Stormloop blijft uit: afkopen studiejaren komt traag op gang
Zowat 9.000 mensen hebben zich het afgelopen halfjaar ingeschreven om hun studiejaren af te kopen voor een hoger pensioen. De stormloop blijft voorlopig uit.
Wie zijn latere pensioen wil opkrikken, kan dat sinds 1 december vorig jaar. Tegen betaling kun je je studiejaren laten meetellen voor je pensioenberekening. Eén studiejaar kost 1.500 euro, wat je op jaarbasis tot 250 euro meer pensioen kan opleveren. Een voordelig aanbod, zeker voor wie lang leeft.
Toen de maatregel werd aangekondigd, werd gevreesd voor een stormloop. Die is voorlopig nog niet op gang gekomen, zo blijkt uit cijfers die deze krant opvroeg. In juni hadden ruim 9.000 mensen hun aanvraag al ingediend, 4.000 onder hen werken in de privé, de rest zijn ambtenaren.
Ook de opbrengst is eerder bescheiden. Zo is er amper 2 miljoen euro binnengekomen van mensen die hun jaren afkochten. Let wel, wie zich inschrijft heeft tot zes maanden de tijd om het bedrag over te maken.
Mannelijke zestigplussers
Het zijn vooral mannen met hun pensioen in zicht die de aanvraag indienen. 57 procent van de aanvragers is ouder dan zestig, slechts 15 procent is jonger dan vijftig. "An sich heel logisch", zegt Ria Janvier, pensioenexpert aan de UAntwerpen. "Geen haar op mijn hoofd dat eraan denkt om dit een 21-jarige aan te raden. De opbrengsten van je investering zijn veel te onzeker op zo'n lange termijn. Maar wie een idee heeft over hoeveel gezonde jaren hij of zij nog voor de boeg heeft en bijna op pensioen gaat, kan eenvoudig de som maken. Op mypension.be is kan iedereen dat trouwens eenvoudig berekenen."
'Geen haar op mijn hoofd dat eraan denkt om dit een 21-jarige aan te raden'
Voor het verschil tussen mannen en vrouwen heeft ze geen verklaring. 74 procent van de aanvragers zijn mannen. "Je zou het omgekeerde verwachten. Vrouwen hebben vaak een onvolledige loopbaan", zegt ze. Het kabinet van pensioenminister Daniel Bacquelaine (MR) wijst naar het feit dat er bij de zestigplussers simpelweg minder vrouwen op de arbeidsmarkt zijn. Ook hebben ze vaker geen hoger onderwijs gevolgd.
Op schema
Bacquelaine is best tevreden met de cijfers. "We zitten op schema", zegt woordvoerder Koen Peumans. Het aantal inschrijvingen stijgt elke maand gestaag, maar de minister verwacht pas een eerste echte toevloed eind volgend jaar. Dan vervalt het voordeeltarief voor de ambtenaren. Tot dan betalen ze slechts 1.275 euro per studiejaar. Een tweede golf zal komen tegen eind 2020, wanneer het hele systeem voor iedereen veel duurder wordt.
'Met deze cijfers zitten we op schema'
In feite geldt nu drie jaar lang een voordelige overgangsperiode, die drie bestaande systemen op elkaar moet afstemmen. Ambtenaren kregen hun studiejaren gratis opgeteld bij hun pensioen, werknemers konden die enkel tijdens de eerste tien jaar van hun loopbaan afkopen, zelfstandigen op elk moment, maar tegen een hoge prijs.
Toen Bacquelaine de maatregel eind 2016 aankondigde, ontstond een stevige politieke discussie. In de begroting van 2017 rekende de regering op 42 miljoen euro aan inkomsten – maar betekende dit geen financiële tijdbom op lange termijn? De overheid zou nadien nog jarenlang hogere pensioenen moeten betalen.
N-VA en Open Vld gingen fors op de rem staan. De regering besliste uiteindelijk om bij te sturen en de voorwaarden van het oorspronkelijke voorstel strenger te maken: werknemers en zelfstandigen kunnen enkel de studiejaren na hun twintigste verjaardag afkopen.