Theresa May wil gemoederen in parlement sussen: "Brexit-deal is voor 95 procent rond"
De Britse premier Theresa May zal vandaag het parlement toespreken over de brexit. Een deal met Europa is voor 95 procent rond, zou het volgens Britse media klinken, al blijft ze zich verzetten tegen het Europese voorstel voor Noord-Ierland. May wil met haar toespraak zowel voor- als tegenstanders van de brexit sussen. Desondanks stijgt het ongenoegen binnen haar partij over de manier waarop de onderhandelingen verlopen. Sommige kranten verwachten zelfs een machtsgreep bij de Tories.
De onderhandelingen over de brexit zitten al een tijdje muurvast. Op de Europese top vorige week zijn premier Theresa May en de Europese regeringsleiders er alweer niet in geslaagd een akkoord te bereiken. Nochtans dringt de tijd, want de officiële datum voor de brexit ligt op 29 maart volgend jaar. Nog minder dan een half jaar dus.
Het struikelblok nu is het statuut van Noord-Ierland. Na de brexit wordt dat de enige landsgrens tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU. Zowel de EU als de Britse regering belooft dat er geen “harde grens” met grenscontroles komt. De Britten willen die kwestie oplossen in een overeenkomst die later gesloten zal worden, over de handelsrelatie met de EU. Maar de EU wil ook een juridisch bindende en waterdichte regeling voor het geval er geen akkoord bereikt wordt. In het Engels wordt zoiets een backstop genoemd: een noodscenario.
Europa stelt voor dat Noord-Ierland de facto deel blijft uitmaken van de douane-unie en de interne markt, dat om een grens tussen de Ierse republiek en Noord-Ierland te vermijden. Dit bedreigt echter de integriteit van Groot-Brittannië en is onbespreekbaar voor Londen.
"Al heel wat vooruitgang geboekt sinds september"
May's aanpak van de brexit ligt onder vuur, zowel bij de voor- en tegenstanders in het Britse parlement. Met haar toespraak vandaag wil ze media de gemoederen proberen te bedaren, die na de mislukte besprekingen vorige week nog meer opgelopen zijn. Dat moet blijken uit uittreksels van de toespraak die de Britse media konden inkijken.
De Britse premier zou de boodschap meegeven dat 95 procent van de deal rond is. Sinds de EU-top in Salzburg in september is er volgens May "al heel wat vooruitgang" geboekt rond veiligheid, transport en diensten. Het zou gaan om onder meer het statuut voor Gibraltar en de Britse legerbasis op Cyprus. De scheidingsfactuur zou zijn vastgelegd op 39 miljard pond en er is een akkoord over de rechten van EU-burgers in het UK (en vice versa), klinkt het nog.
Over Noord-Ierland zou May haar verzet tegen het Europese voorstel herhalen. "Zoals ik vorige week al zei, is het Europese voorstel er een dat we niet kunnen accepteren, aangezien dat neerkomt op een douanegrens en het verbreken van de integriteit van het Verenigd Koninkrijk. Ik geloof niet dat eender welke Britse premier dit ooit zou aanvaarden. Ik zal dat zeker niet doen."
Positie van May in vraag?
Intussen neemt de druk op May vanuit haar eigen partij toe. Zeker na haar voorstel van vorige week om de overgangsperiode voor een akkoord over Noord-Ierland nog te verlengen. Britse kranten verwachten dat de volgende dagen "de moeilijkste van haar premierschap worden". Zo zouden woensdagavond verschillende Conservatieven haar leiderspositie opnieuw in vraag proberen te stellen.