Direct naar artikelinhoud
Rihanna

Na Kanye en Taylor maakt ook Rihanna een politiek statement: artieste weigert Super Bowl-optreden

Rihanna is nooit verlegen geweest voor wat rebelsheid.Beeld EPA

Er was Kanye en Trump, Taylor en de democraten, en nu Rihanna en Kaepernick. Rihanna bedankte voor een miljoenenshow tijdens de Super Bowl, vanwege de knielcontroverse in de NFL. Zijn politieke statements de nieuwe pophits?

Wat is dat toch met Amerikaanse popsterren die een politiek statement de wereld in sturen? De zogenaamde celebrity endorsement kent een uitzonderlijk goede oktobermaand. Eerst was er Kanye West, sinds kort gewoon Ye, die handjes ging schudden in het Witte Huis, terwijl Taylor Swift op haar Instagram de democraten bloemetjes toewierp. Nu is er ook het knietje van Rihanna: volgens celebritymagazine Us Weekly sloeg ze het aanbod af om tijdens de hoogmis van het American football, de Superbowl, het megalomane spektakel tijdens de rust te verzorgen.

Zo lichtzinnig is die ‘neen’ niet. Het is een neen tegen een erelijst met onder andere Katy Perry en Beyoncé, en tegen een optreden dat door zo’n 120 miljoen mensen wordt bekeken. “Ze zei neen vanwege de controverse over het knielen. Ze is niet akkoord met het standpunt van de NFL. Ze steunt Colin Kaepernick”, zegt een anonieme bron aan het magazine. 

‘Ze zei neen vanwege de controverse over het knielen. Ze is niet akkoord met het standpunt van de NFL en steunt Colin Kaepernick’
Bron in ‘Us Weekly’

Kaepernick dus. De man die van het sportstadion een politieke arena heeft gemaakt in de VS. De quarterback knielde in 2016 tijdens het Amerikaanse volkslied als stil protest tegen de vele dodelijke slachtoffers onder zwarte mannen door politiegeweld. Resultaat: Amerika verdeeld, en president Trump die oproept om de sons of bitches die volkslied en vlag niet op de gebruikelijke wijze willen eren, van het veld te sturen. De discussie woedt nog steeds volop, en Rihanna kiest dus niet alleen vóór Kaepernick, maar ook tegen conservatief Amerika. 

Duwtje van 240.000 stemmen

“Er is in de VS natuurlijk een lange voorgeschiedenis van dergelijke celebrity endorsements”, zegt Stijn Joye van het Centrum voor Mediastudies (CIMS) aan de UGent. “Maar vroeger beperkte dat zich tot de presidentsverkiezingen. Dat bijna elk brandend maatschappelijk thema nu ter profilering dient, is toch vrij nieuw.” Zeker in een Amerikaanse context, waar bijna elke discussie - of het nu Black Lives Matter of Brett Kavanaugh is - uitmondt in een gepolariseerd verhaal van us versus them.

Hoe zwaar weegt de stem van een celebrity op het debat? Het is een factor die je niet mag onderschatten, zegt Joye. “Influencers gaan de agenda niet bepalen, maar ze kunnen wel voor dat ene duwtje in de rug zorgen.” Het Instagram-bericht van Taylor Swift is daar een treffend voorbeeld van. De popster maakte haar voorkeur voor de Democraten bekend, maar riep haar fans ook op om zich te laten registreren om te gaan stemmen voor de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen. Op 24 uur tijd registreerden zich 65.000 nieuwe stemmers zich, meer dan in de hele maand augustus.

Aan de andere kant weten ook presidenten een celebrity naar waarde te schatten. Nadat Kanye West in het populaire Saturday Night Live een geïmproviseerde pro-Trump-toespraak hield, werd hij uitgenodigd voor een (fel gemediatiseerd) bezoekje aan de Oval Office. 

Twitter bericht wordt geladen...

Het miljoenenpubliek volgt het allemaal via sociale media. “Platformen als Snapchat zorgen voor een soort één-op-één-communicatie, die het gemeenschapsgevoel sterk kan beïnvloeden”, denkt Joye. Terwijl het natuurlijk een uitgekiende socialemediastrategie voor de massa is. Een waar kiezen niet langer als verliezen geldt, maar net moet lonen in de charts.

Die andere grote speler die voor Kaepernick koos, Nike, bewijst dat. Het sportmerk voerde hem deze zomer op als een van de gezichten van de dertigste verjaardag van de ‘Just Do It’-campagne: verdeling werd gezaaid, ferme winstcijfers werden geoogst. 

“Identiteit is zo belangrijk geworden. Er is dus absoluut een financieel kantje aan dat politieke activisme”, ziet ook Joye. “Door in te spelen op die spanningen, kunnen ze vooral fans uit bepaalde minderheidsgroepen sterk aan zich binden.” Daar loert opnieuw de mogelijke impact om de hoek. “Dat zijn net de mensen die bij de klassieke politieke communicatie vaak uit de boot vallen.”

De befaamde reclame van Nike.Beeld REUTERS