Massale fraude, geweld en aanslagen door oprukkende taliban werpen schaduw over Afghaanse verkiezingen
De Afghanen kiezen vandaag een nieuw parlement. Maar het land wordt door geweld verscheurd: massale fraude en aanslagen door de oprukkende taliban zijn er schering en inslag. Tijdens de campagne alleen al zijn tien kandidaten omgekomen. Zo’n negen miljoen Afghanen kunnen vandaag hun stem uitbrengen. De veiligheidsmaatregelen zijn enorm. 54.000 militairen moeten de verkiezingen in goede banen leiden.
Afghanistan: "failed state"?
Sinds de inval van de VS in 2001 om er de taliban te verdrijven, is de rust nooit volledig teruggekeerd. Maar de voorbije drie jaar, nadat de internationale troepenmacht zich grotendeels had teruggetrokken, is het land weer helemaal naar af. De taliban hebben intussen bijna veertig procent van het land weer in handen. De provinciehoofdsteden zijn nog wel in handen van de regering, maar schaduwgouverneurs van de taliban delen in heel wat kleinere steden en dorpen in Afghanistan de lakens uit.
Aanslagen en geweld zijn intussen weer dagelijks kost. Begin deze maand slaagde de taliban er zelfs in om een strategische brug die de hoofdstad Kaboel met het zuiden van het land verbindt op te blazen. Sinds enkele maanden laat ook terreurgroep IS van zich horen in Afghanistan. Waarnemers gaan er wel van uit dat het gaat om lokale groepen die zich geaffilieerd hebben met IS, soms uit onvrede met de taliban.
Bovendien wordt het land geplaagd door een aanhoudende droogte die honderdduizenden al verarmde Afghanen tot op de rand van de hongersnood drijft. Door de moeilijke economische situatie is ook de productie van opium, grondstof voor drugsderivaten, weer helemaal terug.
De kans is groot dat de opkomst bij deze verkiezingen eerder klein zal zijn.
Wat staat er op het spel?
Zo’n 2.500 kandidaten dingen mee voor 1 van de 249 parlementszitjes. Onder de kandidaten zijn schimmige zakenlui, lokale politici, oud-krijgsheren en enkele Afghaanse BV’s.
Het parlement speelt van oudsher in Afghanistan geen te grote rol. De macht zit bij de regering en president Ashraf Ghani. Van oudsher wordt in Afghanistan via etnische lijn gestemd. De meerderheid van de bevolking is Pastoen. Grote minderheden zijn de Oezbeken, Tadzjieken en Hazara.
In de provincie Paktia zijn er méér stemgerechtigden ingeschreven dan dat er inwoners zijn
Deze parlementsverkiezingen zijn een generale repetitie voor de belangrijke presidentsverkiezingen die in principe in mei volgend jaar zullen worden gehouden. Maar nu al zijn er aanwijzingen van massale fraude. Zo zijn er in de provincie Paktia nu meer stemgerechtigden ingeschreven dan dat er officieel inwoners zijn. Fraude bij verkiezingen in Afghanistan is niet nieuw, maar de grote schaal waarop ondergraaft nu al de legitimiteit van het nieuwe parlement.