Verenigde Staten wijzen 95-jarige nazi-kampbewaker naar Duitsland uit
Na een lange juridische strijd hebben de Verenigde Staten Jakiv Palij, een voormalig lid van de SS en kampbewaker, het land uitgezet. Vandaag kwam hij aan in Duitsland, waar hij naar een rusthuis is gebracht.
Bijna 70 jaar geleden vluchtte Jakiv Palij naar de Verenigde Staten. Om daar binnen te mogen, beweerde hij een Poolse boer te zijn. De waarheid was net iets anders. Palij werkte vanaf 1943 in het werk- en trainingskamp van Trawniki, waar hij als lid van de SS het kamp bewaakte. Dat kamp stond bekend als opleidingskamp voor duizenden bewakers van andere concentratiekampen. In 1957 kreeg Palij het Amerikaanse staatsburgerschap en verbleef hij bijna 50 jaar zonder problemen in de Verenigde Staten.
(lees verder onder de foto)
In 2003 werd Palij echter vogelvrij verklaard. Zijn staatsburgerschap werd ingetrokken nadat een rechtbank zijn donkere verleden had blootgelegd. Hij werd schuldig bevonden aan het bijstaan van de vervolgingen van gevangenen, maar hij werd niet persoonlijk verantwoordelijk gehouden voor de doden. Zijn uitwijzing uit de Verenigde Staten werd gevraagd.
Een jarenlange rechtsstrijd volgde. Duitsland weigerde Palij te ontvangen omdat de man nooit de Duitse nationaliteit had en het nazikamp zich niet op Duitse grond bevond. Ook de autoriteiten van Polen (waar het kamp lag) en Oekraïne (Palijs geboorteplaats) namen hun verantwoordelijkheid niet op. De Amerikaanse overheid voerde jarenlang druk uit op de Duitse overheid om toch hun morele verantwoordelijkheid op te nemen.
Ondertussen bleef Palij wonen in een appartement in de New Yorkse wijk Queens, waar de joodse gemeenschap regelmatig protesten hield met slogans zoals "Je buur is een nazi".
(lees verder onder de foto)
Pas aan het begin van dit jaar kwam er schot in de zaak wanneer het nieuwe kabinet van Merkel van mening veranderde. "Duitsland heeft de morele taak om de misdaden van het nazi-schrikbewind onder ogen te zien", vertelde Duits minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas aan de krant de Frankfurter Allgemeine. Dat luidde het begin van de uitwijzingsprocedure in waardoor Jakiv Palij vanmorgen in Düsseldorf aankwam.
Pilaj werd naar een rusthuis in de buurt van Münster gebracht. Het is onzeker of hij in Duitsland berecht zal worden aangezien openbare aanklagers herhaaldelijk hebben gezegd dat er te weinig bewijs is om hem voor een rechtbank te brengen.