‘Statiegeld is een druppel op een heel grote hete plaat’

Joke Schauvliege © Photo News

Open VLD en N-VA schieten het verpakkingsplan van Joke Schauvliege (CD&V) af. Het spel zat tijdens het parlementair debat meteen op de wagen binnen de meerderheid. ‘Ik heb al veel demagogie gehoord.’

Eveline Vergauwen, Matthias Verbergt

Commotie bij de start van het debat over het verpakkingsplan van minister van Omgeving Schauvliege in het Vlaams Parlement. Groen diende een ordemotie in om de conceptnota te pakken te krijgen. Want het parlement heeft dat plan nog niet gezien, ook al vond er een actualiteitsdebat over plaats. Parlementsvoorzitter Jan Peumans richtte zich zelfs tot een journalist van De Standaard om het plan te pakken te krijgen.

Tevergeefs. De parlementsleden kregen de conceptnota uiteindelijk niet te zien. Wel gaf Schauvliege in een verklaring de grote lijnen prijs:

‘We zetten al jaren in op preventie, handhaving en op pmd-afhaling. Toch kost het de gemeenten 155 miljoen euro per jaar om zwerfvuil op te halen. Het is tijd voor een nieuwe visie op verpakkingen’.

De conceptnota van Schauvliege bevat zes pijlers:

  • vermijden van overbodig gebruik van verpakkingen
  • milieuvriendelijke verpakkingen
  • inzetten op meer recyclage (via pmd-zak)
  • zwerfvuil vermijden en handhaving verbeteren
  • de vervuiler betaalt
  • eenvoudig systeem van statiegeld

‘En de sigaretten dan?'

De woorden van Schauvliege waren nauwelijks uitgesproken of Gwenny De Vroe (Open VLD) liet meteen verstaan dat het statiegeld op blik en petflesjes géén steun van Open VLD krijgt. ‘Over statiegeld kan ik kort zijn: onze fractie is geen voorstander, het is geen totaalaanpak en het is onrechtvaardig omdat Vlamingen al Europees kampioen recyclage zijn, terwijl een kleine groep zwerfvuil creëert. Statiegeld is een druppel op een hele grote hete plaat in de totale afvalproblematiek. Blikjes zijn maar klein deel van het zwerfvuil. Het gaat ook om kauwgom, sigarettenverpakkingen, en glasverpakkingen.’

En Rutten, Somers en Van Quickenborne dan?

De reactie bij de oppositie en bij CD&V was hard. ‘De burgemeester van Mechelen (Bart Somers) en van Kortrijk (Vincent Van Quickenborne) zijn Open VLD’ers én die steden zijn toegetreden tot de statiegeldalliantie. En nu zegt u dat Open VLD tégen is?’ vroeg Elisabeth Meuleman (Groen). CD&V’er Koen Van den Heuvel: ‘Dat is toch duidelijk, in uw partij is er wél een draagvlak om statiegeld in te voeren.’

Van den Heuvel reageerde als door een wesp gestoken op De Vroe. ‘Zegt u dat er geen totaalaanpak is? De minister heeft net een heel plan voorgesteld. Statiegeld is daar één element van, maar het is wel het sluitstuk.’

En het geld dan?

Open VLD kreeg - niet verrassend - bijval van de N-VA. De partij liet zich al eerder weinig enthousiast uit over statiegeld. ‘Ik hoor hier veel demagogie, naast mij bijvoorbeeld’, begon Matthias Diependaele (N-VA), waarmee hij uithaalde naar zijn buur in het halfrond, Koen Van den Heuvel. Waarop Van den Heuvel: ‘Ik heb al geleerd dat als een N-VA’er het woord demagogie in de mond neemt, hij in de problemen zit.’

Diependaele ging onverstoord verder: ‘Statiegeld zal de kosten van zwerfvuil maar met 16 miljoen euro verlagen, terwijl de invoering ervan 77 miljoen euro kost. Dat is een slechte kosten-batenanalyse.’

Schauvliege gaf de tegenstanders ongelijk en verwees vooral naar de landen waar het wél goed werkt, in Noorwegen onder meer. ‘Daar liggen geen blikjes en petflesjes langs de weg, dus het werkt.’

Conclusie: de meerderheid is hopeloos verdeeld over statiegeld. Vrijdag wordt het plan van Schauvliege besproken binnen de regering.