Waarom zit PVDA vandaag niet in het voorzittersdebat van "De zevende dag"?

Er zijn een 60-tal mensen die me die vraag gesteld hebben. Een nieuw record voor vragen bij de ombudsman. Ik ontsnap niet aan de gedachte dat de partij misschien wel mensen aanmoedigt om de vraag te stellen.   

ombudsman
Tim Pauwels

Niets nieuws

Nochtans is er niets nieuws onder de zon. Ik heb "De zevende dag" zelf nog gepresenteerd en PVDA heeft in die jaren ook nooit meegedaan aan voorzittersdebatten. Er is helemaal geen nieuw beleid of zo bij "De zevende dag". Wat niet wegneemt dat ik de keuzes van VRT NWS best even onder ogen wil nemen. Wat zijn eigenlijk de argumenten die VRT NWS aanvoert?

Waarom zes?

De studio, de belichting en de cameraposities van "De zevende dag" zijn in principe ontworpen om zes mensen goed in beeld te kunnen brengen. Voor de meeste coalities uit recente tijden heb je dan drie keer oppositie en drie keer meerderheid. Maar toch worden voor de meeste debatten in "De zevende dag" minder mensen uitgenodigd.

Waarom? Omdat de kijker ook nog moet willen kijken. Ik heb de eer en het plezier gehad zelf voorzittersdebatten te mogen modereren en ik weet uit eigen ervaring dat de huidige presentatoren zondag voor een olympische uitdaging staan om een debat met zes partijvoorzitters overzichtelijk te houden. (Ik ga ervan uit dat ze dat uitstekend zullen doen.) Zeven is helemaal moeilijk. En er is ook nog zoiets als redactionele autonomie. VRT NWS moet keuzes kunnen maken in functie van wat een interessant en bekijkbaar programma blijft. En meestal wordt dan zelfs gekozen voor kleinere debatten.

Wat is het criterium voor voorzittersdebatten in "De zevende dag"?

Eigenlijk staat de vraag naar een criterium me tegen. In mijn utopische ideale wereld gaat de redactionele autonomie zo ver dat de redactie gewoon op inhoudelijke gronden bepaalt wat een interessant debat kan zijn. Dat laat ook verrassende keuzes toe. Maar met name voor voorzittersdebatten is de vraag naar een natelbaar en controleerbaar criterium kennelijk onvermijdelijk. Niet dat dat criterium moeilijk is: de zes partijen die er zitten, zijn gewoon de zes grootste partijen in de Vlaamse democratie. Wat is er helderder dan het verdict van de kiezer? De kiezer heeft in de afgelopen jaren de verhoudingen trouwens geregeld omgegooid en dan moet VRT NWS daar uiteraard rekening mee houden.

Een debat voor een Vlaams publiek

Ik wil zeker niet beweren dat PVDA irrelevant is voor het Vlaamse debat, maar de partij heeft op dit moment nog altijd nul Nederlandstalige parlements­leden. Terwijl er ook nog andere partijen zijn met nul Nederlandstalige parlementsleden die best wel vinden dat zij ook relevant zijn voor een Vlaams voorzittersdebat. Waarom de ene wel en de andere niet? Bovendien is er nog de Union des Francophones, die wél een zetel heeft in het Vlaamse parlement én er zijn twee Vlaamse parlementsleden die als onafhankelijke zetelen. In het federale parlement zetelen nog Vuye&Wouters. Het criterium dat PVDA - en alléén PVDA - als extra gast zou toelaten, is veel moeilijker vast te leggen dan het criterium voor de huidige zes. De zes die zondag uitgenodigd worden, zijn de zes grootste partijen van Vlaanderen, de enige zes partijen met meer dan een handvol Nederlandstalige parlementsleden,  de enige zes met een fractie in het Vlaamse parlement. Dat lijken me in de huidige constellatie heldere criteria. De kiezer schudt de kaarten; als hij ze anders schudt, kan de afweging ook weer veranderen.  

Beoordeling

Ik wil gerust toegeven dat het in dit specifieke geval moeilijk is om helemaal afstandelijk te oordelen omdat ik deze criteria ook zelf heb toegepast in "De zevende dag". Maar ook als ik heel erg mijn best doe, met oprechte sympathie voor de PVDA-aanhanger die zondag zijn voorzitter wil zien zitten, blijf ik vinden dat dit voor nu zondag heldere en onpartijdige criteria zijn voor een voorzittersdebat in "De zevende dag".  Als er andere criteria moeten zijn dan puur inhoudelijke, is het in ieders belang dat ze helder zijn. En dat zijn ze.

Is dit een voorafname op de gemeenteraadsverkiezingen?

Niet in die zin dat PVDA helemaal niet aan bod zou mogen komen in de verkiezingsprogramma’s van VRT NWS. Hoe zal de partij precies aan bod komen? Dat weet ik niet en dat beslis ik ook niet. Verkiezingsdebatten gebeuren meestal in een nieuwe studio, met nieuwe keuzes. Nationale debatten zijn ook iets anders dan lokale debatten.

De verkiezingsperiode wordt hoe dan ook een interessante tijd voor de nieuwsombudsman. Ik zal heel geïnteresseerd en aandachtig kijken naar de gemaakte keuzes.  En zelfs een beetje geamuseerd, want het wordt de eerste keer sinds lang dat ik niet zelf in het heetst van de strijd sta. Maar het heeft geen zin om daar nu al mijn mailbox voor te bevolken. Het redactiestatuut zegt ook uitdrukkelijk dat externe druk wordt geweerd. Als nieuws­ombudsman bewaak ik dat redactiestatuut en pas ik het natuurlijk zelf ook toe. Ik wil gerust de criteria voor nu zondag bekijken en beoordelen. Maar ik ga niet pleiten voor PVDA omdat er meer mails in mijn mailbox terechtkomen. Echt niet.

Meest gelezen