"Vroeger was een wijk zoals Peterbos de stralende toekomst, vandaag zouden we ze niet meer zo bouwen"

Wijken zoals Peterbos dateren uit de tweede helft van de 20e eeuw. Kenmerkend is de hoogbouw met alleen maar sociale woningen, geïsoleerd van de rest van de stad.  "Destijds was het sociale promotie om te mogen verhuizen vanuit Molenbeek naar dat soort wijk. Toen was het de stralende toekomst", schetst bouwmeester Borret. "Vandaag zijn die wijken in verval en wonen de mensen er niet meer graag. We zouden we ze zo ook niet meer bouwen."

"Een te grote concentratie van één soort woningen, publieke ruimte die van niemand en van iedereen is...  Vandaag zouden we het anders aanpakken", legt Borret verder uit.  "We moeten meer mengen en de socialewoningbouw doseren. Mensen moeten zich ook de buitenruimte in een wijk kunnen toe-eigenen."

"In Peterbos gebeurt dat laatste niet meer. Op de gelijkvloerse verdiepingen had je vroeger voorzieningen, vandaag staan veel van die gelijkvloerse verdiepingen leeg. En dan valt de verbinding tussen het horizontale vlak van de publieke ruimte met het verticale van de toren weg. Een keer de sociale controle er niet meer is, trekt dat misschien wel jongeren aan die altijd achterkantplekken zoeken in de stad."

Toch mogen we volgens Borret niet een directe link zien tussen sociale en ruimtelijke problemen. "Het is niet waar dat dat soort wijken alleen maar kan leiden tot dat soort crimineel gedrag. Er bestaan socialewoningwijken met hoogbouw waar je dat niet hebt of omgekeerd; in Antwerpen zie je crimineel gedrag met drugshandel in de groene buitenwijken. We moeten oppassen met stigmatiseren."

Hoe dan ook wordt er gewerkt om de Peterbos-wijk te verbeteren, weet de Brussele bouwmeester. "Andere wijken in Brussel zijn al gerenoveerd. Men legt dan de buitenruimte opnieuw aan zodanig dat die geactiveerd wordt, bijvoorbeeld met een restaurant of een supermarkt. Dat staat nu ook op het programma in Peterbos, de komende 5 jaar zal er 15 miljoen euro geïnvesteerd worden. Dat vergt natuurlijk tijd, het had misschien eerder moeten gebeuren."

Maar de oplossing zal niet enkel van die opwaardering komen. "Er bestaat een band tussen ruimtelijke en sociale problematiek, maar die is niet exclusief. Het is niet door de ruimtelijke kwaliteit te verbeteren dat de problemen opeens van de baan zullen zijn. Ze gaan dan misschien verschuiven of getemperd worden, maar je moet sociale problemen ook via een sociaal beleid aanpakken", besluit bouwmeester Kristiaan Borret.

Herbeluister hieronder het gesprek met Kristiaan Borret in "De wereld vandaag" op Radio 1: