Vertrek uit Mensenrechtenraad is de zoveelste steunbetuiging van de VS aan Israël
Met het besluit om zich terug te trekken uit de VN-Mensenrechtenraad stelt de Amerikaanse regering zich voor de zoveelste maal pal achter Israël op. Het belooft niets goeds voor het vredesplan dat president Donald Trump op korte termijn wil presenteren om het Israëlisch-Palestijnse conflict te beëindigen.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu verfoeit de VN-instantie en prees vandaag de "moedige" beslissing van de VS. "De Mensenrechtenraad is vooringenomen, vijandig, anti-Israël en heeft de eigen missie verraden om mensenrechten te beschermen."
In soortgelijke termen had de Amerikaanse ambassadeur bij de VN, Nikki Haley, het besluit gisteren gerechtvaardigd. Ze beschuldigde de raad, met daarin notoire schenders van mensenrechten als China, Cuba, Congo en Venezuela, ervan Israël "chronisch" in de beklaagdenbank te willen zetten. "De organisatie is haar naam niet waard, is hypocriet en spot met mensenrechten."
Onlangs nog drong de in Genève gevestigde Mensenrechtenraad aan op een onafhankelijk onderzoek naar geweld door het Israëlische leger tegen demonstranten en activisten in Gaza. Dat geweld was volgens de VN-mensenrechtenchef, Zeid Ra’ad al-Hussein, buitensporig. Daags voordat Washington besloot uit de Mensenrechtenraad te stappen, had hij ook de scheiding van kinderen en hun ouders bij immigratie in de VS bekritiseerd.
Unesco
Al eerder onder president Trump vertrokken de VS uit Unesco, de cultuur- en onderwijsorganisatie van de VN. Prompt volgde Israël die stap. Beide landen ergerden zich vooral aan stellingnamen van Unesco over Jeruzalem. Volgens Israël werden in resoluties "duizenden jaren van Joodse banden met de stad" genegeerd. Zo werd de Tempelberg alleen aangeduid met de Arabische naam, Haram al-Sharif, terwijl Israël er ook de Klaagmuur toe rekent. Premier Netanyahu sprak over "absurdistisch theater" in Parijs, waar Unesco zetelt.
Sinds zijn aantreden heeft Trump er alles aan gedaan om de Palestijnen tegen zich in het harnas te jagen
Voor de Palestijnse bevolking is de pijnlijkste beslissing van de regering-Trump de korting op de hulp aan de VN-vluchtelingenorganisatie UNRWA. Deze week sloeg de VN alarm over een acuut en "ongekend" financieel tekort van een kwart miljoen dollar. In de verpauperde en door drie oorlogen met Israël getroffen Gazastrook is een groot deel van de twee miljoen inwoners afhankelijk van de VN-organisatie, die onder meer zorgt voor onderwijs, schoon water en medische hulp.
De VS waren altijd de belangrijkste geldschieter. Trump had daar genoeg van, zo liet hij vorig jaar per tweet weten: "We betalen de Palestijnen HONDERDEN MILJOENEN DOLLARS per jaar en we krijgen geen waardering of respect."
Sinds zijn aantreden heeft Trump er alles aan gedaan om de Palestijnen tegen zich in het harnas te jagen. Hij legde de Israëlische regering geen strobreed in de weg bij de uitbreiding van nederzettingen in bezet gebied, besloot de Amerikaanse ambassade te verhuizen van Tel Aviv naar Jeruzalem en weigerde het recente geweld van het leger tegen Palestijnen in Gaza te veroordelen.
Obstakels voor vredesproces
In alle gevallen week hij daarmee ook af van de standpunten van (verreweg het grootste deel van) de internationale gemeenschap. Die ziet nederzettingen en de Amerikaanse erkenning van Jeruzalem als hoofdstad van Israël als obstakels voor een hervatting van het vredesproces, dat al jaren stilligt. De Palestijnen eisen oostelijk Jeruzalem op als hoofdstad van een toekomstige eigen staat.
In de ogen van de Palestijnse president Mahmoud Abbas hebben de VS zich ongeloofwaardig gemaakt als bemiddelaar in het conflict met Israël. De beslissing om uit de Mensenrechtenraad te stappen bewijst dat volgens hem eens te meer. Het Palestijnse ministerie van Buitenlandse Zaken zei vandaag dat de Amerikanen Israël "tot elke prijs" steunen.
De VS verzwakken de Verenigde Naties, die de Palestijnse leiders als hun laatste strohalm zien
Steeds vaker wenden de Palestijnen zich tot de VN, in het besef dat ze van de VS weinig of niets meer te verwachten hebben. Zo sloten ze zich onlangs aan bij de VN-organisatie OPCW, die toeziet op het verbod van chemische wapens, en dienden ze een klacht in tegen het Israëlische nederzettingenbeleid bij het Internationale Strafhof in Den Haag. Ze sporen keer op keer de Veiligheidsraad aan om Israël te veroordelen.
Het resultaat is vrijwel nihil. De Amerikanen spreken steevast hun veto uit over hun onwelgevallige resoluties. Ze treffen niet alleen de Palestijnen, maar ook de VN door de geldkraan dicht te draaien en VN-organisaties de rug toe te keren. De VS verzwakken de Verenigde Naties, die de Palestijnse leiders als hun laatste strohalm zien.