NAVO-lidstaten bereiken akkoord, maar Trump eist meer
De staats- en regeringsleiders binnen de NAVO zijn het eens geworden over een gezamenlijke verklaring, de "Brussels Summit Declaration". Onder andere de defensie-investeringsbelofte van 2 procent bbp wordt herbevestigd, al wil Amerikaans president Donald Trump meer.
"Hij stelde voor dat landen niet alleen voldoen aan de verplichting om 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) uit te geven aan defensie, maar dat ze het verhogen naar 4 procent", zei de woordvoerster het Witte Huis. Ze benadrukte dat het niet ging om een officieel voorstel.
Binnen de NAVO is afgesproken dat landen in 2024 2 procent van het bbp uitgeven aan defensie. De lidstaten herhaalden in de slotverklaring van de NAVO-top in Brussel nog eens volledig achter die doelstelling staan. De VS steken zelf ruim 3,5 procent van hun bbp in defensie en zitten daarmee onder de 4 procent die Trump opperde.
De woordvoerster van het Witte Huis benadrukte wel dat het niet ging om een officieel voorstel
Terwijl de leiders al onderweg waren naar hun diner, twitterde Trump dat alle landen "onmiddellijk" 2 procent moeten gaan betalen, en niet over zes jaar. "De VS betaalt voor Europa's bescherming, en verliest tegelijkertijd miljarden aan handel." Hij maakte geen melding van de 4 procent.
Zoals vooraf al duidelijk was, gingen de leiders akkoord met versnelling van het militaire reactievermogen, verhoging van de paraatheid van de troepen, plannen voor een 'militaire snelweg' door Europa en twee nieuwe commandocentra in de VS en Duitsland. Ook artikel 5 van het NAVO-verdrag, waarin een aanval op een lidstaat wordt gezien als een aanval op alle, werd in de slotverklaring herbevestigd.
"De besluiten die we vandaag hebben genomen tonen dat Europa en Noord-Amerika samenwerken. De NAVO levert en we zijn vastbesloten om onze bijna 1 miljard inwoners te beschermen", zei NAVO-topman Stoltenberg.
Kerry: "Trump is totaal verkeerd bezig"
De voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry reageerde via een verklaring op Twitter op de harde opstelling van Trump.
Dat de uitgaven omhoog moeten, vindt ook Kerry. Maar de oud-politicus, die in 2004 de presidentsverkiezingen van George W. Bush verloor, denkt dat Trump totaal verkeerd bezig is door bondgenoten in het harnas te jagen. "Wat vandaag in Brussel te zien was, was niet het gedrag van een sterke, principiële en wijze leider."
Twitter bericht wordt geladen...
Hoofdlijnen slotverklaring
De staats- en regeringsleiders binnen de NAVO gingen wel akkoord met een gezamenlijke verklaring, de "Brussels Summit Declaration", die een groot scala aan onderwerpen heeft. Enkele hoofdlijnen:
"We veroordelen ten strengste de Russische illegale en onwettelijke annexatie van de Krim, die we niet erkennen en niet zullen erkennen", klinkt het onder meer in de verklaring.
De defensie-investeringsbelofte die werd gesloten op de top in Wales in 2014, werd herbevestigd. Hieruit blijkt duidelijk dat het voorstel van Trump voor een investering van vier procent niet-officieel is.
In België zal een "Cyberspace Operations Centre" komen dat onder andere moet instaan voor de coördinatie van de operationele activiteiten die de NAVO in cyberspace uitvoert.
Daarnaast worden ook de toetredingsgesprekken met Macedonië geopend. "In lijn met ons beleid, hebben we beslist de regering in Skopje uit te nodigen om de toetredingsgesprekken te starten om onze Alliantie te vervoegen."