Direct naar artikelinhoud
Reportage

Oeroud bos moet wijken voor bruinkool: "We hebben ons verstand verloren"

Activisten hebben zich verschanst in boomhutten. Verspreid over het Hambacherbos zijn er een zestigtal gebouwd.Beeld AFP

Terwijl duizenden demonstranten het Hambacherbos omsingelen uit protest tegen de bomenkap voor bruinkoolwinning, gaat in het bos zelf de ontruiming door. En de politie zet het groot materieel in: pantserwagens en bulldozers maken de weg vrij voor hoogwerkers en bouwkranen.

"We hebben deze bruinkool niet nodig", zegt Milena, een 25-jarige studente uit het Duitse Jülich. "Duitsland heeft stroom genoeg. We exporteren zelfs stroom naar het buitenland." Bruinkool verstoken om stroom op te wekken: "Dat is toch niet meer van deze tijd", meent ook Jozef Engelhardt, leraar uit Mönchengladbach en zelf ook niet meer de jongste (63). Om daarvoor een oeroud bos te kappen is "onethisch", knikt zijn vrouw Hannelore.

De Engelhardts en Milena ("liever geen achternaam") zijn drie van de duizenden demonstranten die zijn afgekomen op een demonstratie tegen het kappen van het Hambacher Forst, een bosgebied tussen Keulen en Aken. Energieconcern RWE (bekend van Essent) wil het bos afgraven voor de bruinkoolwinning. Een groep actievoerders die zich in boomhutten hebben verschanst, verzet zich daar tegen.

'Bruinkool verstoken om stroom op te wekken: dat is toch niet meer van deze tijd'
Jozef Engelhardt, demonstrant

Gisteren kregen zij steun van duizenden sympathisanten (de organisatoren spreken van vijf- tot negenduizend, de politie houdt het op vierduizend), die in een vreedzame optocht het bos omsingelden. Dat werd op zijn beurt afgegrendeld door honderden politiemensen in volle wapenuitrusting.

Boomhuttenhoofdstad

Want terwijl buiten wordt gedemonstreerd, gaat in het bos de ontruiming gewoon door. Die begon afgelopen donderdag toen duizenden politieagenten het bos in trokken om een begin te maken met het ontmantelen van de pakweg zestig boomhutten die verspreid in het bos zijn gebouwd. Daarbij wordt groot materieel ingezet: pantserwagens, bulldozers en kettingzagen maken de weg vrij voor hoogwerkers en bouwkranen. Van daaruit gaan agenten in klimuitrusting de boomhutten te lijf.

Gisteren viel Oak Town, de boomhuttenhoofdstad van het verzet. Na een belegering van drie dagen werden de laatste bouwsels door de politie ingenomen. Gemaskerde agenten met helmen werden met een hoogwerker neergelaten boven op een boomhut, waar ze meteen begonnen het dak eraf te trekken. Verzet was er nauwelijks, alleen lijdzaam.

De ontruiming van het bos werd al lang verwacht, maar kwam toch nog onverwacht. Tegen het rooien van het bos loopt nog een spoedprocedure bij het gerechtshof in Münster. In die zaak wordt op 14 oktober uitspraak gedaan. Tot dan had RWE aangekondigd geen actie te ondernemen.

Lees verder onder de foto

Agenten proberen demonstranten te verhinderen het bos te betreden uit protest tegen de houtkap.Beeld AFP

Maar vorige week besloot de (CDU/FDP-)regering van de deelstaat Noordrijn-Westfalen dat de boomhutten niet voldoen aan de bouwvoorschriften en daarmee gevaar opleveren voor de bezetters. Daarop werd opdracht gegeven tot ontruiming. RWE heeft haast, omdat het rooiseizoen op 1 oktober begint. Dan moet het bos liefst leeg zijn.

De ontruiming van het Hambacherbos, waarin zich zo'n honderd tot tweehonderd activisten schuilhouden, gaat zeker nog dagen en misschien wel weken lang duren.

Kolencommissie

De operatie-Hambach verscheurt de 'Kolencommissie', een overlegorgaan dat door de regering Merkel werd aangesteld om een route uit te stippelen voor Duitslands afscheid van de kolen. De voorzitter van de Duitse milieuorganisatie Bund, Hubert Weiger, noemde de ontruiming "een provocatie". Martin Kaiser, commissielid namens Greenpeace, waarschuwde dat dit het vertrouwen binnen de commissie ondermijnt.

Bruinkool, de meeste vervuilende van alle fossiele brandstoffen, wordt gewonnen met dagbouw. Dat wil zeggen dat de grond van bovenaf wordt weggegraven tot waar de bruinkool zit. In Hambach ontstaat daardoor een gat van 85 vierkante kilometer, 500 meter diep.

Ondanks de 'Energiewende' is Duitsland nog sterk afhankelijk van bruinkool voor zijn stroomvoorziening. Bijna een kwart van de Duitse stroomproductie wordt opgewekt met bruinkool. Alleen al de mijn in Hambach is volgens RWE goed voor 15 procent van de stroomvoorziening van Noordrijn-Westfalen. Als Hambach dicht moet, gaat het licht uit in Noordrijn-Westfalen, zei een RWE-topman onlangs.

Bijna een kwart van de Duitse stroomproductie wordt opgewekt met bruinkool

Onzin, zegt de 51-jarige Ralf uit Keulen, staand voor het politiekordon dat de demonstranten buiten het bos houdt. Zijn achternaam geeft hij niet, want hij heeft een familielid onder de bezetters. "Iedereen weet dat RWE de regering in zijn zak heeft." Het draait alleen om geld, zegt Ralf. "Waarom moeten oeroude bomen weg voor bruinkool die niemand meer nodig heeft? Nog een teken dat we ons verstand hebben verloren."