Zwart zijn is permanent boos zijn

Op Twitter hebben twee zwarte vrouwen getuigd hoe ze dit weekend lastiggevallen werden tijdens het optreden van Kendrick Lamar op Pukkelpop. Tracy Bibo-Tansia is het openlijke en verdoken racisme in onze maatschappij beu en vindt dat er harder moet worden opgetreden. "Het racisme zal enkel verdwijnen als er consequente sancties komen", schrijft ze.

opinie
Tracy Bibo-Tansia
De auteur is master internationale politiek. Zij werkt voor het Minderhedenforum en heeft deze tekst geschreven vanuit haar eigen ervaring als jonge zwarte vrouw.

In het vijfde middelbaar kreeg ik voor het eerst les over de Belgische kolonisatie. Onze leerkracht geschiedenis gaf een uitstekende uiteenzetting over de wandaden van Leopold II. Ze toonde een fragment van de film “White King, Red rubber, Black death.” Met het fragment en haar heldere uitleg over het koloniaal systeem was het duidelijk dat de Congolese bevolking het slachtoffer was van de economische hebzucht van België.

Tijdens de middagpauze maakte een klasgenoot grapjes over het handen afkappen. Hij zei dat ik me best gedeisd moest houden de komende dagen of hij ging mijn handen afhakken. De jongen maakte zelf(s) gebaren. Een aantal omstanders lachte mee. Anderen keken verontwaardigd naar me.

Ik zweeg en leed in stilte

Ik meldde het incident aan de leerkracht die hem onder zijn voeten gaf. Ik dacht nu wordt hij geschorst of komt hij zich excuseren. Er gebeurde echter niet veel. Klasgenoten kwamen na de middagpauze zeggen dat ik nooit kon lachen met hun mopjes en dat ik een spelbederver was. Ik had het al moeilijk in de klas en besloot uiteindelijk om er verder over te zwijgen. Ik zweeg en leed in stilte. Die nacht belde ik vanuit het internaat huilend naar mijn ouders. Ik voelde me eenzaam en boos. Eenzaam omdat niemand het voor mij opnam. Maar ik was vooral boos. Een boosheid die je moeilijk kan uitleggen. En die boosheid is nooit verdwenen.

Het is moeilijk een zwarte (vrouw) te zijn

Malcom X zei ooit :

"The most disrespected person in America is the black woman.
The most unprotected person in America is the black woman.
The most neglected person in America is the black woman."

We zijn niet in de Verenigde Staten. Maar toch zien we, wereldwijd, dat zwarte vrouwen het het moeilijkste hebben en dit op alle domeinen.  Het waren twee zwarte meisjes die op de weide van Pukkelpop werden aangevallen. Er werd aan hun haar getrokken, er werd bier naar hen gegooid, ze werden uitgemaakt en er werden racistische liederen naar hen gezongen. Omstanders stemden stilzwijgend toe. Een van de meisjes zei dat ze zich als een beest in een kooi voelde. Ik kreeg het beeld van het jonge meisje in de Human Zoo voor me toen ik dit las. Eenzaam, kwetsbaar, in een kooi. Zo voel ik me elke keer als iemand aan mijn haar komt, ik het woord neger hoor, mensen zeggen dat ik best wel knap ben voor een zwarte vrouw of wanneer mensen apengeluiden maken wanneer ik voorbijloop.  

Vormen van verdoken racisme zijn de ergste vormen. 

Ik leg de focus op zwarte vrouwen, want ik ben ervan overtuigd dat die jongens wel twee keer hadden nagedacht vooraleer ze zwarte jongens gingen aanvallen. Van zwarte jongens wordt er gezegd dat ze agressief zijn. Dat ze onvoorspelbare beesten zijn. Niet kwetsbaar in een kooi, maar loslopend wild. Dit zijn racistische stereotypen waarmee zwarte jongens dagelijks geconfronteerd worden en die hen elke keer opnieuw boos maken. Wanneer ik met mijn broer op straat loop zie ik soms hoe mensen de straat oversteken wanneer ze hem zien of zie ik hoe die ene vrouw haar zak harder vasthoudt wanneer ze voorbij ons loopt.

Die vormen van verdoken racisme zijn de ergste vormen. Het racisme dat moeilijk te bewijzen is. Het racisme dat je diep vanbinnen boos maakt. Het is het racisme dat je internaliseert en normaliseert. Het racisme dat verschillende mensen meemaken maar niet viraal gaat op sociale media. Het racisme dat sommigen dagelijks meemaken, maar liever over zwijgen, omdat ze gewoon erbij willen horen. Het pijnlijk impliciet verdoken racisme. Het racisme dat je dagelijks doet lijden en meestal in stilte.

Permanent boos

James Baldwin zei :

To be a Negro in this country and to be relatively conscious is to be in a rage almost all the time.”

Zwarte mensen die zich bewust zijn van het dagelijkse racisme dat ze meemaken zijn boos. Boos omdat ze weten dat, zelfs wanneer ze een klacht indienen, de consequenties beperkt zullen zijn. Unia onderzoekt het incident dat op Pukkelpop heeft plaatsgevonden. Waarom iets onderzoeken dat zo duidelijk is? Gaat de klacht de mentaliteit van de mensen werkelijk veranderen? Worden die jongens bestraft voor wat ze hebben gedaan? Zal de aanstichter permanent worden gesanctioneerd? Dit zijn vragen die mensen meestal ontmoedigen om klachten in te dienen. 

Ik ben boos omdat mensen van de zwarte cultuur houden en mensen zoals Kendrick Lamar, Will Smith, Beyonce en Michelle Obama ophemelen, maar in alle talen zwijgen wanneer een zwart meisje op een weide wordt aangevallen. 

Ik ben permanent boos. Omdat ik weet dat er structureel racisme is in onze maatschappij. Racisme dat van jongs af aan wordt aangeleerd en niet zal verdwijnen met een geschiedenisles of een bezoek aan het Afrika Museum. Het racisme zal enkel verdwijnen als er consequente sancties komen.

Ik ben boos omdat mensen die van de zwarte cultuur houden en mensen zoals Kendrick Lamar, Will Smith, Beyonce en Michelle Obama ophemelen, in alle talen zwijgen wanneer een zwart meisje op een weide wordt aangevallen. Mensen die van Lukaku houden wanneer hij scoort. Hem een neger noemen als hij eens slecht speelt. Ik ben boos, omdat mensen nog altijd durven te komen met het domme argument van omgekeerd racisme om mijn ervaringen te relativeren.

Zwijgen is al lang geen optie meer

Ik ben al lang de Tracy van het middelbaar niet meer. De tiener die niet wist hoe ze op impliciet racisme moest reageren of zweeg om erbij te horen. Ik moet me niet bewijzen om erbij te horen. Dit is mijn land. Ik wil gerespecteerd worden en als een mens worden behandeld. Ik ben geen dier, maar een mens die respect eist. Ik zwijg niet meer en zal racisme blijven aankaarten.

Het maakt me niet uit dat mensen zeggen dat ik overdrijf of me een boze zwarte vrouw noemen. Ik heb duizenden redenen om boos te zijn. Ik zwijg niet meer. Want ik weet dat sommigen in stilte lijden. Ik zie jullie. Ik voel de gedeelde pijn. Zwijgen wil zeggen zaken normaliseren. Jezelf ondergeschikt en minderwaardig voelen omwille van jouw huidskleur mag nooit normaal worden. Vandaag niet, morgen niet.

Dit is mijn land. Ik wil gerespecteerd worden en als een mens worden behandeld. 

VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.

Meest gelezen