Direct naar artikelinhoud
Interview

Kamasi Washington: "Met deze plaat duik je recht in mijn hoofd"

Kamasi Washington.Beeld Illias Teirlinck

Met een driedubbele plaat schudde Kamasi Washington ooit de jazzgeschiedenis op. Drie jaar na het magnum opus The Epic volgt nu Heaven and Earth. Goed voor acht kantjes vinyl, een leger muzikanten, een filmisch koor en een boodschap van universele liefde. “Ik ben duidelijk niet gemaakt voor het kleine gebaar,” geeft de jazz-reus toe.

Kamasi Washington zweert dat hij het er niet om heeft gedaan. “Een album hóéft niet per definitie een epos te worden”, klinkt het haast verontschuldigend. “Dat soort ijdele borstklopperij interesseert me echt geen beet. Om eerlijk te zijn: eigenlijk had ik geen flauw idee hoe deze plaat moest klinken, laat staan hoe lang die zou duren. Het album kreeg gaandeweg vorm in mijn hoofd. Ik voerde urenlange gesprekken met mijn orkest op tour, en uit die conversaties puurde ik deze plaat. Meestal hadden we het over de prachtige, chaotische werkelijkheid waarin we ons met zijn allen overeind proberen te houden. Dat levert natuurlijk stof op voor minstens twee platen.” (lacht)

Lees ook:

Onze 4-sterrenrecensie: Kamasi Washington zweeft tussen droom en daad op ‘Heaven and Earth’

In 2016 speelde de tenorsaxofonist, die op een blauwe maandag al eens de Messias van de Jazz wordt genoemd, zo’n 200 shows over de wereld. “Elke andere dag stond ik in een nieuwe stad, elke week in een ander land. Daardoor kreeg ik gaandeweg een goed beeld van de mensheid. Ik zag overal gelijkenissen – in de kern zijn we allemaal dezelfde – maar ik raakte ook in de ban van alle idiosyncratische verschillen tussen landen en culturen. Deze wereld is eigenlijk pure jazz: een wonderlijke smeltkroes van indrukken.”

Droomwerkelijkheid

Heaven and Earth vond zijn basis in de idee dat de realiteit een creatie is van ons eigen bewustzijn, vertelt hij. “We zijn scheppers én schepsels van ons persoonlijke universum. De acht composities op Earth beschrijven de wereld aan de buitenkant: ze gaan over zaken die ik dagelijks meemaak. Evenveel muziekstukken op Heaven symboliseren de wereld dan weer zoals die leeft in mijn verbeelding. Aardse beslommeringen versus droomwerkelijkheid, om het eenvoudig te stellen. Twee kanten van dezelfde munt.”

Washington merkt de doffe blik in onze ogen. Hij lacht verlegen. “Ik loop misschien iets te vaak met mijn hoofd in de wolken. Mogelijk leef ik in gedachten zelfs ergens ver voorbij de planeten. Maar een “space cadet” ben ik heus niet voortdurend. Ik verlies nooit volledig mijn voeling met de fysieke wereld. Ik heb eigenlijk een gespleten persoonlijkheid. Eén deel houdt de voeten stevig op de grond, het andere is zweverig en spiritueel. Ik ben zowel bezorgd om de wereld als een onthechte dromer die de godganse nacht naar de sterren staart en fantaseert over buitenaards leven. Die dualiteit hoor je beter dan ooit op deze plaat: met deze muziek duik je eigenlijk rechtstreeks in mijn hoofd.”

'De wereld is eigenlijk pure jazz: een wonderlijke smeltkroes van indrukken'
Kamasi Washington

Heaven and Earth is een album tussen droom en daad, zegt hij zelf. Maar de daden spreken luider dan de dromen. “Our time as victims is over,” klinkt het bijvoorbeeld strijdvaardig in ‘Fists of Fury’. “We will no longer ask for justice / Instead, we will take our retribution.” De song werd genoemd naar zijn favoriete Bruce Lee-film, en gaat over het leven dat een eeuwige strijd is. “Maar géén eindeloos lijden. Dat kan ik niet genoeg benadrukken. We’ve got to take the power back: alleen zo kunnen we van deze wereld een mooiere plaats maken. Ik ben niet zo naïef om te denken dat alle mensen goed zijn, maar de meerderheid is dat wel. Zelfs de meest corrupte generaal staat machteloos wanneer een volledig leger, dat als kanonnenvoer naar voren wordt geschoven, zijn orders zou negeren en de wapens neerlegt. Wanneer elke soldaat en rebel beseft dat er geen waardige reden is om een ander mens af te slachten, begint de wereldvrede. Vind je dat te simplistisch? Ik weiger het eens te zijn. Eigenlijk kan de wereld net zo eenvoudig zijn als je die zelf wil voorstellen.”

Kamasi Washington.Beeld Illias Teirlinck

Heaven and Earth is uit bij Young Turks. Kamasi Washington speelt 9/8 op Jazz Middelheim, Antwerpen.