'Europa heeft heel wat gedaan. Er is extra geld uitgetrokken, de mensensmokkel is aangepakt en er zijn afspraken met Turkije gemaakt. Het aantal mensen dat met een bootje de Middellandse Zee oversteekt is met 90 procent gedaald', zei CD&V-voorzitter en kamerlid Wouter Beke zopas in de Kamer. 'We hebben daarmee gedaan wat noodzakelijk is, maar niet wat nodig is.'

Een van de grote problemen is dat niet alle landen hun afspraken zijn nagekomen, aldus Beke. 'We moeten zorgen dat oorlogscvluchtelingen die aan de grenzen zo erkend worden, mensen die dood en geweld ontvluchten, asiel kunnen krijgen en op gevangen worden in Europa. Daarvoor moet iedereen zijn deel doen. Europese solidariteit en verantwoordelijkheid gaan samen, we moegen niet vragen aan de landen van de Middellandse Zee om alles op te vangen.'

'Bijen en confituurpotten?'

Beke haalde uit naar Filip Dewinter. Die pleitte niet verrassend voor 'zeromigratie'. Maar hij vergeleek vluchtelingen ook met bijen die op een confituurpot afkomen. 'Bijen en confituurpotten?', vroeg Beke. 'Dit gaat voor ons, en bijna alle fracties hier, over mensen. En sommige mensen gaan inderdaad op zoek naar een beter leven. Maar andere mensen ontvluchten regimes als dat van Assad, die moord en vernieling zaait, en waar u, meneer Dewinter, koffie mee gaat drinken.'

Zowel Beke als Open VLD-fractieleider Patrick Dewael braken een lans voor de betere bewaking van de Europese buitengrenzen. 'Maar ook solidariteit is van belang', aldus de liberaal. 'Europa kan alleen bestaan als er solidariteit is.' Hij verwees naar de Visegrad-landen en hun weigerachtige houding tegenover vluchtelingen. 'Zij puren veel geld uit Europese fondsen. Misschien kunnen we hen via die weg op andere gedachten brengen.'

Dewael liet niet na een steek te geven naar staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA). Die stelde afgelopen zaterdag voor om te evolueren naar een model waarbij vluchtelingen die illegaal proberen Europa binnen te komen, op een zwarte lijst terechtkomen en hun recht op asiel verliezen. 'Asielrecht mag niet afhankelijk worden gemaakt van bijkomende voorwaarden', zei Dewael. 'Ik neem aan, premier, dat iedereen daar in deze coalitie op dezelfde manier over denkt.' Hij hamerde erop dat de Conventie van Genève overal in Europa op dezelfde manier geïnterpreteerd moet worden. 'Dat is een monument en wie daar aan wil tornen, zal ons op zijn pad vinden.'

Vanuit de oppositie wees Monica De Coninck (SP.A) op de 'weeffouten in het Europese migratiesysteem'. 'We geven veel te weinig uit om de landen die de opvang voor vluchtelingen in de regio organiseren te ondersteunen. Europa moet daar een tand bijsteken.' Ze pleitte onde meer voor een Marshall-plan voor migratie en een regeling voor economische migratie vanuit derde landen.

'Geen halve oplossingen'

Ook N-VA-fractieleider Peter De Roover kwam tussen. 'Onbeheerste migratie en democratie zijn vijanden van elkaar', zei hij. Zijn partij verwelkomt daarom de plannen van Europees president Donald Tusk. 'Elk alternatief voor een opengrenzenbeleid komt uit bij onze voorstellen.' De Roover waarschuwde evenwel voor de losse eindjes in dat plan. 'Met name de verdeelsleutel. Halve oplossingen mogen geen brandstof geven aan het businessmodel van de mensensmokkelaars.'

Michel stapte in zijn antwoord over de interpretatieverschillen van zijn coalitiepartners. 'We repecteren onze afspraken. Er moet een duidelijk verschil gemaakt worden tussen vluchtelingen en economische migranten. We moeten het businessmodel van de mensensmokkelaars breken.'

Om tot resultaat te komen, zei Michel, is een Europees antwoord nodig. 'Unilaterale initiatieven kunnen niet tot resultaat leiden. We moeten meer doen, en beter doen voor de controle van de buitengrenzen. Dat zal via samenwerking met een aantal derde landen zijn. Dat betekent ook akkoorden sluiten met landen die niet op dezeelde democratische standaard zitten als wij.'