De kansen op een kantoorlief zijn gestegen, de valkuilen blijven dezelfde

"Van creatief directeur die scharrelt met een junior poepke tot gerespecteerde relatie die al tien jaar standhoudt." De tweet die Koen Demaré jaren geleden verstuurde, zegt vooral iets over de perceptie die bij werkromances kan ontstaan. Hij, managementfunctie bij een reclamebureau. Zij, in een juniorfunctie en zestien jaar jonger. Ze zijn nog steeds samen, en dat 'junior poepke' is intussen een volwassen onderneemster.

"Het groeide vanuit een zeer normale aantrekkingskracht, maar we werden op zijn zachtst gezegd scheef bekeken", zegt Demaré. De eerste maanden lukte het nog om de relatie geheim te houden. "Maar mensen zagen dat we geregeld in elkaars bijzijn vertoefden, dat we even lang op een bedrijfsfeestje bleven. Toen zijn we naar de CEO gestapt en die reageerde gelukkig heel normaal: 'Zorg dat het geen invloed heeft op je werk.' Dat hebben we altijd goed bewaakt."

Koffiemachine

Of het nu om de extremen van baas en stagiair gaat of twee gelijkwaardige collega's, zulke liefdesvonken zijn steeds minder weg te denken van de werkvloer. Uit cijfers van Randstad blijkt dat zowel de verliefde gevoelens voor collega's als relaties in een stijgende lijn zitten. Opvallend: mannen hebben er vaker 'last' van dan vrouwen.

"Er heerst een negatieve perceptie tegenover vrouwen die een relatie hebben op het werk: ze zouden het doen voor promotie of loonsverhoging, en mannen gewoon voor lust en liefde", zegt arbeidsmarktdeskundige Jan Denys (Randstad), die vermoedt dat vrouwen daardoor minder snel gaan rapporteren. 

De stijgende trend is alvast niet nieuw. Hoogleraar psychologie Stefaan Lievens (UGent) beschreef het al in zijn boek Van in team naar intiem uit 2013, en ziet een aantal logische factoren. "Er zijn nu eenmaal meer vrouwen aan het werk en de moraal rond seksuele contacten is losser geworden. Daarnaast is teamwork belangrijker geworden en is een flirterig berichtje in het digitale tijdperk snel verstuurd. De kansen zijn simpelweg gestegen."

Het devies lijkt dan: als het prille ervan af is en de relatie wat standvastiger wordt, communiceer je er best over met de werkgever. Want vroeg of laat wordt aan de koffiemachine nu eenmaal de optelsom gemaakt: de verlofdagen die een opvallende samenloop vertonen of de portier die een stiekeme kus op de parking spot.

"Koppels gaan dan bewust niet gelijktijdig langs de deur binnenkomen, maar die vijf minuten verschil vallen op den duur ook op", grijnst Wouter De Koster, hr-partner bij De Persgroep. "Maar zolang er geen impact is op de werkrelatie, is er geen enkel probleem."

Ook problemen

Maar net zoals de gevoelens, zijn de problemen soms onvermijdelijk. Seksuoloog Rika Ponnet zag het onlangs nog bij een jongeman van dertig. "Iets begonnen met een collega, maar na het prille begin is die romance afgeketst. Bij hem bleven de gevoelens heel sterk aanwezig, terwijl zij met een smoesje iets verder weg ging zitten op kantoor. Plezant is dat allerminst."

Om van de zweem van favoritisme nog te zwijgen, zoals Demaré aan den lijve ondervond. Relaties die de hiërarchie overstijgen, worden meestal niet geduld. Zeker binnen kleine organisaties vormt dat een probleem, ziet arbeidspsycholoog Noël Derdaele. "Iemand verschuiven naar een andere afdeling is soms opportuun om die spanningen te vermijden, maar dat moet wel mogelijk zijn." Het blijkt overigens vaak de leidinggevende die zijn plekje behoudt.

"Toch blijft het overgrote deel van de werkgevers er positief tegenover staan”, zegt Jan Denys, die wel een internationale trend ziet om iets strikter op te treden. De Koster merkt alvast dat bepaalde bedrijven liever voorkomen dan achteraf op de blaren te zitten. "Ik ken situaties waar romances verboden zijn op dezelfde afdeling, en soms zelfs binnen het bedrijf."

Bij De Lijn, waar vooral buschauffeurs de liefde bij elkaar blijken te vinden, is er alvast geen draaiboek. "We beroepen ons op het gezond verstand van de werknemers", legt hr-directeur Filip Claes uit. Aan de Reyerslaan hebben ze relaties wel opgenomen in een integriteitscode. "Direct rapporteren aan je partner is niet toegestaan, en het functioneren binnen een bepaalde ploeg mag niet in het gedrang komen", zegt Diane Waumans, integriteitsadviseur bij de VRT. "Voorts zijn koppels vrij in hun doen en laten."

Zowel bij De Persgroep, De Lijn als VRT moet er heel af en toe worden ingegrepen. "We proberen altijd een compromis te vinden, maar dat lukt niet altijd", zegt De Koster. "Het is al gebeurd dat iemand zich genoodzaakt voelde om te vertrekken."