Giftig baasje: zelfmoordmier maakt zich zo kwaad dat hij letterlijk explodeert
DierenrijkDe Colobopsis explodens is -zoals zijn Latijnse naam al doet vermoeden- een explosief wezentje. De mier die onlangs ontdekt werd in de boomtoppen van Borneo heeft niet alleen een imposant voorkomen, maar klapt bij dreigend gevaar ook letterlijk uit zijn vel. De uitbarsting van de kamikazemier laat een giftig geel goedje vrij. Dat kost hem direct de kop, maar ook die van zijn aanvaller. Dat staat te lezen in het wetenschappelijke tijdschrift 'ZooKeys'.
De ‘zelfmoordmier’ is een van de vijftien nieuwe soorten ontploffende mieren die onlangs door wetenschappers van het Natuurhistorisch Museum van Wenen op de eilanden van de Indische Archipel ontdekt werden. Wie het miertje bekijkt, ziet weinig verrassends. Hij is roodbruin van kleur, heeft geen overdreven grote kaken, kan niet steken en ziet er daardoor uit als een makkelijke prooi.
Maar schijn bedriegt. Zodra de kolonie bedreigd wordt, winden de werkmieren zich zodanig op dat ze uit hun getailleerde jasjes scheuren. De boze beestjes doen dat door overeind te komen en hun onderlichaam krachtig samen te trekken. Zodra dat gebeurt, spuit een gelige vloeistof over hun tegenstander heen.
Gif ruikt naar curry
Het giftige spul, dat de mier maakt met een stel forse klieren die pal achter zijn kaken zitten, ruikt volgens de deskundigen naar curry en verwondt of doodt de opponent. Als dat niet lukt, beschikt de ontplofte mier nog over een tweede wapen. Net voor hij sterft, bijt de Colobopsis explodens zich vast aan de aanvaller, waardoor die rond moet zeulen met het mierenkarkas.
Vaak tuimelen beide uit de boom en vormen ze op de bosbodem een makkelijke prooi voor andere dieren. "Mieren leven in grote groepen", laat gedragsecoloog Tomer Czaczkes optekenen in National Geographic. "Dat maakt van hen een makkelijke bron van voedsel voor ontelbare roofdieren." Volgens Czaczkes is dat de reden waarom mieren zulke slimme manieren hebben gevonden om zichzelf te verdedigen.
Bijten, steken of sproeien
Sommige soorten, zoals de schildpadmier in Centraal- en Zuid-Amerika, laten zich bij dreigend gevaar van een blad afglijden. Weer andere mieren lanceren zich door hun kaken als katapult te gebruiken, zegt Czaczkes. "Bijna elke mier kan bijten, steken of zuur sproeien." Exploderende mieren werden al honderd jaar geleden voor het eerst waargenomen, maar sinds 1935 werden geen nieuwe soorten meer gevonden.
Het nu ontdekte exemplaar staat volgens de ontdekkers echt model voor de soort. Zelfopoffering komt niet vaak voor in de dierenwereld, maar deze mier lijkt er echt wel op gebrand om zijn soortgenoten te beschermen. Zo zouden de werkmieren zelfs hun bijna vierkante kop gebruiken om bij een aanval de toegang tot het nest te barricaderen.
Compleet andere wereld
De onderzoekers hopen in de toekomst meer geheimen van de exploderende mieren bloot te kunnen leggen. Zo vragen ze zich af wat er precies in de gele stof zit die ze uitstoten en hoe de mieren hun explosie precies op hun vijand weten te richten.
Om dat te ontdekken, moeten de wetenschappers de nodige ontberingen doorstaan. De boomtoppen waar de mieren zich ophouden, bevinden zich in de regenwouden van Borneo. "Het regent daar zo hard dat het voor iemand uit Centraal-Europa bijna niet voor te stellen is", zegt entomoloog en onderzoekleidster Alice Laciny. "Het is werkelijk een compleet andere wereld."
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
5
Opnieuw ontsnapt er een giftige slang in Nederland: “Het gif tast de zenuwen aan, dat kan gevaarlijk zijn”
-
Nieuwe reuzenslang die ontdekt werd door Nederlandse bioloog is dood: vermoedelijk doodgeschoten
De bijzondere groene anaconda die de Nederlandse wetenschapper Freek Vonk samen met veertien internationale collega's in februari heeft ontdekt, is overleden. De gigantische slang, die wel 8 meter lang en 200 kilo zwaar kan worden, werd dood aangetroffen in de rivier. “Ik heb van diverse kanten gehoord dat ze is doodgeschoten”, treurt de bioloog. -
Livios
Gebruik azijn nooit op beton of natuurstenen die kalk bevatten: zo ga je wél voor een brandschoon en schadevrij terras
Kan je terras nog een opknapbeurt gebruiken vooraleer je er lekker kan vertoeven? Dan is het reinigen geen overbodige luxe. Met deze onderhoudstips van bouwsite Livios ben jij helemaal klaar voor de heerlijke lentezon. -
-
HLN Shop
SOS onkruid: hoe pak je het snel en eenvoudig aan? Met deze vijf toestellen is je tuin klaar voor de lente
-
11
Wat gebeurt er met een spin als je ze opzuigt met de stofzuiger?
Ook in de lente is de kans groot dat je spinnen in je huis ziet rondkruipen. Snel even de stofzuiger bovenhalen is dan voor velen het antwoord. Maar dood je die beestjes daar wel mee? Of klauteren ze even later toch weer ongemerkt uit je stofzuigerslang om opnieuw in de hoek van de kamer te belanden? Wij zochten het uit. -
KIJK. Wetenschappers ontdekken meer dan 100 nieuwe zeedieren op onderzeese bergketen voor kust van Chili
Wetenschappers hebben een unieke vondst gedaan voor de kust van Chili in de Stille Oceaan. Ze ontdekten er meer dan honderd nooit eerder geziene zeedieren: zee-egels, kreeften, sponzen en koralen. De vondst leverde, zoals in onderstaande video, unieke beelden op. -
KIJK. Van mysterieuze vissen tot verschillende koralen: wetenschappers ontdekken honderd nieuwe soorten van zeeleven
-
Dit unieke diertje is enige ter wereld met dubbele huid
-
Toch één voordeel aan nat voorjaar: eikenprocessierups blijft in vrije val in ons land
Tot voor kort was de eikenprocessierups een ware plaag. Maar wie zelf eiken in de tuin of in de buurt heeft staan, had het al opgemerkt: de rups lijkt de laatste jaren veel minder aanwezig. Dat klopt: de opeenvolgende koude en natte voorjaarsmaanden van de voorbije jaren hebben ervoor gezorgd dat de eikenprocessierups in vrije val is in ons land. Ook deze lente verwacht de provincie Antwerpen, die het onderzoek naar de verspreiding van de rups leidt, minder waarnemingen. Het aantal is zelfs zo laag dat het onderzoek in gevaar komt. -
Zeven nieuwe slakkensoorten ontdekt in België
Op een stortplaats voor bouwmaterialen zijn er zeven nieuwe slakkensoorten ontdekt. Dat melden de natuurorganisatie Natagora en de Koninklijke Belgische Vereniging voor Conchyliologie. -
HLN Shop
Eerste hulp bij verveling tijdens de paasvakantie: met deze vijf uitstappen plan je je verlofdagen vol plezier
2 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerFrank D.
Kris Boeie