Britse regering lanceert haar visie op de brexit en krijgt al meteen kritiek van de bankensector
De regering van premier Theresa May heeft een "witboek" over de toekomstige relaties met de Europese Unie voorgesteld. May wil met de EU een vrijhandelszone sluiten voor goederen, maar niet voor diensten en ook geen vrij verkeer van personen.
Het witboek is een meer gedetailleerde versie van het akkoord dat de regering vorige week bereikt heeft op Chequers, het buitenverblijf van de Britse premier. Het bevestigt dan ook wat er in het weekend bekendgemaakt is.
Concreet wil premier Theresa May na de brexit een vrijhandelszone met de Europese Unie behouden voor industriële goederen en landbouwproducten, inclusief visserij. Op dat vlak moeten de handelsrelaties met de EU zo nauw mogelijk behouden blijven om een chaotische situatie voor de Britse economie te vermijden. Een aantal grote Europese bedrijven zoals Airbus, Siemens en BMW hadden daarvoor gewaarschuwd.
Voor de dienstensector -en dan denken we vooral aan de financiële instellingen in de Londense City en in Canary Wharf- zouden echter andere regels onderhandeld moeten worden met de EU. De Britten willen wellicht Londen -een belangrijk financieel centrum in de wereld- zo veel mogelijk kansen geven buiten de EU-regelgeving om.
Ook het vrij verkeer van personen zou opgeheven worden. EU-burgers zullen zich dus niet zomaar mogen vestigen in het Verenigd Koninkrijk, maar Londen hoopt wel op toerisme zonder visa en wil het gemakkelijk maken voor mensen die tijdelijk werk hebben in het VK en voor "de knapste koppen". Hoe dan ook wil de Britse regering haar eigen immigratie- en asielbeleid voeren, al doet ze dat ook nu al voor een groot deel binnen de EU. Groot-Brittannië is geen lid van de Schengenzone.
"Geen harde grens in Ierland"
In geen geval wil Londen een "harde grens" tussen de Britse provincie Noord-Ierland en de Ierse Republiek, die een onderdeel is van de EU. Dat zou tot enorme economische schade aan beide kanten van de grens leiden en mogelijk ook het vredesakkoord in Noord-Ierland ondermijnen. Wel blijft de regering-May erg vaag over die kwestie, want uiteraard zal elk akkoord met de EU moeten worden goedgekeurd door de Ierse regering in Dublin.
Ook wil het VK deel blijven uitmaken van Europese instellingen met betrekking tot zaken als landbouw, Europol, luchtvaart, medicijnen en dergelijke meer. Zoniet zou dat tot enorme hinder voor de Britse economie leiden.
Ook wil de Britse overheid ook na de brexit nauw blijven samenwerken met de Europese Unie om het beleid inzake buitenlandse zaken en defensie te coördineren.
Nu al meteen kritiek op het brexitplan
Londen hoopt om tegen oktober of november tot een akkoord te komen met de EU-onderhandelaars. Die hebben beleefd beloofd om het witboek te bestuderen, maar waarschuwen de Britten dat ze niet zomaar kunnen kiezen welk aspect ze van samenwerking met de EU kunnen behouden.
Overigens komt de grootse dreiging voor het witboek uit de Conservatieve partij van premier May zelf. Die heeft met David Davis en Boris Johnson al twee ministers verloren over de kwestie. De oerconservatieve Jacob Rees-Mogg heeft het plan ook al afgeschoten: "Het VK zal zo onderworpen blijven aan de EU-wetgeving terwijl het geen zeggenschap heeft over hoe die tot stand komt". Dat gaat volgens hem in tegen het idee van de brexit.
Opvallend is echter de harde kritiek van de zo belangrijke Britse bankensector. Die vreest dat het voor de Britse banken, verzekeraars en vermogensbeheerders erg moeilijk zal worden om zaken te doen in de EU. Veel financiële instellingen in de City hebben overigens al aangekondigd dat ze kantoren en personeel gaan overhevelen naar filialen in Amsterdam, Frankfurt of Parijs. Het vertrouwen is daar blijkbaar niet erg groot.