Middelheimbeelden krijgen gedichten op maat

12 dichters schrijven een tekst op maat van een beeld uit het Middelheimpark in Antwerpen. Ze lezen hun verzen voor op een midzomerhappening op 23 juni.

De organisatoren kozen 12 beeldhouwwerken uit de rijke verzameling van Middelheim, van “Rivier” van Aristide Maillol uit 1902 tot “Raised Elevation” van Leon Vranken uit 2013. Ook het bakstenen doolhof van de onlangs overleden Deense kunstenaar Per Kirkeby krijgt een persoonlijk gedicht.

12 dichters werden aangesproken: Joke van Leeuwen, Peter Holvoet-Hansen, Maarten Inghels, Jo Gisekin, Antoon Van den Braembussche, René Hooyberghs, Frank Decerf, Erick Kila, Max Temmerman, Ruth Lasters, Kim Pauwels en ook Dichter des Vaderlands Els Moors. 

De 12 gedichten zijn gebundeld in het boekje “Dichter bij beeld”, met foto’s van de kunstwerken. Op zaterdag 23 juni lezen de dichters hun werk live voor, op een midzomeravondhappening in Middelheim. 

Vier marmeren zuilen in de vijver

Els Moors schreef twee gedichten bij het werk "Badenden" van de Italiaan Luciano Fabro uit 1994, een compositie met vier wit-marmeren zuilen, half verzonken in een vijver in Middelheim.

"Ik mocht het werk niet kiezen," zegt Moors, "en ik ben het ook echt moeten gaan zoeken. Maar ik was er erg blij mee. Het eerste gedicht schreef ik meteen na de eerste kennismaking. De vier wat gebogen zuilen lijken een familie die net van de kant is gestapt om te gaan zwemmen.  't Voelt als beweeglijk marmer. Ik hou ook van de weerspiegeling in het water."

kniediep of tot op borsthoogte
snijdt de lijn van de vlijmscherpe waterspiegel
dwars doorheen
het zacht gevijlde marmer

het dansende wateroppervlak
weerkaatst het blauw
van de hemel stralend in het goud en geel
van de vallende bladeren

zo staan de badenden
stil tot aan de lendenen
te dansen in het licht van de
namiddag en verdwijnen

nooit meer of minder dan tot op navelhoogte
van het verlangen hier in het midden
van de zwarte vijver die de omliggende wereld
als een fata morgana naar zich toe zuigt

en op het bospad struikelen
kinderen op fietsjes
groeit de wanhoop van
de man en de vrouw die elkaar

met vertraagde zondagsstap
hardvochtig blijven achtervolgen
tot ook zij gedwongen worden
om los te laten

omdat alles wat aanwezig is
het altijd overneemt
van alles wat zich vastbijt
in het stof

en elk gebroken beeld
dat weerloos aan het oog verschijnt
raakt een mens alleen
zolang hij zich in niets

van deze wereld onderscheidt

Els Moors schreef op een later moment een tweede gedicht over de "Badenden" van Fabro, waarin ze "zelf een van de beelden wordt". Dat is haar nieuwe, officiële gedicht als Dichter des Vaderlands geworden. Het wordt ook vertaald in het Frans en het Duits.

we gingen er tot aan onze witte lakens in

niet verder we vloeiden voor de wereld
zoals een steen in rimpelend water
zweeft

en telkens als het avond werd
begonnen we bloedend
te bederven
wat ons ’s ochtends leven deed

het licht dat ons ooit tot dit spel bewoog
zelf misselijk geworden sloot de ogen nu
tot in het schuim der leegte ook
’t fijnste licht verdween

ik zie me daar nog zitten neergezonken
in de breedte van dat water
zo somber loopt de zomer
van ons weg

ach ik zal de tijd niet stoppen
die hier elke keer opnieuw
nieuwsgierig in dit zwarte water
blikt

en ook uw gezicht dat spiegelt
wat het mijne wil
wil ik niet weren
uit mijn klein maar vastomlijnd bestaan

tot aan mijn middel blijf ik
in uw zwaarte wezen en
ik meer mij ook vandaag weer
in uw diepe vijvers aan

en zingt de eeuwigheid
dit machtig herfstlicht
een mistig lied
dat alles stoppen doet

dan ril ik of ik laat mij
door u beven
tot ik samen met u
sterven moet


De 12 gedichten bij beelden in het Middelheim-openluchtmuseum worden op zaterdag 23 juni voorgedragen door de dichters. Op hetzelfde Middelheim Midzomerfeest wordt de Middelheim Museum Young Artists Prize uitgereikt voor kunstenaars jonger dan 30.  

Meest gelezen