Direct naar artikelinhoud
Standpunt

Mensen opsluiten of terugsturen zijn niet de enige oplossingen

Barbara Debusschere.Beeld Tim Dirven

Barbara Debusschere is journalist voor De Morgen.

Zo veel mogelijk opsluiten en terugsturen. Dat is de regeringsaanpak als het gaat over mensen zonder papieren. Onder hen ook transitmigranten: mensen die hier geen asiel aanvragen, maar op doortocht zijn naar Groot-Brittannië.

In de haven van Zeebrugge zijn er nu 18 opgepakt. In Jabbeke is aan de E40 een tentenkamp ontruimd en er is opnieuw een transmigrant doodgereden door iemand die daarna vluchtmisdrijf pleegde. Maar vooral: de boodschap dat er overlast is en dat de politie het niet meer bijhoudt weerklinkt.

CD&V'er Hendrik Bogaert stelt dan ook voor om iedereen die geen asiel wil aanvragen op te sluiten om hen dan terug te sturen. Volgens bevoegd staatssecretaris Theo Francken (N-VA) zal dat niet volstaan, vooral omdat de landen van herkomst hen zeker niet altijd opnieuw opnemen.

Het lijkt erop dat dit de inzet van de gemeenteraadsverkiezingen wordt

Aan dit verhaal hangen ongemakkelijke waarheden vast die we maar beter zien, want het lijkt erop dat dit de inzet van de gemeenteraadsverkiezingen wordt.

Zo weten we niet hoe groot het probleem is en de kans bestaat dat het in verkiezingstijden wordt opgeblazen. Het aantal blijkt soms gebaseerd op een aantal arrestaties van telkens dezelfde mensen. En minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) zegt dat het er niet genoeg zijn om een administratief afhandelingscentrum op te richten om de politie te ontlasten.

Daarnaast klopt het niet dat opsluiten of terugsturen altijd zomaar kan. Een deel, volgen sommige experts een groot deel, is niet repatrieerbaar en in dat geval mogen we ze ook niet opsluiten.

Opsluiten en terugsturen zijn dus niet de enige oplossingen. En omdat mensensmokkelaars er niet mee gaan ophouden en we ons land niet kunnen dichtbetonneren, kan dit alleen op Europees niveau ten gronde worden aangepakt.

Maar dat wil niet zeggen dat we hier niet meer kunnen doen.

Zo blijkt informatie te helpen. In Brussel merken hulporganisaties en het Burgerplatform voor Steun aan Vluchtelingen dat transitmigranten wegwijs maken in hun rechten en plichten en hen uitleggen dat 'Engeland' misschien toch niet zo'n realistische droom is, wel zoden aan de dijk zet. Velen hebben enkel de smokkelaars als informatiebron en kennen hun status en opties niet, of zijn uit onwetendheid bang om hier asiel aan te vragen. Juiste info vergroot de kans dat ze alsnog asiel aanvragen en uit dit vacuüm stappen.

'Transitmigranten uitleggen dat 'Engeland' misschien toch niet zo'n realistische droom is, zet wel zoden aan de dijk'

Die aanpak, die een jaar geleden aan de regering is voorgelegd maar is afgeketst, is geen panacee. Maar dat zijn de andere voorstellen ook niet. Dit haalt wel degelijk iets uit en is juridisch en organisatorisch minder ingewikkeld. Heeft iemand de moed om uit de verkiezingsboksring te stappen en ook dit in te voeren?