Vergeet Rusland, voor het WK voetbal van de toekomst moet je in Canada zijn: Lieven Scheire legt je uit waarom
In de Canadese stad Montreal is het wereldkampioenschap voetbal voor robots maandag van start gegaan. Ontwikkelaars van universiteiten uit meer dan 35 landen strijden er om de wereldbeker. Lieven Scheire is al jaren grote fan van de Robocup en mocht naar Canada om er de liveverslaggeving te doen van enkele wedstrijden. Bekijk hier het filmpje dat hij maakte voor VRT NWS.
Het Nederlandse elftal heeft zich niet kunnen plaatsen voor het WK voetbal in Rusland dit jaar. Maar op het kampioenschap voor robots winnen ze al enkele jaren de ene match na de andere. Het team van de Technische Universiteit Eindhoven is zelfs grote kanshebber om wereldkampioen te worden. Maandag wonnen ze met 3–2 van hun grootste concurrent, het Chinese team "Water".
De Robocup wordt jaarlijks in een ander land georganiseerd en zoals elk jaar komen er tot enkele duizenden technologiestudenten van universiteiten over de hele wereld op af. Het doel van het kampioenschap: technologische vooruitgang boeken op vlak van robotica en artificiële intelligentie. En daar is een voetbalmatch het perfecte uitgangspunt voor.
Bij voetbal moeten de benen het lichaam voortbewegen en tegelijk ook de bal controleren. Voor robots is dat echt niet evident
Een robot laten voetballen is minder makkelijk dan het lijkt. In het reglement van de Robocup staat dat de robots zelfstandig moeten spelen. Ze mogen niet bestuurd worden van aan de zijlijn en moeten zelfstandig met elkaar communiceren en samenwerken om de bal in het doel van de tegenstander te krijgen. De robots moeten dus zelfstandig beslissingen nemen en hebben daar is heel wat rekenkracht voor nodig.
"Bij voetbal komen er komen heel wat aspecten samen", legt Daniel Polani, voorzitter van de Robocup Federatie, uit. "Meerdere spelers moeten samenwerken tegen meerdere tegenstanders en de benen moeten niet alleen het lichaam voortbewegen, maar ze moeten tegelijk ook de bal controleren. Daarenboven moeten de robots in alle richtingen kunnen bewegen en liefst tegen een redelijke snelheid. Ze moeten de bal ook kunnen detecteren. Dat zijn allemaal dingen waar mensen heel goed in zijn, maar waar robots moeilijkheden mee hebben."
Bekijk hieronder het filmpje van en de uitleg door Lieven Scheire:
"Wachten op het kantelmoment"
Het ultieme doel van de Robocup is dat de robots tegen 2050 kunnen winnen van de menselijke wereldkampioen voetbal. Wie naar de wedstrijdbeelden van de robots kijkt, merkt wel dat er eerst nog een hele weg afgelegd zal moeten worden. De "humanoids", de mensachtige robots met armen en benen, zijn nog veel te traag en vallen voortdurend om. Toch gelooft Lieven Scheire dat de robots tegen 2050 zullen winnen.
"Momenteel ondervinden de mensachtige robots nog een hoop problemen met hun evenwicht. Maar er zit wel een kantelpunt aan te komen. Eens dat punt bereikt is, kan het enorm snel vooruitgaan. Het grote voordeel van robots is dat je maar één goede robot nodig hebt. De software kan daarna in alle andere robots van het team gekopieerd worden, zodat ze allemaal even goed zijn. Ik geloof echt dat robots op een bepaald moment beter zullen voetballen dan mensen.
Voor alle duidelijkheid: het Nederlandse team van de TU Eindhoven neemt deel aan de "middle size league". Dat is de competitie voor rijdende robots tot 80 centimeter groot. Die zijn veel sneller en stabieler dan de humanoïde robots. Deze robots passen de bal mooi naar elkaar en kunnen al tactisch samenwerken om de bal in het net te krijgen.
Het kan nog 20 jaar duren vooraleer alle puzzelstukjes samenvallen en we echte, bewegende robots in huis zullen hebben
Hulp in het huishouden, op de werkvloer en in noodsituaties
Naast de voetbalcompetities zijn er ook nog andere wedstrijden op de Robocup. Zo wordt ook de beste "huishoudrobot" verkozen. Dat zijn de robots die niet alleen bij het huishouden kunnen helpen, maar die bijvoorbeeld ook zullen assisteren in de supermarkt, in het restaurant of bijvoorbeeld in treinstations. Verder is er ook een competitie voor robots die reddingsoperaties kunnen uitvoeren, zelfs als er geen internetverbinding is, en industriële robots.
"Er zijn al robots die commando's begrijpen en uitvoeren, er zijn er die gezichten herkennen, die je kunnen volgen, die voorwerpen kunnen vastgrijpen of deuren en kasten openen. Maar het zal nog een twintigtal jaren duren vooraleer al die puzzelstukjes samenvallen en we echte, bewegende robots in huis zullen hebben", zegt één van de studenten van de TU Eindhoven.
De grote afwezigen
Robotbedrijf Boston Dynamics publiceert regelmatig video's van robots die indrukwekkende kunstjes doen, zoals joggen over het gras of een achterwaartse salto maken. Toch zijn dat soort bedrijven afwezig op de Robocup. "Op de laatste dag van de Robocup is het de gewoonte dat alle deelnemers hun technologische kennis delen met elkaar", zegt Lieven Scheire. "Zo start iedereen na elke editie weer met dezelfde kennis, en zo wil de organisatie de deelnemers stimuleren om te innoveren. Maar rijke technologiebedrijven staan niet te springen om hun technologische kennis openbaar te maken."
En ook de Belgische studenten ontbreken op de Robocup. "In tegenstelling tot Nederland, is er in België weinig ruimte voor projectwerk. Het theoretisch gedeelte aan de universiteiten is zo zwaar dat er geen ruimte overblijft om praktische ervaring op te doen. Dat is een gigantisch gemis", vindt Scheire. "Aan de hogescholen is de inhaalrace ondertussen wel ingezet."
De wedstrijden van de TU Eindhoven op de Robocup zijn live te volgen via robocup.live. Donderdag worden de halve finales om 15 uur en 16u30 gespeeld, de finale is om 20u30 Belgische tijd.