China rangschikt alle inwoners: wie slecht scoort, mag trein of vliegtuig niet meer op (en dat is nog maar het begin)
China voert in mei een systeem in dat inwoners kan verhinderen trein- of vliegtuigtickets te kopen. Het gaat dan om mensen die slecht scoren in het zogenaamde 'sociaalkredietsysteem' van de overheid, een obscure ranglijst waarbij je score zelfs zou zakken als je je fiets op de stoep parkeert. Aan de grondslag ligt het adagium 'Eens onbetrouwbaar, altijd ingeperkt' van president Xi Jinping.
Met het sociaalkredietsysteem stopt de Chinese overheid alle burgers in een gigantische database. Daar worden ze gerangschikt volgens criteria als crimineel gedrag of financieel gesjoemel, maar ook op basis van wat ze zeggen, kopen of doen. De Nationale Commissie voor Ontwikkeling en Hervorming zet enkele voorbeelden van dergelijk gedrag online, meldt Reuters.
De dienst vermeldt mensen die valse informatie verspreiden over terrorisme, heisa veroorzaken op vluchten, mensen die vervallen tickets gebruiken of roken op treinen. Het gaat bijvoorbeeld ook om werkgevers die nalaten sociale zekerheid te betalen of mensen die hun boetes links laten liggen.
Bureaucratische bekrompenheid
Het systeem is echter niet transparant, meldt The Verge. Mensen krijgen net zo goed slechte punten voor kleine inbreuken, zoals het plaatsen van fietsen op het trottoir, of het aanbieden van verontschuldigingen die als "niet oprecht" worden bestempeld. Het zou vaak niet eens duidelijk zijn waarom iemand überhaupt op een zwarte lijst terechtkomt, laat staan wat eraan te doen valt.
"De Chinese overheidsinstanties hopen duidelijk een realiteit te ontwerpen waarin bureaucratische bekrompenheid de rechten van mensen aanzienlijk kan inperken", schreef Maya Wang van de non-profitorganisatie en ngo Human Rights Watch in december.
Hoewel op de website van de Nationale Commissie voor Ontwikkeling en Hervorming staat dat de nieuwe regeling pas ingaat op 1 mei, zijn er aanwijzingen dat het gebruik van sociaalkredietscores op binnenlands transport al jaren geleden begon. Begin 2017 liet het Volkshooggerechtshof van China weten dat 6,15 miljoen Chinese burgers werden geweerd van vliegtuigen omwille van sociaal wangedrag.
Technologie
Het sociaalkredietsysteem dat president Xi Jinping wil opzetten is gebaseerd op het principe "eens onbetrouwbaar, altijd ingeperkt", meldt Reuters. Vorige maand schafte de regerende Communistische Partij in China de beperking op het aantal ambtstermijnen voor de president overigens af, waardoor Jinping langer aan de macht kan blijven dan de oorspronkelijke twee termijnen in de grondwet. Volgens critici wil hij zich ontpoppen tot de nieuwe Mao Zedong, die meer dan twintig jaar over het land regeerde. En hij heeft iets wat Mao niet had: hypermoderne technologie.
Met artificiële intelligentie, gezichtsherkenning en big data wil China al wat tegen de Communistische Partij ingaat de kop indrukken. China telt nu al zo’n 170 miljoen beveiligingscamera’s, maar de overheid wil dat aantal meer dan verdrievoudigen tegen 2020. Dat zou dan ongeveer neerkomen op bijna één camera per twee burgers.
In de provincie Xinjiang maakt de overheid al een tijd gebruik van gezichtsherkenningscamera’s. Bijna de helft van de bevolking daar zijn Oeigoeren, een moslimminderheid die gewantrouwd wordt. Van de inwoners verzamelde de overheid, zonder hun medeweten, al persoonlijke gegevens als irisscans, vingerafdrukken en bloedtypes. In 2016 werd ook gestart met een database van stemmen, handig voor het afluisteren van telefoongesprekken. Enkele weken geleden raakte bekend dat in Xinjiang burgers preventief werden opgepakt omdat het systeem hen aanduidde als staatsgevaarlijk of niet aangepast aan de maatschappij.
Orwelliaans
Vorige week testte de Chinese politie nog een slimme AI-bril uit waarmee agenten gezichten en nummerplaten screenden die in realtime door een database van verdachte figuren gehaald werd. Op termijn wil China technologisch in staat zijn om elke burger binnen de drie seconden te identificeren.
De Nederlandse documentairemaker Ruben Terlou zag in de miljoenenstad Shenzhen onlangs ook een toepassing met gezichtsherkenningssoftware in het verkeer. Wie zelfs te voet (!) een rood licht negeert, krijgt een slechte score. Wie vijf keer een rood licht negeert, komt op een zwarte lijst. En wie op die zwarte lijst staat, kan niets meer doen in de stad in kwestie. “Je kan geen lening meer krijgen, niet meer reizen met bus of trein, je kinderen kunnen niet meer naar de goeie privéscholen en je kunt geen baan meer krijgen bij de overheid”, zei Terlou eind januari in De Afspraak. Terlou noemde het “een Orwelliaanse maatschappij” en verwees naar George Orwells boek 1984, waarin de auteur een totalitaire maatschappij beschrijft onder het goedkeurende oog van een big brother.
Het volledige sociaalkredietsysteem zou operationeel moeten zijn tegen 2020.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Neem nu deel aan de Gouden Giro en maak kans op de hoofdprijs van 5.000 euro dankzij HLN
-
HLN Shop
Op safari in de Benelux: vijf zinderende ervaringen om na te jagen
Hou je van natuur en avontuur, staat een safari vermoedelijk hoog op je bucketlist. Geen tijd/budget om af te reizen naar Afrika? Het perfecte plan B bevindt zich net over de grens, in Hilvarenbeek: in de Beekse Bergen onderneem je een safari met alles erop en eraan zonder op het vliegtuig te moeten stappen. HLN Shop geeft een checklist mee van wat je niet mag missen op je Nederlandse dan wel Afrikaanse safaritocht. -
PREMIUM22
Waarom de peperdure Amerikaanse tanks waar Zelensky zo om smeekte, totaal nutteloos geworden zijn
Oekraïne trekt al zijn peperdure Amerikaanse Abrams-tanks terug. Ze zijn een vogel voor de kat door Russische killerdrones. Waarom is zo’n tank niet bestand tegen een goedkope drone? Lopen andere westerse tanks ook gevaar? En lag de oplossing écht bij busbouwer Van Hool in Lier? Oud-kolonel Roger Housen legt uit: “Zo verloopt oorlogsvoering tegenwoordig, een verrassingseffect bestaat niet meer.” -
-
KIJK. Israëlische minister (47) raakt gewond bij auto-ongeval nadat zijn chauffeur vermoedelijk door het rood rijdt
-
Spaargids.be
Hoeveel geld mag er op jouw spaarrekening staan vooraleer de fiscus passeert?
Op een eerste schijf van 1.020 euro spaarrente per belastingplichtige betaal je geen roerende voorheffing. Wat betekent dat concreet? Hoe zit het dan met een gezamenlijke rekening? En wat doe je best met de rest van je centen? Spaargids.be biedt antwoorden. -
PREMIUM50
Geen plek meer veilig op bezette Krim: Bidens risicovolle zet met ATACMS-raketten. Is dit een keerpunt in de oorlog?
De Amerikaanse president Joe Biden heeft in het geniep ATACMS-raketten geleverd aan Oekraïne. Zelensky vraagt hier al om sinds het begin van de oorlog. Oekraïne voert er aanvallen mee uit tot diep achter de frontlinie. Op de Krim is geen enkele plek meer veilig en zelfs Russische steden komen in het vizier. Is dit een nieuwe escalatie? Kan ook Moskou getroffen worden? En betekent dit een keerpunt? We stelden de vraag aan militair historicus Tom Simoens. -
China test slimme AI-bril en wil elke burger binnen drie seconden kunnen identificeren
-
Woeste passagier trekt chauffeur van rijdende bus uit zijn stoel om hem in elkaar te slaan
-
Indiase vrouw snuift per ongeluk neuspiercing op en moet operatie ondergaan
De 35-jarige Indiase Varsha Sahu uit Kolkata in India inhaleerde twee maanden geleden per ongeluk het slotje van haar neuspiercing. Ze was er gerust in dat het ding wel de normale weg weer naar buiten zou volgen via haar spijsverteringsstelsel, maar het liep enigszins anders. -
Premier De Croo beschuldigt Israël van dood medewerker Belgisch agentschap en 7-jarig zoontje bij bombardement in Gazastrook
Een medewerker van het Belgische agentschap Enabel en zijn zoontje zijn omgekomen bij een Israëlisch bombardement op Rafah, in het zuiden van de Gazastrook. Dat meldt minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez (Vooruit). Minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) roept de Israëlische ambassadeur op het matje, terwijl premier Alexander De Croo (Open Vld) Israël expliciet beschuldigt. -
Jongen (16) die op sociale media dreigde met zelfmoordaanslag in Parijs aangeklaagd
182 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerjohanneke li
Anoniem
ignace lambert
Christine Laevers
Walter Lippens