Deze video is niet meer beschikbaar. We beschikken momenteel niet over de rechten om deze video aan te bieden.
Trek je soms de koelkast open en weet je niet meer wat je kwam halen? Je bent niet alleen
Je wandelt naar de keuken, trekt de koelkast open en bent volledig vergeten wat je kwam halen. Of je neemt een pen vast en weet niet meer wat je ging opschrijven. Klinkt herkenbaar, niet? We hebben allemaal wel eens last van wat psychologen "chaos in je hersenen" noemen. Psycholoog Elke Van Hoof (VUB) legt in een college aan de Universiteit van Vlaanderen uit hoe het werkt en hoe je het kunt voorkomen.
Het fenomeen wordt in de eerste plaats veroorzaakt door een overdaad aan informatie. "Er komt tegenwoordig voortdurend veel informatie op ons af", legt Van Hoof uit in haar college. "We zijn bang om iets te missen. FOMO, noemen we dat, the fear of missing out." Die prikkels kunnen extern zijn, zoals een smartphone die de ene na de andere melding geeft, maar kunnen evengoed intern zijn, zoals een lijstje dat je in je hoofd aan het opstellen bent.
Onze hersenen kunnen veel informatie opnemen, verwerken en op een later moment terug oproepen, maar in elke fase kan het foutlopen
Die overdaad aan informatie is maar een deel van het probleem: we slagen er niet altijd in om al die verzamelde informatie ook te verwerken. "Onze hersenen kunnen ontzettend veel informatie opnemen, verwerken en op een later moment terug oproepen, maar in elke fase kan het foutlopen", vertelt Van Hoof. "Structuur en herhaling helpen de hersenen om iets effectief op te slaan. Denk daarbij aan studeren: als student kap je de leerstof in blokjes, je steekt er structuur in en blijft die herhalen tot je het kent."
We zijn altijd zo druk bezig dat de hersenen niet altijd voldoende verwerkingstijd hebben. "Als we met van alles tegelijk bezig zijn, worden we net minder efficiënt in wat we doen", zegt Van Hoof daarover. "Je zit in de illusie van efficiëntie, maar verliest je productiviteit. Je bereikt net minder door te veel tegelijk te doen." Ook de omgeving speelt daarbij een rol. Een drukke afleidende omgeving zal veel meer vergen van je hersenen dan een rustige omgeving.
Je zit in de illusie van efficiëntie, maar we verliezen onze productiviteit.
In onze hersenen hebben we witte en grijze hersenstof. "De witte zorgt ervoor dat de informatie van het ene netwerk in de hersenen naar het andere gaat. De grijze is vooral belangrijk bij het opnemen en verwerken van informatie", zegt Van Hoof. Wanneer er dus een informatie-overload is en je te weinig verwerkingstijd hebt, wordt er te veel witte hersenstof aangemaakt en wordt de grijze afgeremd. "Er wordt hierdoor te weinig kennis opgenomen en daardoor krijg je dus die black-outs." Hierdoor kom je met andere woorden voor de koelkast terecht en weet je niet meer wat je kwam halen.
Wat valt eraan te doen?
Hoe kun je nu die black-outs voorkomen? "Je moet voldoende tijd en hersteltijd nemen", zegt Van Hoof in "Nieuwe feiten" op Radio 1. "Je moet goed plannen doorheen de dag en tussendoor ook voldoende rust nemen. Wanneer je effectief in de keuken aankomt en niet meer weet waarom, ga terug naar de woonkamer en probeer tegelijkertijd je innerlijke rust te vinden."
Die "innerlijke rust vinden" is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. Van Hoof geeft daarvoor een tip mee: "Adem 4 tellen in, hou je adem 7 tellen in en adem 8 tellen lang uit; herhaal dat maximaal 3 keer na elkaar." Een andere mogelijkheid is een halfuur lang gaan wandelen. "Ik bedoel niet slenteren, maar echt doorwandelen", zegt ze. "Zo worden andere gebieden in de hersenen geactiveerd en neem je extra zuurstof in. Bovendien verwijdert beweging de stresshormonen uit de hersenen."
U kunt het college van professor Van Hoof voor de Universiteit van Vlaanderen hieronder bekijken:
Deze video is niet meer beschikbaar. We beschikken momenteel niet over de rechten om deze video aan te bieden.
