Vissenwelzijn komt op de agenda: vaarwel ronde bokalen?

Dat we wakker liggen van dierenrechten is duidelijk. Steeds meer mensen laten hun stukje vlees staan of eisen op zijn minst dat de dieren die ze eten niet wreed zijn behandeld. Maar vissen, die konden tot nog toe op weinig medeleven rekenen. Toch blijkt uit een nieuwe enquête van Compassion in World Farming en andere dierenorganisaties dat bijna 80 procent van de bevraagden vindt dat vissen even goed moeten worden beschermd als andere dieren. 

De meeste Nederlanders (69 procent) zouden zelfs bereid zijn om gemiddeld een vijfde meer te betalen voor hun vis, als er kan worden gegarandeerd dat het welzijn van het dier gerespecteerd is. "Wereldwijd worden jaarlijks biljoenen vissen gevangen", zegt Geert Laugs, de Nederlandse directeur van Compassion in World Farming. "Maar dat gaat altijd gepaard met wrede methodes om de dieren te doden."

Pijn

Enkele voorbeelden: bepaalde vissen worden na de vangst opengesneden, waarna hun organen eruit worden getrokken. Kweekvissen zitten volgens Laugs dan weer vaak dicht op elkaar in bassins, wat hen kwetsbaar maakt voor parasieten en ziektes. 

Een ander misverstand waar de enquête op wijst, is dat vissen geen pijn zouden voelen. En dat klopt niet, zeggen wetenschappers. “We weten namelijk dat vissen ook een vorm van bewustzijn hebben”, vertelt Hans van de Vis van Wageningen Livestock Research. “En dat bewustzijn is nodig om pijn gewaar te worden. Voor een soort als kabeljauw is dat al afdoende aangetoond.”

Het doel van Compassion in World Farming is nu om samen met andere dierenorganisaties de druk op te voeren om op Europees niveau betere regels te verkrijgen in verband met de visserij en de omstandigheden in kweekbassins. "Er bestaan nu visserijquota, maar die gaan eerder over hoe je de buit verdeelt", zegt Laugs. "Voor ons gaat het ook over hoe je vis vangt. Het is voor verschillende vissoorten technisch ook mogelijk om ze te verdoven voor je ze doodt, maar meestal gebeurt dat nu nog niet." 

In Nederland is het alvast verboden om nog langer palingen te doden zonder ze eerst te verdoven. Stroomstoten zouden daarvoor de meest gangbare manier zijn. Wakker Dier, een andere Nederlandse organisatie, heeft ook al gepleit voor een verbod op het onverdoofd slachten van andere soorten zoals meerval, tong en schol, omdat daar ook al verdovingstechnieken voor bestaan. 

Ronde visbokaal

Ook in ons land gaan ondertussen stemmen op om het welzijn van vissen te verbeteren. Er wordt zo al nagedacht om schepen in de toekomst uit te rusten met apparatuur om vissen tijdens het sorteren te elektrocuteren. Maar we kunnen ook zelf al iets doen. Iets doodeenvoudig.

"In een ronde bokaal is het onmogelijk voor een goudvis om zich goed te oriënteren", zegt Van de Vis. "En dat veroorzaakt stress bij het dier. Overigens is het ook niet goed om het water in zo'n bokaal te verversen, want vissen kunnen niet goed tegen het temperatuurverschil dat dat met zich mee brengt. Beter is dus om voor een rechthoekig aquarium te zorgen met een filter die het water verschoont en enkele plantjes om een natuurlijke omgeving na te bootsen." 

De Waalse minister van Dierenwelzijn Carlo Di Antonio (CdH) heeft al gevraagd  om te laten onderzoeken of het houden van vissen in ronde bokalen kan worden gezien als een vorm van mishandeling. Daarover komt er nu eerstdaags een rapport en mogelijk volgt er dan later een verbod.

Ann De Greef, die in de Waalse Raad voor Dierenwelzijn zetelt, maar ook directeur is van GAIA: "Voor ons moeten ze absoluut worden verboden."