Arsenal heeft een nieuwe plaat en dat is een klein wonder: "Ik zocht redding of de ondergang"
Tijdens hun eerste reis naar Nigeria kwam een helft van Arsenal bijna aan zijn eind. Een tweede bezoek aan het Afrikaanse land gaf de groep nieuw leven. Die reanimatie heeft een naam en heet In the Rush of Shaking Shoulders. Hendrik Willemyns en John Roan praten over vier invloeden die leidden tot hun zesde plaat.
'The Second Coming' van William Butler Yeats
In Nigeria werd Willemyns hopeloos verliefd op poëzie. In 2010 trok hij samen met Roan naar dat land voor het Canvas-programma Paper Trails, in het spoor van Chinua Achebe en diens boek Things Fall Apart. “Die titel had hij geleend uit The Second Coming van Yeats”, legt Willemyns uit. “Dat gedicht gaf op zijn beurt de aanzet tot onze grootste hit ‘Melvin’. Maar door Yeats werd ik ook ineens geraakt door poëzie. Geobsedeerd zelfs.”
In 1919 schreef de Ierse poëet dat apocalyptische gedicht, waarin onder meer het beeld wordt opgeroepen van een valk die in steeds wijdere kringen vliegt, tot hij de roep van de valkenier niet meer hoort en de band tussen beiden verbroken wordt. “Things fall apart”, kortom.
Willemyns krijgt nog steeds kippenvel van die tekstregels. “Toen ik me in poëzie onderdompelde, begon ineens ook alles scheef te lopen in mijn leven. Mijn vrouw zei dat ik niet meer dezelfde was. En dat was niét bedoeld als compliment (lachje). Wat er scheef liep? Daarvoor moeten we naar de volgende invloed.”
'Song from the Forest' in Chongqing, China
“Dance! Dance! Dance! (een project van muziek, film en poëzie, GVA) was zo'n zwaar risico – financieel en emotioneel – dat er honderd kilo van me afgleed bij het succes van de première. Maar ik ben toen te diep gegaan. Er zei iets 'krak'. Ik ben volledig ontspoord in mijn hoofd. Dat was rond 2014. Ook Arsenal leek in mijn gedachten op sterven na dood.”
“Ik zocht redding, of de ondergang. Ik weet het, ik ben een dramaqueen (lacht). Op een nacht droomde ik toen van Chongqing, en ik voelde intuïtief dat ik daarheen moest. Nochtans een heel donker, uit beton opgetrokken money capital van 30 miljoen inwoners. Er gaat een donkere energie van uit, zelfs enige dreiging. Ik liep er over een hoge brug, die over een bruin kolkende rivier spant, en kreeg het gevoel dat ik zou springen. Net alsof de dieperik me lokte, zoals in een horrorfilm. Ik moest mezelf letterlijk van de reling wegsleuren.”
'Net in Nigeria hebben we elkaar teruggevonden. De Afrikaanse, seksuele ritmes bleken ons een nieuwe hartslag te geven'
“Ik was er op zoek naar inspiratie voor Birdsong, een film die ik binnenkort wil uitbrengen. Daarvoor probeerde ik de perfecte soundtrack in mijn hoofd te vinden. In het betonnen Chongqing werkte vreemd genoeg alleen de muziek van Song from the Forest. Een documentaire over een Amerikaan die dertig jaar lang leefde tussen de Bayaka-pygmeeën. In de clip voor ‘Amplify’ hebben we die geluiden trouwens binnengesmokkeld.
“Het was verfrissend om in het artificiële Chongqing natuurlijke ritmes te horen die niet met een computer waren gemaakt. Ik wist toen: als ik mezelf en Arsenal wilde redden, zouden John en ik terug naar Afrika moeten.”
Drumcirkels in Lagos, Nigeria
“John stond niet meteen te springen om terug te keren naar Nigeria. Begrijpelijk: de eerste keer had een militair er zijn wapen tegen mijn hoofd gezet (lacht). We hadden ook lijken naakt langs de weg zien liggen. Daar heb ik lang nachtmerries aan overgehouden, maar net daar hebben we elkaar teruggevonden. De Afrikaanse, seksuele ritmes die we er sprokkelden, bleken een nieuwe hartslag te geven aan Arsenal. We waren er de enige twee oyebo’s (bleekscheten, GVA), maar John zat al de eerste dag vrolijk mee in een drum circle te spelen. Noem dit alsjeblieft wel niet onze Afrikaanse plaat. De ritmes zijn trouwens al zo complex dat enkel Nigerianen ze echt snappen.”
"In Nigeria heb ik ook Jumoke Verissimo gecontacteerd voor een gedichtenbundel die ik binnenkort uitbreng. Ze leverde niet alleen het gedicht dat de plaattitel In the Rush of Shaking Shoulders bevat, maar stelde ons ook voor aan Edaoto Agbeniyi. Een lokale zanger, die samen met de Afrogenius band en een leger percussionisten, talking drums en Babalawo-priesters deze plaat tot leven heeft gewekt.”
Hoop en duisternis in ‘Gentlemen’ van The Afghan Whigs
Alleen als concept mag deze invloed erbij, drukken Willemyns en Roan ons op het hart. Met die kwarteeuw oude soulgrungeclassic heeft Arsenal muzikaal weinig tot niets gemeen. “Ik leg Gentlemen al jaren niet meer op”, zegt Willemyns. “Ik kocht het album ooit voor mijn vriendin, maar ze maakte het vlak daarna uit. Ik ging kapot van verdriet toen ik er nadien nog naar luisterde.”
Maar met het idee achter het album kunnen ze zich wel vereenzelvigen. “Omdat Gentlemen een aardedonkere en toch hoopvolle plaat is over een relatie die kapotgaat," laat Willemyns in zijn kaarten kijken. “De chemie tussen mij en John leek verdwenen na vijftien jaar en vijf platen. Maar in die duisternis zag ik toch nieuwe mogelijkheden, zag ik hoop. Ook met de hoes van Gentlemen is er een gelijkenis: die is dromerig, onschuldig en treurig tegelijk. Het artwork van In the Rush of Shaking Shoulders toont dan weer een trieste blote rug, gevangen in het behang van de jungle.”
Of dit hun donkerste plaat is? Weifelend wuift Willemyns die vraag weg. “Je wordt niet vrolijker met ouder worden, maar ik hoor toch vooral… hoop. Als we voor de hoes een kabbelende zee hadden genomen, was je gevoel misschien anders geweest. Dan had je dit misschien onze strandplaat genoemd (lacht).”
In the Rush of Shaking Shoulders verschijnt op 18/5 bij Universal.
Arsenal stelt de plaat voor in Mercado (18/5). Nadien volgen Rock Werchter (6/7), Cactus Festival (14/7), Lokerse Feesten (3/8) en BSF (18/8). In het najaar speelt Arsenal in de Lotto Arena (8/12).
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
