Videospeler inladen...

Privacy bij psychiatrische instelling in Zelzate in het gedrang, Vlaamse overheid start onderzoek

In Levanta, de afdeling voor geïnterneerde vrouwen van het psychiatrisch centrum Sint-Jan-Baptist in Zelzate, kunnen patiënten en bezoekers worden afgeluisterd. Dat schrijft De Morgen op basis van een verslag van de Zorginspectie. Het nieuws is ons bevestigd: video- en audio-opnames in de bezoekersruimte zijn er "routine". De Vlaamse overheid is intussen een juridisch onderzoek gestart.

De Zorginspectie trok naar Levanta nadat De Morgen in april had bericht over zorgwekkende praktijken bij de afdeling van het psychiatrisch centrum Sint-Jan-Baptist. Toen was er sprake van veel te veel afzonderingen en ook een gebrek aan privacy.

"Onze inspecteurs hebben ter plaatse vaststellingen gedaan", bevestigt ons Carmen De Rudder van de Zorginspectie. "Een daarvan is dat er naast cameratoezicht in de bezoekersruimte ook geluidsopnames zijn. Die kunnen bovendien enkel worden uitgezet op vraag van de advocaat en als er geen veiligheidsrisico bestaat."

Schending van de privacy

"Het beluisteren van gesprekken tussen de patiënt en de bezoeker is dus mogelijk en behoort in de praktijk tot de routine", staat onomwonden in het verslag van de Zorginspectie. Mensenrechtenadvocaat Kati Verstrepen benadrukt in De Morgen dat dat een zware schending van de privacyregels en patiëntenrechten is. 

De instelling benadrukte tegenover de Zorginspectie dat het cameratoezicht enkel wordt gebruikt voor de veiligheid. Ook stelden medewerkers van Levanta dat er een aanmelding is gebeurd bij de vroegere Privacycommissie (nu Gegevensbeschermingsautoriteit). 

Je zou zo gesprekken tussen advocaten en cliënten kunnen afluisteren. Dat is not done
Willem Debeuckelaere, voormalig voorzitter van de Privacycommissie

Maar Willem Debeuckelaere, voormalig voorzitter van de Privacycommissie, benadrukt dat zo'n aanmelding geen toelating is. Meer nog: ook hij vindt camera- en audio-opnames in een bezoekersruimte "problematisch", zelfs als ze 'standaard' en 'routinematig' gebeuren. "Om iemand af te luisteren, moet je echt kunnen aantonen dat dat nodig is in dat specifieke geval. Bovendien zou je zo ook gesprekken tussen advocaten en cliënten kunnen afluisteren. Dat is not done. Zo'n gesprek moet volstrekt geheim blijven."

Directeur: "Kaakslag voor personeel"

Algemeen directeur van Sint-Jan-Baptist, Eddy Impens, is het niet eens met de berichtgeving over Levanta. "Alle context, duiding en nuance ontbreken. Wij doen hier pionierswerk sinds 2016. Zulke berichten zijn dan ook een kaakslag voor de mensen die hier elke dag het beste van zichzelf geven."

De veiligheid van de patiënt en de bezoekers komt op de eerste plaats

Eddy Impens, algemeen directeur psychiatrisch centrum Sint-Jan-Baptist

Specifiek over de privacykwestie hamert Impens op het feit dat het bij Levanta niet om een gevangenissetting gaat, wel om een zorgsetting. "De veiligheid van de patiënt en de bezoekers komt hier op de eerste plaats. Eenmaal bezoekers bij ons de veiligheidscontrole gepasseerd zijn, zijn wij er niet altijd om alles in de gaten te houden. Dan zouden wij ook onze job niet kunnen doen. Daarvoor gebruiken wij dat camerasysteem." Impens geeft wel toe dat de toepassing juridisch verder uitgeklaard moet worden.

Agentschap start onderzoek

In de komende weken gaat Impens over het rapport van de Zorginspectie samenzitten met de mensen van het Vlaamse Agentschap voor Zorg en Gezondheid. Dat laat intussen weten een juridisch onderzoek te starten naar het gebruik van camera- en geluidsopnames.

"We willen vooral uitklaren wat kan en mag, en wat niet", laat woordvoerder Joris Moonens weten. Als blijkt dat effectief gesprekken tussen patiënten en bezoekers beluisterd worden, "zou dat een schending van de mensenrechten zijn, wat niet getolereerd kan worden in een erkende zorgvoorziening".

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block kan voorlopig niet reageren op de zaak. "Wij zijn officieel noch informeel op de hoogte gesteld van het rapport. We kunnen pas reageren als dat officieel gebeurd is."

Meest gelezen