Tien jaar na de treinramp in Buizingen: een tijdslijn van die rampzalige ochtend in februari tot nu

15 februari 2010, 8.28 uur. Vlak bij Buizingen gebeurt een van de grootste treinrampen uit de Belgische geschiedenis. Vandaag herdenken we de ramp, die nu exact 10 jaar geleden is. Maar wat is er allemaal gebeurd intussen? Van die fatale ochtend in februari tot het proces en de sobere herdenking van vandaag: een tijdslijn.

De treinramp in Buizingen: een tijdslijn


Klik hieronder op de bolletjes voor meer info

15 februari 2010 de treinramp

8.28 uur: vlak bij Buizingen, in Vlaams-Brabant botsen de stoptrein die van Leuven naar ’s Gravenbrakel gaat en de IC-trein van Quiévrain naar Luik op elkaar. De beelden van vlak na het ongeval spreken boekdelen: de ravage is enorm. De treinen liggen deels naast de sporen, de wagons zijn verhakkeld.


De reddingsoperatie die op poten gezet wordt, is ongezien. In het station van Halle worden de gewonden opgevangen en van daaruit verdeeld over de verschillende ziekenhuizen in ons land. Met uiteindelijk 19 doden en 310 gewonden is het dodentol bijzonder hoog. Het bergen van de lichamen verloopt bijzonder moeizaam, na drie dagen waren alle slachtoffers geïdentificeerd.


Meteen na het ongeval start het Brusselse parket een gerechtelijk onderzoek naar de oorzaak van de ramp. Maar al vrij snel spreekt gouverneur Lodewijk De Witte over een menselijke fout: de bestuurder van de stoptrein zou door het rood licht gereden zijn.


Herbekijk hier het Journaal van 15 februari 2010, waar de ravage van de ramp duidelijk zichtbaar is:


Februari 2010 politieke consequenties

Ook op politiek vlak zijn er consequenties. Enkele dagen eerder waren de spoorbazen en toenmalig minister van Overheidsbedrijven Inge Vervotte (CD&V) urenlang ondervraagd en kwam de vraag om een onderzoekscommissie op te richten. Op woensdag 24 februari wordt de knoop doorgehakt om een bijzondere Kamercommissie (maar geen onderzoekscommissie) op te richten die de veiligheidsmaatregelen bij de spoorwegen onder de loep moet nemen.



Maart 2010 herstellingswerken en extra veiligheidsmaatregelen

In Buizingen zijn de sporen na twee weken volledig hersteld, waardoor het treinverkeer weer normaal kon rijden.





Ruim een maand na de treinramp in Buizingen raken de spoordirectie, de regering en de vakbonden het eens over extra veiligheidsmaatregelen. Een veiligheidssysteem dat een trein automatisch tot stilstand brengt als die 300 meter voor een rood sein te snel rijdt of als die door een rood licht rijdt, wordt versneld ingevoerd. De timing voor de werken wordt geschat op eind 2013.

20 oktober 2010 hard rapport voor de NMBS-top en de politieke verantwoordelijken

Een tussentijds rapport van de experts die de treinramp onderzoeken, is zeer hard voor de NMBS-top en de politieke verantwoordelijken. Hun voorlopige conclusie: er zijn de afgelopen 30 jaar verkeerde veiligheidskeuzes gemaakt, waar koppig aan vastgehouden werd.



"Veiligheid van het spoor is verontrustend"

29 januari 2011 vernietigend eindrapport: “Veiligheidsbeleid heeft gefaald”

Bijna een jaar na de treinramp is het eindrapport van de bijzondere Kamercommissie over de spoorveiligheid klaar. De conclusie? Het veiligheidsbeleid van de NMBS heeft de afgelopen 30 jaar systematisch gefaald.



"Veiligheidsbeleid NMBS faalde systematisch"

“Tijdens de onderzochte periode (1982-2010) heeft het niveau van de spoorwegveiligheid geen verbeteringen van betekenis ondergaan”. Er wordt ingegaan op de povere automatische veiligheidssystemen, maar er wordt ook naar de toekomst gekeken: er moeten maatregelen komen om het aantal seinoverschrijdingen te verminderen en de structuur van de NMBS-groep moet vereenvoudigen.

15 februari 2011 nabestaanden blikken terug

Een jaar na de treinramp blikken nabestaanden en slachtoffers terug. Uit de getuigenissen blijkt dat ze het nog steeds erg moeilijk hebben om hun verdriet een plaats te geven.



Nabestaanden blikken terug

5 mei 2012 Opnieuw een rapport, en opnieuw een vernietigend rapport

Een nieuw rapport – deze keer van het Onderzoeksorgaan van Mobiliteit - over de treinramp in Buizingen is vernietigend voor de NMBS en spoorwegbeheerder Infrabel. Het noodsein was niet sterk genoeg verlicht, in de trein ontbrak een verplicht veiligheidssysteem en de bestuurder heeft wel degelijk het stopsein genegeerd.

1 april 2014 parket Halle-Vilvoorde neemt onderzoek over

Nadat het gerechtelijk arrondissement hervormd wordt, wordt het onderzoek overgenomen door het parket Halle-Vilvoorde. Daardoor moet een nieuwe parketmagistraat zich inwerken in het onderzoek.

April 2014 NMBS en Infrabel worden in verdenking gesteld

De slachtoffers en nabestaanden van de treinramp krijgen een brief van het parket met de vraag om niet voortdurend te polsen naar de stand van het onderzoek. Vier jaar na de ramp is het gerechtelijk onderzoek nog volop aan de gang.



Afstandelijke brief aan slachtoffers treinramp zet kwaad bloed

In april 2014 raakt ook bekend dat zowel de NMBS als Infrabel in verdenking gesteld worden in het onderzoek.

1 februari 2015 een nieuwe onderzoeksrechter

De onderzoeksrechter die het onderzoek al bijna vijf jaar leidt, gaat op pensioen. Een nieuwe onderzoeksrechter moet zich inwerken in het dossier.

15 februari 2015 nog steeds geen duidelijkheid wat er precies misliep

15 februari 2015: nog steeds geen duidelijkheid wat er precies misliep Vijf jaar na de treinramp is er nog altijd niet geweten wat er precies misliep op die fatale ochtend en wie er precies verantwoordelijk is. Tijdens de jaarlijkse herdenking sporen de slachtoffers en nabestaanden het gerecht aan om werk te maken van het onderzoek.



Maart 2017 het onderzoek is klaar

Het onderzoek is na zeven jaar afgerond en het parket wil de bestuurder van de stoptrein, de NMBS en Infrabel voor de rechtbank brengen omdat ze – onopzettelijk weliswaar – het ongeval veroorzaakt zouden hebben. Hoewel de machinist tot op de dag van vandaag volhoudt dat het stoplicht op groen stond, zegt het parket dat de treinbestuurder een rood sein genegeerd heeft. De NMBS en Infrabel op hun beurt zouden nalatig geweest zijn bij de beveiliging van de treinstellen en de spoorinfrastructuur.

30 maart 2018 eindelijk een beslissing: NMBS, Infrabel en treinbestuurder moeten voor de rechter komen

Meer dan acht jaar na de zware treinramp valt er eindelijk een beslissing: de NMBS, Infrabel en de treinbestuurder zullen zich voor de politierechtbank van Halle moeten verantwoorden.



8 jaar na treinramp in Buizingen: NMBS, Infrabel en treinbestuurder doorverwezen naar politierechtbank

15 juni 2018 valse start van het proces

Maar de eerste procesdag kent meteen een valse start – en dat door de taalkwestie. De advocaat van de treinbestuurder wil dat het proces in het Frans plaatsvindt, omdat zijn cliënt geen Nederlands spreekt. Het parket verzet zich daar erg tegen. "Het ongeval gebeurde in Buizingen, een dorpje in Vlaams-Brabant, deelgemeente van het eentalige Halle. Infrabel en NMBS zijn taalneutraal en dus is er geen meerderheid van Franstalige verdachten. De rechtbank dient ook geen rekening te houden met het feit dat de meerderheid van de slachtoffers Franstalig is."

29 juni 2018 politierechtbank beslist dat proces in het Nederlands gevoerd moet worden

De politierechtbank van Halle beslist dat het proces in het Nederlands gevoerd moet worden.

19 oktober 2018 proces moet dan toch in het Frans

De arrondissementsrechtbank gaat in tegen de eerdere beslissing van de politierechtbank en het proces zal dan toch in het Frans gevoerd moeten worden.



Proces treinramp Buizingen uiteindelijk toch in het Frans: verjaring dreigt

De taalwijziging kan grote gevolgen hebben, want het dossier zal – minstens voor een deel – vertaald moeten worden en een Franstalige rechter zal zich moeten inlezen in het dossier. Daardoor dreigt de zaak vertraging op te lopen en zelfs te verjaren. Slachtoffer Anita Mahy is ontdaan: "Ik vind het verschrikkelijk. We willen gewoon de waarheid kennen." Maar Dimitri de Béco, advocaat van de machinist, weerlegt dat de zaak zal verjaren door de taalwijziging: "Men kan dat perfect binnen de nodige tijd doen."


Ook de voorzitter van de Franstalige rechtbank in Brussel benadrukt dat hij het nodige zal doen om de zaak niet te laten verjaren. "Ik heb gelezen dat er al veel stukken in het Frans vertaald zijn. Het dossier zoals het bestaat, zal in dezelfde toestand blijven. Wel zal er een Franstalige politierechter de zaak moeten instuderen, wat tijd vraagt."


Justitie-expert Caroline Van den Berghe lichtte toe: “Treinbestuurder heeft het recht om berecht te worden in zijn eigen taal”


19 februari 2019 experten getuigen

De experten getuigen voor de eerste keer in de politierechtbank. Zij gaan uit van een gedeelde verantwoordelijkheid. De treinbestuurder heeft een rood licht genegeerd en de NMBS en Infrabel zouden de veiligheidsvoorschriften niet hebben nageleefd. Sabotage werd door de experten uitgesloten omdat er hiervoor geen aanwijzingen waren. Ze besloten dan ook dat de treinbestuurder het rood licht had moeten zien. De verdediging van de treinbestuurder ging hier niet mee akkoord en wees op een groen licht dat te zien is in een televisiereportage over de ramp.



Experts getuigen bij aanvang proces treinramp Buizingen: "Veiligheidssystemen uit jaren 30 werkten niet naar behoren"

26 februari 2019 meer duidelijkheid over het rood licht

Tijdens het tweede verhoor van de experten in de rechtbank kon er meer duidelijkheid gegeven worden over het groene licht. Volgens hen had het beeld niks te maken met het ongeval. Op het moment dat er gefilmd werd voor de televisiereportage, was de plaats net vrijgegeven door de onderzoeksrechter. Infrabel liet dan meteen opruimwerkzaamheden uitvoeren en het seinlicht werd daarom op groen gezet.

September 2019 proces wordt voortgezet

Het proces wordt voortgezet voor de politierechtbank in Brussel, met de pleidooien van de aanklager, de beklaagden en de slachtoffers. Omdat er te weinig plaats is, zal het hele proces plaatsvinden in een grotere zaal in het Justitiepaleis van Brussel.


Tegen NMBS en Infrabel worden hoge boetes van honderduizenden euro’s geëist. “Ze dragen een zware verantwoordelijkheid. De treinbestuurder was de laatste verantwoordelijke in de keten”, klinkt het bij het parket-generaal.



Hoge boetes geëist tegen NMBS en Infrabel voor dodelijke treinramp in Buizingen: "Dragen zware verantwoordelijkheid"

Voor die treinbestuurder wordt in eerste instantie drie jaar met uitstel gevraagd, maar later verandert het standpunt van het parket-generaal en wordt er géén straf meer gevraagd voor de treinbestuurder.



Proces treinramp Buizingen: Openbaar Ministerie vraagt geen straf meer voor treinbestuurder

Een opvallend moment tijdens de zitting: het parket-generaal biedt zijn excuses aan tegenover de slachtoffers omdat het onderzoek zo lang aangesleept heeft. “Ik begrijp dat de slachtoffers zich niet gehoord, genegeerd en zelfs geminacht gevoeld hebben.”


3 december 2019 vonnis

Bijna tien jaar na de feiten is er het vonnis in eerste aanleg. De treinbestuurder, Infrabel en NMBS worden veroordeeld. De NMBS en Infrabel krijgen elk 550.000 euro boete, waarvan de helft met uitstel voor Infrabel. De treinbestuurder wordt schuldig bevonden, maar wordt aanzien als de "laatste schakel in ketting" en krijgt geen straf.

20 december 2019 beroep

Infrabel gaat in beroep tegen zijn veroordeling. Enkele dagen later beslist ook het parket om beroep aan te tekenen tegen Infrabel. Daardoor dreigt de zaak te verjaren, want volgens het parket zou de zaak verjaren in augustus 2020. Als er voor die datum geen definitieve uitspraak is, gaat iedereen wellicht vrijuit.

15 februari 2020 sobere herdenkingsplechtigheid

De treinramp in Buizingen is nu tien jaar geleden en wordt herdacht met een sobere herdenkingsplechtigheid.

Meest gelezen