De federale Ombudsman kreeg vorig jaar veel klachten van paren die wettelijk samenwonen en ervan uitgingen dat ze dezelfde rechten hebben als getrouwde stellen. Zo ontdekten mensen van wie de partner overleed aan asbestkanker of door de aanslagen van 22 maart 2016 in Brussel, dat zij geen recht hebben op een schadevergoeding of overlevingspensioen.

Veel wettelijk samenwonenden kennen de precieze gevolgen van hun statuut niet. Er zijn ook verschillen per domein, gaande van familierecht tot fiscaliteit en sociale zekerheid. De rechten die daaruit voortvloeien, verschillen ook. Als het van de federale Ombudsman afhangt, moet het parlement de wetgeving over het statuut van wettelijk samenwonenden uniformiseren, zodat er een gemeenschappelijke definitie is. De Ombudsman vraagt ook om burgers beter te informeren.

Tegemoetkomingen personen met een handicap

Voorts trekt de federale Ombudsman opnieuw aan de alarmbel over de Directie-Generaal (DG) Personen met een Handicap. De problemen bij die dienst, die instaat voor de tegemoetkomingen aan personen met een handicap, zijn niet nieuw. Maar in 2017 steeg het aantal klachten naar 580, een stijging met 150 procent. Dat had vooral te maken met de onbereikbaarheid van de dienst.

Door de onbereikbaarheid en de vertragingen bij de dienst lopen personen met een handicap vaak maandenlang een verhoogde tegemoetkoming na een medisch onderzoek mis of moeten ze lang wachten op de toekenning van het sociaal energietarief. Dat tarief wordt ook niet retroactief toegepast. Dat is onaanvaardbaar voor de federale Ombudsman.

Aantal dossiers en klachten licht gestegen

Het zijn slechts enkele van de aanbevelingen in het jaarverslag van de ombudsman. De ombudsdienst kreeg het afgelopen jaar 6.169 dossiers te verwerken, een lichte stijging tegenover de 6.008 dossiers in 2016. Ook het aantal klachten kende een lichte stijging van 4.276 in 2016 naar 4.587 in 2017.

De meeste klachten hebben te maken met de sociale zekerheid (28 procent, onder meer door de piek in het aantal klachten bij de DG Personen met een Handicap), gevolgd door de domeinen asiel en migratie (25 procent) en fiscaliteit (17 procent).