Europa wil plasticdeeltjes uit cosmetica en schoonmaakproducten
Kleine plasticdeeltjes moeten er tegen 2020 uit, vraagt het Europees Parlement. De milieubeweging juicht dat toe.
Na de Europese Commissie voert nu ook het Europees Parlement de strijd tegen het plasticafval op. Een meerderheid heeft het rapport met aanbevelingen van Europarlementslid Mark Demesmaeker (N-VA) daarover zopas goedgekeurd.
Een opmerkelijk hoofdstuk gaat over microplastics, de kleine deeltjes. In Europa komen er jaarlijks 75.000 tot 300.000 ton van in het milieu. Een deel ontstaat door verbrokkeling van grotere stukken afval, een ander deel (korrels of ‘microbeads’) wordt bewust toegevoegd aan producten, zoals cosmetica, tandpasta of scrubs.
Het parlement vraagt aan de Europese Commissie om uiterlijk in 2020 een verbod af te kondigen op microplastics in cosmetica, persoonlijke verzorgingsproducten, reinigingsmiddelen en schoonmaakproducten. Tegelijk vraagt het minimumeisen in de productwetgeving om het vrijkomen van microplastics aan de bron te verminderen, in het bijzonder voor textiel, banden, verf en sigarettenpeuken.
‘Dit is een stap vooruit,’ beoordeelt Olivier Beys van de Bond Beter Leefmilieu. ‘De Commissie haalde zo’n verbod wel aan maar was er niet concreet over. Een Europese aanpak is sowieso beter. Ook voor de industrie. Het zorgt voor standaardisering en een meer eerlijke markt.’
De BBL is tevreden dat het EP verder gaat dan cosmeticaproducten alleen. ‘Die maken slechts twee procent van de microplastics uit. Dat ook banden en textiel aangepakt worden is een goede zaak.’
'Te weinig producten geviseerd'
Er zijn al lidstaten, zoals het Zweden, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, die het gebruik van deze minuscule korreltjes hebben verboden. In België sloot de federale minister van Leefmilieu, Marie Christine Marghem (MR), begin dit jaar een overeenkomst met de producenten van cosmetica- en verzorgingsproducten. Dat akkoord stipuleert dat de ongewenste korreltjes er tegen 2019 uit gaan.
De milieubeweging is daar kritisch over. ‘Het aantal producten dat er onder valt, is te beperkt’, zegt Olivier Beys. ‘Het gaat slechts om scrubs en dergelijke. Bovendien was het een vrijwillig akkoord tussen de industrie en de overheid, waardoor er geen garantie is op handhaving.’
Grote producenten hebben hun producten al aangepast voor de (grotere) Franse markt, waar een verbod al een tijdje van kracht is. België had best het Franse voorbeeld gevolgd. De minister koos echter voor de zachte aanpak. Weinig ambitieus.’
Tegen het einde van deze eeuw zullen er in de oceanen vijftig keer meer microplastics ronddrijven dan vandaag, dat voorspelde een recente studie van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ), de Universiteit Gent en Universiteit Wageningen (Nederland).