Ontslagen en schorsingen: #MeToo is geland in India
Een jaar na #MeToo in Hollywood is het ineens losgebarsten in India. Niet zonder gevolgen: drie journalisten namen ontslag, een filmproductiehuis werd ontbonden en een komiek werd op non-actief gezet.
De voormalig actrice Tanushree Dutta vertelde een paar weken geleden in een interview over een incident in 2008. Een acteur zou haar tot allerlei ongepaste danspasjes hebben proberen te dwingen, terwijl die niet in het script stonden. Toen Dutta, een ster in het Indiase filmwalhalla Bollywood, weigerde mee te werken, was haar carrière voorbij. De media zetten haar weg als onprofessionele diva en de regisseur stuurde zelfs een knokploeg op haar af die de ruiten van haar auto insloeg toen ze van de set wilde wegrijden.
Nu ze tien jaar later over deze gebeurtenissen spreekt, krijgt ze andere reacties. Er is een golf van steun op gang gekomen. En dat inspireert andere vrouwen om te praten. In de filmindustrie gebeurt dat anoniem, maar in de media treedt de een na de andere vrouw naar buiten met persoonlijke ervaringen. Namen noemen wordt niet geschuwd.
"Binnen enkele dagen is het tij gekeerd", zegt Divya Titus van het collectief I Will Go Out, dat in 2017 begon met het organiseren van straat-acties tegen seksueel geweld op straat. Het collectief stelt nu een lijst samen van advocaten en therapeuten die hun diensten gratis of goedkoop aanbieden aan slachtoffers. Binnen drie dagen zetten al ruim tweehondderd mensen hun naam op deze lijst.
Machtige mannen
Volgens Titus is het niet gek dat de reacties op #MeToo in India op zich lieten wachten. "Vanwege de angst voor de gevolgen", legt Titus via de telefoon vanuit Mumbai uit. "Het zijn vaak machtige mannen die worden beschuldigd, en die zullen op een of andere manier terugslaan."
Een actrice die een populaire televisieacteur ervan beschuldigde dat hij haar in de jaren negentig heeft gedrogeerd en verkracht, is door hem aangeklaagd voor smaad. Ook journalistes die de afgelopen dagen hun verhaal deden, vertelden dat ze vaak wel intern hebben geklaagd over seksueel geweld, maar nooit gehoor kregen, zelfs niet bij de interne klachtencommissies die sinds 2013 verplicht zijn in alle bedrijven. Een aantal vrouwen vertelde dat de bewuste mannen hen vervolgens zwart maakten bij collega's en afdelingshoofden, waardoor ze geen goede opdrachten meer kregen.
Toch bleek de tijd nu rijp. "Iedereen is gewoon moe van het zwijgen", zei journalist Sandhya Menon deze week op een conferentie. Bovendien hielp het volgens Menon dat een Indiase vrouw in plaats van een Hollywoodactrice het voortouw nam. "Tanushree was het keerpunt."
Menon zelf beschuldigde vrijdag twee van haar voormalig bazen van seksueel geweld. Talloze vrouwen deelden sindsdien hun eigen ervaringen met deze en andere mannen in de media. Menon fungeert als doorgeefluik voor vrouwen die alleen anoniem hun verhaal online willen delen.
Inmiddels is Menon aangeklaagd voor smaad door een van de mannen, een regionale hoofdredacteur van de krant Times of India. Maar de ander, destijds hoofdredacteur van de krant DNA, heeft onder druk ontslag genomen bij een denktank in de VS. "Machtige mannen die vanwege seksueel geweld hun baan verliezen, dat hebben we in India nooit eerder meegemaakt", zegt Titus. "Dit is gigantisch."