Afschaffing treinbegeleiders ‘brengt veiligheid van reizigers in het gedrang’

© Fred Debrock

Hoe de toekomst van het spoor eruitziet? Met minder treinbegeleiders. Dat staat althans in de nieuwe beheersovereenkomst van de NMBS die volgende week op de tafel van de ministerraad ligt. ‘Dit zet de deur voor allerlei problemen open’, klinkt het in de mobiliteitswereld. ‘Letterlijk. De veiligheid van treinreizigers komt in het gedrang en zwartrijders krijgen vrij spel.’

Myrte De Decker

Dat schrijft Het Nieuwsblad zondag. Volgens de nieuwe beheersovereenkomst van de NMBS moet die in de toekomst beroep kunnen doen op de zogenaamde One Man Car. Lees: alleen een machinist, geen treinbegeleider. Die maatregel moet de efficiëntie van de spoormaatschappij verhogen.

Bij de NMBS wordt nog niet gereageerd op de maatregel, want de beheersovereenkomst is nog niet goedgekeurd. Wel toonde CEO Sophie Dutordoir zich in het verleden een koele minnaar van het principe. ‘Treinbegeleider is een zalig beroep’, zei de spoorbaas vorig jaar toen ze haar toekomstvisie toelichtte in de Kamercommissie Infrastructuur. ‘Ze verdwijnen dus niet, zolang er geen goede controle van de tickets of geen goede communicatie voor de klanten bestaat of de veiligheid niet genoeg kan worden gegarandeerd. Vandaag is het nog te vroeg voor de one man car.’ Toch bestelde de spoormaatschappij een studie naar de haalbaarheid en veiligheid ervan.Meer dan kaartjes knippen‘De grote baas stak het principe zelf in de koelkast’, zegt vakbondsman Marc Lauwers (VSOA spoor). ‘Conducteurs doen meer dan alleen kaartjes knippen. Ze zorgen voor de veiligheid, stiptheid en doorstroom van informatie aan passagiers.’Dat beaamt TreinTramBus. De reizigersorganisatie staat niet per se weigerachtig tegenover het principe, maar wijst ook op het belang van een aantal randvoorwaarden. ‘Reizigers die correct handelen, mogen niet het gevoel krijgen dat ze benadeeld worden’, zegt woordvoerder Peter Thoelen. ‘Er moet voldoende garantie zijn dat zwartrijders geen kans krijgen en dat er geen ruimte is voor geweld of vandalisme op de trein. Alleen als de NMBS dat kan garanderen, heeft het voorstel kans op slagen.’Ook politici uit de meerderheid én oppositie zijn nog niet overtuigd van de nieuwe beheersovereenkomst. ‘Hier is duidelijk niet goed over nagedacht’, zegt N-VA-Kamerlid Inez De Coninck. ‘Alleen de financiële rentabiliteit staat voorop, niet de passagiers. Je kan het one man car-principe niet invoeren zonder goed plan.’Volgens David Geerts (SP.A) is niet eens bewezen dat de maatregel wel kosten kan besparen. 'Zulke voorstellen staan altijd stoer op de agenda. Eens het zo ver is, zijn er altijd praktische bezwaren. Je kan toch niet in elk station controlepoorten installeren zoals op het metronetwerk? Dat is veel kleinschaliger.'CD&V-mobiliteitsexpert Jef Van den Bergh denkt daarom dat de beheersovereenkomst de optie vooral moet open laten, ‘maar zal Dutordoir dat zeker niet forceren’. Warme winter‘Deze maatregel kan dus niet zomaar passeren’, besluit de liberale vakbondsman Lauwers. ‘Als ze niet verder besproken wordt, kan een warme winter volgen.’De vorige beheersovereenkomst van de NMBS liep zes jaar geleden al af, maar de nieuwe versie werd steeds uitgesteld door wissels binnen de regering en de spoortop. Volgende week zou de laatste versie op de ministerraad besproken moeten worden.