‘Het FAVV kán ernstige vleesfraude niet opsporen’

© Sebastian Steveniers

Herman Diricks, de topman van het voedselagentschap, roept de hulp van het gerecht in. ‘We hebben de steun van het parket nodig.’

Maxie EckertSimon Grymonprez

‘Ik heb geen spiegel waarin ik kan kijken, die mij zegt of ik al dan niet goed communiceer. Maar we weten dat communicatie een werkpunt is, zowel voor de organisatie als voor mij persoonlijk.’

Voor de tweede keer in zeven maanden ligt Herman Diricks, de topman van het Federaal Voedselagentschap (FAVV), onder vuur. Net als bij de fipronilcrisis vorige zomer is zijn communicatie rond het vleesschandaal bij Veviba warrig, zeggen politici en commentatoren, en wéér zou het Agentschap te weinig doortastend hebben opgetreden.

Ook bij deze nieuwe crisis spaart de voogdijminister het voedselagentschap niet. Terwijl Herman Diricks maandag naast hem zat in de Kamer, zei minister van Landbouw Denis Ducarme (MR) dat het FAVV ‘agressiever en actiever’ had moeten controleren bij Veviba, nadat het in 2016 door de Kosovaarse autoriteiten op de hoogte was gebracht van etikettenzwendel bij het bedrijf. ‘Het FAVV kan niet langer zeggen dat het deed wat het moest doen’, aldus Ducarme.

© Dieter Telemans

Kunt u na zo’n forse kritiek nog aanblijven als gedelegeerd bestuurder?

‘Een kapitein verlaat het schip niet als het in een storm is terechtgekomen. We zullen wel zien wat de toekomst brengt. De minister heeft recht op zijn eigen visie op de zaak. Maar dat wil niet zeggen dat we niet verder kunnen samenwerken.’

De belangrijkste kritiek is dat er geen intensieve controles bij Veviba zijn gevolgd op de melding uit Kosovo.

‘Na die melding zijn de alarmbellen wel degelijk afgegaan. We hebben iemand naar Kosovo gestuurd, zelf een proces-verbaal geschreven en dat snel overgemaakt aan het parket. Bij zulke economische fraude is het gerecht veel beter geplaatst om het onderzoek te voeren dan wij.’

Dat had de FAVV-inspecteurs toch niet mogen tegenhouden om bij ­controles vast te stellen dat Veviba slachtafval onder vlees voor verkoop mengde?

‘Bij onze routinecontroles is slechts één inspecteur ter plaatse. Wat die op één dag in een bedrijf onderzoekt, is – ondanks de grote inzet en engagement – niet te vergelijken met de huiszoeking bij Veviba twee weken geleden. Daarbij waren vijftig mensen aanwezig in het bedrijf.’

‘Een fraudeur zal er ook alles aan doen om de fraude te verdoezelen. Onze routinecontroles zijn onvoldoende om ernstige fraude op te sporen. Daarvoor heb je een gerechtelijk onderzoek en bijzondere opsporingstechnieken nodig, dus de steun van het parket.’

Die FAVV-controles zijn niet geschikt om fraude te ontdekken? En dat in een sector die door zeer kleine winstmarges gevoelig is voor gesjoemel?

‘Dat is de reden waarom we de vleessector zeer vaak controleren – veel vaker dan pakweg de horeca. Als de maatschappij wil dat we vleesbedrijven nog vaker controleren, hebben we meer middelen nodig.’

Vindt u echt dat het FAVV niet meer had kunnen doen?

‘We zeggen niet dat we niets verkeerd hebben gedaan. Ik ben ervan overtuigd dat de audits die de minister laat uitvoeren, ons zullen helpen om de werking te verbeteren. Ik denk bijvoorbeeld aan een betere samenwerking tussen het voedselagentschap en het parket. We moeten bekijken hoe dossiers sneller vooruit kunnen gaan.’

Ducarme heeft dus een punt met zijn kritiek op het FAVV?

‘We beseffen dat we continu naar verbetering moeten streven.’

Maar u zegt niet wát er volgens u zou moeten veranderen. Dat komt heel defensief over.

‘Het is niet mijn bedoeling om hautain en zelfgenoegzaam over te komen. Ik wil meegaan in de bekommernissen van de mensen. Als je jarenlang met die technische materie bezig bent, vergeet je soms dat je het op een authentieke manier moet kunnen uitleggen. Ik ben in elk geval zeker bereid de hand in eigen boezem te steken. Maar laten we eerst kijken wat er verkeerd is gegaan, en dat dan corrigeren.’

‘Kunnen de routinecontroles anders georganiseerd worden? Ik wil daar gerust over discussiëren. Maar het is niet eerlijk om de mensen eerst te veroordelen zonder hen de kans te geven om uit te leggen wat er juist is gebeurd.’

Hoe zwaar weegt de kritiek van de voorbije week op u? Na de fipronil­crisis zei u dat het de zwaarste weken uit uw carrière waren.

‘De fipronilcrisis was anders. Dat waren lange weken die fysiek heel zwaar doorwogen. Nu spelen vooral de persoonlijke aanvallen, die ik totaal onrechtvaardig vind.’