Direct naar artikelinhoud
Buitenland

Saudische kroonprins verbreekt stilzwijgen over moord op Khashoggi: “Afschuwelijk misdrijf”

Mohammad bin Salman spreekt tijdens de Future Investment Initiative Conference in Riyadh, Saoedi-Arabië, 24 oktober 2018.Beeld EPA

Voor het eerst heeft de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman zich uitgelaten over de moord op Jamal Khashoggi. Hij sprak onder meer over “een pijnlijk moment”.

De Saudische kroonprins Mohammed bin Salman (‘MbS’) heeft de stilte verbroken rond de dood van de journalist Jamal Khashoggi. De daders zullen worden bestraft, zegt hij. “Recht zal worden gedaan.”

Bin Salman (33) ging voor het eerst persoonlijk op de zaak in tijdens de opening van een handelsconferentie in de Saudische hoofdstad Riyad. Tal van internationale investeerders en regeringsgezanten zijn daar weggebleven uit onvrede over de affaire-Khashogghi.

De uitlatingen van MbS komen vlak nadat de Amerikaanse president Donald Trump, een bondgenoot van Saudi-Arabië, over de moord op Khashoggi heeft gezegd: “Slecht uitgevoerd, en de cover-up was een van de slechtste in de geschiedenis van cover-ups.”

De Saudische kroonprins, die veelal als alleenheerser wordt gezien, betrekt zichzelf niet in de schuldvraag

MbS spreekt over een “pijnlijk moment” en een “afschuwelijk misdrijf dat niet kan worden gerechtvaardigd”. Maar de Saudische kroonprins, die veelal als alleenheerser wordt gezien, betrekt zichzelf niet in de schuldvraag. Hij stelt dat Saudi-Arabië en Turkije zullen samenwerken “om resultaten te krijgen”.

Met de Turkse president Erdogan, die eerder deze week dreigde alle details openbaar te maken over de moord op Khashoggi, zijn volgens MbS geen spanningen. “Daar zullen nooit spanningen zijn. Wij zullen de hele wereld bewijzen dat beide landen samenwerken om alle daders te straffen en het recht zal boven alles gaan.”

De speech van MbS is het zoveelste hoofdstuk in een reeks Saudische propagandatwisten sinds de dood van Jamal Khashoggi (59). De Saudische journalist verbleef in vrijwillige ballingschap in de VS en Turkije na eerdere aanvaringen met het koningshuis vanwege zijn kritische artikelen over de koers van kroonprins MBS, onder meer in The Washington Post. Hij werd vermoord toen hij op 2 oktober huwelijkspapieren kwam ophalen in het Saudische consulaat in Istanbul.

Aanvankelijk ontkenden MbS en zijn vader, formeel nog steeds koning van Saudi-Arabië, tegenover Trump elke betrokkenheid. Khashoggi zou het consulaat na zijn afspraak levend verlaten hebben en pas daarna door onbekenden zijn vermoord.

Zorgen over de vrijheid van meningsuiting

Lees hier het laatste artikel van de vermoorde Jamal Khashoggi: “De Arabische wereld gaat schuil achter zijn eigen IJzeren Gordijn”
       

Informatielekken

Dat verhaal werd onhoudbaar als gevolg van informatielekken vanuit de Turkse overheid: de moord op Khashoggi zou zijn vastgelegd op een geluidsband, een liquidatieteam van vijftien man onder wie een patholoog-anatoom gewapend met een botzaag, zou kort voor de moord per privévliegtuig het land binnen zijn gekomen. Uit videobeelden blijkt dat een dubbelganger van Khashoggi kort na de moord het consulaat verliet. Turkije doet nog steeds sporenonderzoek bij het consulaat, onder meer in een waterput.

Daarop begon het officiële Saudische verhaal te draaien. Zaterdag stelde de Saudische openbare aanklager in een verklaring dat Khashoggi, een vijftiger in matige fysieke conditie, inderdaad in het consulaat om het leven is gekomen na een vuistgevecht met onbekenden. Zondag stelde de Saudische minister van Buitenlandse Zaken, Ali al Jubeir, dat de journalist is vermoord in een geheime operatie.

Terwijl de Turkse president Erdogan de druk opvoerde, werd de manier waarop Saudi-Arabië probeert om de zaak te masseren duidelijk in een reeks tweets van Ali Shihabi, zelfverklaard vriend van Khashoggi en het invloedrijke hoofd van de Amerikaanse denktank Arabia Foundation. Hij stelt dat de journalist stierf bij een verkeerd afgelopen rendition, een ontvoering met als doel de journalist in de gevangenis te zetten.

“God zegene Jamals ziel”, aldus Shibabi. “Ongetwijfeld kijkt hij nu vanuit de hemel op ons neer. Ik heb hem decennia gekend en hij zou niet hebben gewild dat de veiligheid en stabiliteit van zijn land door zoiets op het spel zouden worden gezet.” En: “Zelfs in zijn dood heeft Jamal zijn land gediend, omdat deze vreselijke gebeurtenis een niveau van politieke rijpheid en voorzichtigheid naar Saudi-Arabië zal brengen dat duidelijk nodig is.”

Kroonprins Bin Salman zei op de investeringsbijeenkomst in Riyad dat hij de Arabische wereld in zijn vroegere glorie wil herstellen. Hij ging daarbij niet in op de oorlog in Jemen, waarin Saudi-Arabië een voortrekkersrol speelt.

Deze week waarschuwden de VN dat in Jemen een tekort aan betaalbaar voedsel dreigt. Spanje maakte woensdag bekend dat geplande wapenleveringen aan Saudi-Arabië doorgaan ondanks de moord op Khashoggi. Duitsland heeft de wapenhandel stopgezet en wil dat andere Europese landen dit voorbeeld volgen.

Saudi’s bombarderen Jemen naar nooit geziene hongersnood

Volgens de VN staat nu al de helft van Jemen op de rand van hongersnood. België besliste woensdag om 5,5 miljoen euro extra voor hulp te voorzien. Dat is een kleine 3 procent van wat ons land aan wapendeals met Saudi-Arabië verdient, terwijl de oorlog die dat land in Jemen voert de grootste oorzaak van het lijden is.