eenvoudig met prachtige tekeningen. Het cliché der clichés: als ouder kun je niet uitleggen hoeveel je van je kinderen houdt. Ik hou van clichés. Het zal me ook eeuwig doen denken aan de geur van babybilletjes... of aan zure melk als je ondergekotst raakt", zegt Kristel. Zij kreeg het boek cadeau op een babyborrel en geeft het nu dikwijls zelf cadeau.

"Het gaat om méér dan dat boek, maar om het moment dat je deelt met je kleine mannen. Die momentjes van rust die je kunt inlassen, én de liefde voor het lezen die je ze kunt doorgeven."