Direct naar artikelinhoud
Theater

“We kijken allemaal toe terwijl mensen op de vlucht vechten om te overleven”

Josse De Pauw tijdens de repetitie van 'De blinden'.Beeld RV / Kurt Van der Elst

Een groep blinden is de leider kwijt die hen gidste. Compleet ontredderd kunnen ze niks anders doen dan wachten. Josse De Pauw schetst een donker portret van de hedendaagse mens die hoopt dat een ziener de weg wijst.

Als de deur van de repetitieruimte bij LOD muziektheater opengaat, komen de hemelse koorklanken van Collegium Vocale Gent je tegemoet. In opperste concentratie oefent het beroemde ensemble samen met acteur Gorges Ocloo de eerste scène van De blinden. Achteraan op het podium repeteert danseres Taka Shamoto haar solo. Regisseur van dienst Josse De Pauw kijkt toe vanuit de tribune.

Bij de tekstbewerking drong de parallel met de vluchtelingencrisis zich op. De Pauw: “Maurice Maeterlinck schreef De blinden 130 jaar geleden. Maar als je zijn woorden vandaag leest, moet je er haast wel het verhaal in lezen van mensen die op de vlucht zijn. De personages zijn evengoed aangespoeld in een situatie waarin ze afhankelijk zijn van andermans hulp.”

De Pauw en Kuijken grijpen de tekst daarnaast aan om een onderzoek te voeren naar macht en alle vormen van misbruik die ermee gepaard kunnen gaan. “Uiteindelijk zijn we allemaal op een bepaald moment in ons leven afhankelijk van een ander, of in de brede zin het slachtoffer van machtsmisbruik.”

In De Pauws versie van Maeterlincks stuk filmt de leider de groep blinden bovendien terwijl ze radeloos naar hem op zoek zijn. “Erg pervers”, zegt De Pauw, “maar die agressieve manier van kijken is niemand onbekend. Eigenlijk kijken we vandaag allemaal toe terwijl mensen op de vlucht vechten om te overleven.” Daarnaast schreef Tom Jansen een epiloog waarin de man van de macht – gespeeld door De Pauw – reflecteert op het genoegen om gevolgd te worden. “Al gaat het evengoed over hoe comfortabel het is om te volgen.”

Repetitie van 'De blinden'.Beeld RV / Kurt Van der Elst

Zwoegen en zweten

Intussen is de sfeer op het podium blijmoedig ondanks de zware thematiek. De zangers knikken elkaar bemoedigend toe terwijl ze met de stemvork in de hand oefenen op wanneer ze precies invallen.

Tijdens de pauze vertelt altzangeres Karolina Hartman dat ze de muziek prachtig vindt, maar dat het ook zwoegen is. “Soms is het bijna jammer dat het publiek niet merkt hoe hard we gewerkt hebben”, lacht ze.

Voor Gorges Ocloo is het dan weer de eerste keer dat hij muziektheater maakt. “Ik ben een heel fysieke acteur. De eerste week heb ik eraan moeten wennen dat ik klein moet spelen. De timing en intonatie moeten daarnaast erg strak zitten. Elk detail telt.” Maar dat neemt niet weg dat het spelplezier ervan afspat. Ocloo: “We hebben eerst apart gerepeteerd van de zangers maar nu we allemaal op het podium zitten, is het fijn om te merken hoe alle stukjes in elkaar haken.”

Josse De Pauw legt uit dat de vertaling van Laurence Alma Tadema een vrij eenvoudig Engels gebruikt. “Een taal die je kent uit popsongs. Daardoor maak je als kijker direct contact met de zang en begrijp je alles meteen.”

Repetitie van 'De blinden'.Beeld RV / Kurt Van der Elst

Tasten in het duister

Afwisselend in het Engels, Duits, Frans en Nederlands wordt er overlegd over wie welke cue geeft, hoe een woord precies moet worden uitgesproken en of de soundscape al dan niet eerst uitgedoofd moet zijn voordat er opnieuw wordt ingezet. De Pauw: “De soundscape hebben we vooral gebruikt om vorm te geven aan de natuurfenomenen die Maeterlinck uitvoerig beschreef in zijn stuk.”

“De zee is erin aanwezig, net als de dorre herfstbladeren en de opvliegende vogels: alles wat als bedreigend kan worden ervaren door mensen die niet kunnen zien. Tegelijkertijd gebruiken we die score ook functioneel. We verstoppen er noten in die als leidraad dienen voor de zangers.” (lacht)

'De zee is erin aanwezig, net als de dorre herfstbladeren en de opvliegende vogels: alles wat als bedreigend kan worden ervaren door mensen die niet kunnen zien'

Intussen oefent Gorges Ocloo hoe hij als blinde over de rotsachtige ondergrond klautert die nagenoeg de hele scène inneemt. Het koor zet in en de groep is weer vertrokken.

Van 26/7 tot 29/7 op Theater Aan Zee, Oostende. Daarna op tournee, lod.be