Helft opbrengsten kilometerheffing komt van buitenlandse vrachtwagens
Vorig jaar was ruim de helft van de opbrengst van de kilometerheffing, die sinds 1 april 2016 in voege is, afkomstig van vrachtwagens met een registratie in het buitenland. Dat blijkt uit het jaarverslag van Viapass, het publieke orgaan dat de kilometerheffing coördineert in België.
De vrachtwagens met buitenlandse nummerplaat brachten 365 miljoen euro in het laatje. In totaal leverde de kilometerheffing voor vrachtwagens 676 miljoen euro op, wat betekent dat het aandeel van buitenlandse vrachtwagens op 54 procent ligt. In Europa zijn ondertussen zowat 800.000 vrachtwagens uitgerust met een On Board Unit (OBU), het registratietoestel dat nodig is om in België te mogen rijden.
In Vlaanderen bracht de tolheffing vorig jaar 424,4 miljoen euro op, in Wallonië 241,5 miljoen euro en in Brussel 10,1 miljoen euro. In de maanden maart, mei, juni, september, oktober en november leggen de vrachtwagens de meeste kilometers af. Op een gemiddelde werkdag rijden gemiddeld 140.000 tot 150.000 vrachtwagens op de Belgische wegen, goed voor zowat 24 à 25 miljoen kilometer en een tolopbrengst van 2,4 à 2,5 miljoen euro, zegt Johan Schoups, administrateur-generaal van Viapass.
'Net zoals één zwaluw de lente niet maakt, zal één enkele maatregel het fileprobleem niet oplossen'
Het systeem gebruiken om verkeerssturend te gaan werken (met verschillende tarieven naargelang de drukte op een bepaald moment van de dag, red) heeft volgens Viapass geen zin als er geen gelijkaardig systeem is voor personenwagens. "Dan moet het gaan om een holistisch systeem, toegepast op alle voertuigen."
Geen oplossing, vooral extra kost
Werkgeversorganisatie Voka pleit voor zo'n slimme kilometerheffing. "Willen we onze mobiliteit echt structureel verbeteren, dan moeten we werk maken van een slimme kilometerheffing voor al het wegvervoer", zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka. "Enkel focussen op het goederenvervoer is onvoldoende", aldus Maertens. "Het mobiliteitsprobleem kunnen we enkel aanpakken als iedereen een inspanning doet. We roepen de Vlaamse regering op om versneld werk te maken van de invoering van een algemene kilometerheffing."
"Twee jaar na de invoering van de kilometerheffing kunnen we besluiten dat dit vooral een extra kost is voor onze bedrijven. Een echte mobiliteitsoplossing is het niet", aldus Maertens. "Dagelijks sneuvelen er filerecords. De nood om iets te doen was nog nooit zo groot."
Ook Pieter Timmermans, gedelegeerd bestuurder van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) pleit voor een volledige en slimme kilometerheffing. "Belast verbruik in plaats van bezit via heffing in functie van plaats, tijdstip en vervuiling. Schaf tegelijkertijd belasting op inverkeerstelling (BIV) en verkeersbelasting af", aldus Timmermans via Twitter. "Niet opbrengst is belangrijk, maar vooral het resultaat. Files nemen toe, ook in daluren."
'Niet opbrengst is belangrijk, maar vooral het resultaat. Files nemen toe, ook in daluren'
Het VBO benadrukt dat een slimme kilometerheffing "een goed idee is, mits er sprake is van een globaal mobiliteitsplan, overlegd door de federale en regionale regeringen". "Net zoals één zwaluw de lente niet maakt, zal één enkele maatregel het fileprobleem niet oplossen. Zo is niet alleen een 'slimme kilometerheffing' een goed idee, maar moeten we ook werk maken van een wettelijk kader voor stille avond- en nachtlevering en meer publieke investeringen in mobiliteit", aldus de werkgeversorganisatie, die ook aangeeft uit te kijken naar de uitwerking van het mobiliteitsbudget.
Lees verder onder de foto.
Graadmeter economie
De kilometerheffing is volgens Viapass ook een graadmeter voor de economie. Er werden vorig jaar 3,4 procent meer kilometers afgelegd en er werd 3,17 procent meer tolgeld geïnd. Dat geeft aan dat de economie het goed doet.
De vrees die bij sommigen bestond voor de invoering van de kilometerheffing, dat vrachtwagens voor internationaal transport ze zouden ontwijken door rond België te rijden, is volgens Viapass ongegrond gebleken. Op de wegen die ze dan zouden moeten nemen werd geen impact vastgesteld. Ook de bewering dat grote vrachtwagens ingeruild werden door bestelwagens die niet onderworpen zijn aan de tolheffing, blijkt niet uit de cijfers. Dat er meer bestelwagens zijn kan volgens Viapass eerder te maken hebben met het fenomeen van de e-commerce en de "pakjesmentaliteit". "Het zou bovendien niet evident zijn om met een veertigtonner van deur tot deur pakjes te gaan afleveren", klinkt het.
Een andere vaak gehoorde klacht is dat de kilometerheffing voor meer sluipverkeer zou zorgen. "Ook dat moet je in de juiste context plaatsen, de perceptie leeft soms sterker dan de feiten", zegt Schoups. "Gaat het niet om bestemmingsverkeer? En veroorzaken bepaalde gps-systemen niet dat er files omzeild worden, in plaats van de kilometerheffing?"
'Wij hebben als eerste een systeem gebouwd voor Europese regelgeving. Dit kan op termijn leiden tot één oplossing voor alle landen, België is daar klaar voor'
De kilometerheffing heeft ook geholpen aan de vergroening van het wagenpark. Zo was vorig jaar bijna de helft (46 procent) van de vrachtwagens met OBU van de milieuvriendelijkste Euro 6-categorie, waar dat er een jaar eerder nog maar een op de drie (34 procent) was. Die categorie doorbrak in december 2017 zelfs de grens van 50 pct. De milieuvriendelijkste vrachtwagens worden immers bevoordeeld in de tarieven.
Schoups toont zich dan ook erg fier op het Belgische systeem van tolheffing, waarmee we volgens hem koploper zijn in Europa. "Wij hebben als eerste een systeem gebouwd voor Europese regelgeving. Dit kan op termijn leiden tot één oplossing voor alle landen, België is daar klaar voor."
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
