Direct naar artikelinhoud
Vleesschandaal Veviba

Cruciale tip vleesschandaal bleef 18 maanden liggen: hoe betrokken parket in diepe crisis verkeert

Cruciale tip vleesschandaal bleef 18 maanden liggen: hoe betrokken parket in diepe crisis verkeert
Beeld Photo News

Waarom bleef justitie achttien maanden op een gouden tip zitten? Dat is een sleutelvraag in het schandaal bij slachthuis Veviba. Een nieuwe doorlichting van de Hoge Raad voor de Justitie, waarvan De Morgen de inhoud al kent, leert dat het betrokken parket van Neufchateau vierkant draait. Magistraten vluchten er weg.

De tijdslijn van het vleesschandaal bij Veviba doet al dagenlang de wenkbrauwen fronsen. In september 2016 kwam in Kosovo een vrachtwagen aan met diepgevroren vlees van het slachthuis in Bastenaken. De etiketten op de verpakkingen waren verscheurd, maar uit de restjes ervan bleek dat het vlees al dateerde van 2004.

Kosovo lichtte daarop het Belgisch voedselagentschap in over de fraude. Een week later werd het parket van Neufchateau op de hoogte gebracht. Toch duurde het achttien maanden, tot 28 februari 2018, voordat een huiszoeking werd uitgevoerd bij Veviba. Tijdens die huiszoeking bleek dat het slachthuis sjoemelde met etiketten én dat het slachtafval verwerkte in gehakt.

Laten aanslepen

Wat iedereen zich nu afvraagt: hoe kon een gouden tip zo lang blijven liggen bij justitie? Minister van Landbouw Denis Ducarme (MR) verbaasde zich al over de trage werking van het parket van Neufchateau tijdens een spoedzitting over het Veviba-schandaal. Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) zei in De afspraak dat het parket van Neufchateau "dun bevolkt is", "blijkbaar te weinig tijd had" en "de zaak heeft laten aanslepen".

Het parket van Neufchateau zelf geeft voorlopig geen commentaar. Volgens woordvoerder Sarah Pollet heeft de onderzoeksrechter zwijgplicht opgelegd zolang het onderzoek naar Veviba loopt. "We kunnen voorlopig niets zeggen."

Slechts 55 procent van de posities in Neufchateau is ingevuld. En dat komt niet door besparingen, maar door een groot verloop

Binnen de gerechtelijke wereld is het een publiek geheim dat het parket van Neufchateau niet goed functioneert. Slechts 55 procent van de posities is er vandaag ingevuld. En dat komt niet door besparingen, maar door een groot verloop. Er vertrekken constant magistraten, en vervangers zijn nergens te vinden.

Lees de opinie van GAIA-voorzitter Michel Vandenbosch:  'Stopt het ooit nog met de vleesschandalen?' (+)

De Hoge Raad voor de Justitie startte daarom in juni 2017 een 'bijzonder onderzoek' naar de werking van het parket in Neufchateau. Morgen wordt deze doorlichting een laatste keer besproken en gestemd op de algemene vergadering van de Hoge Raad. De Morgen hoorde al meerdere bronnen met kennis van het dossier en die verklaren los van elkaar: het gaat om een explosieve doorlichting waaruit blijkt dat het parket van Neufchateau in een diepe crisis verkeert.

Stijl van procureur

"Neufchateau is uiteraard niet Brussel of Antwerpen. Magistraten zijn altijd meer geïnteresseerd in de grote steden. Maar de doorlichting leert dat de malaise in Neufchateau veel dieper zit. We zijn meermaals ter plaatse geweest en hebben een reeks personeelsleden ondervraagd. Daaruit blijkt dat de leiding van het parket en meer bepaald de stijl van procureur des Konings (Etienne Donnay, JVH) zwaar te wensen overlaat", verduidelijkt een bron.

Veviba in Bastenaken. Tijdens een huiszoeking bleek dat het slachthuis sjoemelde met etiketten én dat het slachtafval verwerkte in gehakt.Beeld BELGA

De procureur des Konings zou geen duidelijke toekomstplannen hebben voor zijn parket, slecht communiceren naar zijn magistraten toe en te weinig overleggen met de politie. "Er is ook clanvorming. Het gevolg is dat alle magistraten die elders een positie kunnen krijgen die kans meteen grijpen", klinkt het.

Vertrouwelijk houden

Voor alle duidelijkheid: de trage behandeling van het vleesschandaal bij Veviba maakte geen deel uit van de doorlichting. Het staat dus niet vast dat de algemene malaise binnen het parket van Neufchateau ook de vertraging in dit dossier heeft veroorzaakt. Maar het heeft wellicht een rol gespeeld. De kans dat procureur des Konings Donnay straks zijn job behoudt, lijkt alvast klein.

Omdat de doorlichting van het parket van Neufchateau zo vernietigend is, zal de Hoge Raad voor de Justitie wellicht beslissen om alleen een korte samenvatting van het dossier te publiceren op zijn website

Omdat de doorlichting van het parket van Neufchateau trouwens zo vernietigend is, zal de Hoge Raad voor de Justitie morgen wellicht beslissen om alleen een korte samenvatting van het dossier te publiceren op zijn website. De volledige doorlichting, met naam en toenaam, zal omwille van privacyredenen dan alleen aan minister van Justitie Koen Geens (CD&V) bezorgd worden.

Lees: Verbist, de onbekende koning van de koehandel (+)

Oppositiepartijen sp.a en Groen willen Geens morgen in het parlement ondervragen over het vleesschandaal. Het is afwachten hoeveel informatie uit het gerechtelijk onderzoek Geens kan delen. Voorlopig geeft hij geen commentaar. Binnen de regering valt wel te horen dat het parket van Neufchateau niet met alle zonden van Israël beladen moet worden. Als er vertragingen zijn, ligt dat ook aan de onderzoeksrechter, die autonoom werkt, luidt het.