"Om de meeste wedstrijden uit te zitten, moet je al een voetbalfreak zijn of fan van een team"

België-Tunesië is de 29ste wedstrijd op het WK. We zijn bijna halfweg, maar het is al een tijdje officieel: voor goed voetbal moet je niet bij de worldcup zijn. Die conclusie werd al snel getrokken door de Nederlanders en dat werd uitgelegd als de druiven die te groen zijn. Niks van. De voetbalspelers zijn te goed geworden voor het spel, of misschien zijn de bondscoaches niet slim genoeg, of allebei. Deze stellingen behoeven een beetje uitleg.

Niet dat alle wedstrijden saai zijn. Duitsland-Mexico, Portugal-Spanje en Argentinië-Kroatië waren even genietbaar als een Champions League-match. Het ging snel en het ging op en neer omdat beide teams uitgingen van balbezit en kansen creëren. Gaandeweg kreeg één team de bovenhand, op zoek naar de gelijkmaker, en zo ontstond er een onevenwicht. Ook niet erg. Eén team in de verdrukking dat moet dweilen met de kraan open en het andere team dat kans op kans de nek omwringt, dat heeft ook iets.

En toch, om de meeste wedstrijden uit te zitten, moet je al een voetbalfreak zijn of fan van een team. De neutrale toeschouwer wordt niet wild van deze worldcup, ook al omdat heel wat wedstrijden beginnen in een patstelling, gespeeld worden in die patstelling en eindigen in een variant op de patstelling.

Weinig of geen Panama's

Ooit waren alle underdogs zoals Panama: moedig in het verzet, maar uiteindelijk fysiek tekortschietend en ten onder gaand. Gerechtigheid geschiedde, want in tegenstelling tot in het gewone leven is het niet meer dan normaal dat de beste wordt beloond en de slechtste wordt bestraft. Op dit WK is alleen Panama Panama. Met uitzondering van de eerste wedstrijd van de Saudi’s, maar die hebben zich na hun desastreuze begin op de allerlaatste dag van de ramadan inmiddels herpakt.

Nog niet zo heel lang geleden had elk team wel een paar zwakke plekken, jongens van wie iedereen wist dat ze erbij zaten omdat je met elf moet zijn, of omdat de trainer hen daar zette omdat ze goed waren voor de ploeggeest. Vandaag zijn alle voetballers ofwel fysiek top geschoold, ofwel technisch top geschoold, ofwel allebei en dat zijn dan de toppers.

De meeste voetballers en voetbalploegen op deze worldcup hebben het ook tactisch goed voor elkaar, althans wat de verdediging betreft, en daar knijpt het schoentje. Het verdedigend potentieel haalt het op deze worldcup moeiteloos van het aanvallend potentieel en dat houdt direct verband met de fysieke en tactische paraatheid van haast alle spelers. Alle info over alle teams ligt tegenwoordig voor het rapen.

Gestructureerd verdedigen is oneindig veel makkelijker dan geïnspireerd en doordacht aanvallen. Het is een misverstand dat de verdedigende ploeg zich kapot loopt achter de bal. Wie slim verdedigt, maakt weinig kilometers. Aanvallen, dat kost pas energie. U wilt niet weten hoeveel trainers de aanval overlaten aan de intuïtie van hun voorspelers. U wilt ook niet weten hoeveel bondscoaches op dit WK alle tijd spenderen aan het dichttimmeren van hun defensie en voor al het andere hopen op bevliegingen voorin.

Clubs beter dan landen

De gesloten wedstrijden van deze worldcup, vaak beslist op standaardsituaties, staan in schril contrast met de wedstrijden in de Champions League. Dat hoeft elkaar niet tegen te spreken. In een clubteam heeft een beetje coach de spelers dag na dag ter beschikking en is het ploegspel oneindig veel beter dan in de nationale ploeg.

Dat is duidelijk te merken aan het niveau dat Messi haalt met Argentinië, of niet haalt zo u wilt, vergeleken met FC Barcelona. Al is het naïef om te denken dat je in een niet-gesmeerd geheel kunt volstaan met 7,6 kilometer te lopen in een wedstrijd en dan nog 84 procent van de tijd te wandelen.

En Portugal en Ronaldo dan? Welja, sommige bondscoaches beseffen dat ze het spel niet nodeloos ingewikkeld moeten maken en Portugal speelt bovendien puur op reactie. Op een worldcup ben je beter negatief of afwachtend als Portugal, Iran of IJsland, dan positief of aanvallend als Marokko, Peru of zelfs België.

In andere sporten had men allang aan de alarmbel getrokken en de reglementen gewijzigd. Voetbal gaat er prat op dat het al meer dan een eeuw of zo met dezelfde buitenspelregel speelt, enkele cosmetische ingrepen niet te na gesproken. Misschien moet aan dat buitenspel niet eens veel veranderen. Men zou kunnen beginnen met een verplicht aantal spelers – twee of drie – die zich in het aanvalsvak moeten ophouden. De allergrootste vooruitgang zou erin bestaan dat men eindelijk de reglementen toepast en alle overtredingen bestraft.