Stressen om stress: je hersenen zullen het geweten hebben

Als dat weetje je niet meer stress geeft, doet dit het misschien wel: de hersenen kunnen zelfs lichtjes krimpen wanneer ze lijden onder de continue spanning. Dat concludeerden onderzoekers in hun studie die in het vooraanstaande tijdschrift Neurology verscheen. De nieuwe studie maakt duidelijk dat mensen met hoge cortisolwaarden lager scoren op geheugentests. Ook het denkvermogen is minder goed dan dat van ontspannen personen.

Een onderzoek met meer dan 2.000 gezonde vrijwilligers van middelbare leeftijd toonde aan dat hogere bloedspiegels  - een indicator van stress - proefpersonen slechter doet presteren bij geheugentestjes. Verder is het effect duidelijker bij vrouwen waarneembaar dan bij de mannelijke deelnemers.

Voordat je helemaal panikeert: de onderzoekers benadrukken dat stress niet automatisch betekent dat je hersenen zijn aangetast. De stressreactie is immers een natuurlijk onderdeel van het leven. De hersenen en het lichaam reageren bij gevaar en andere bedreigingen. Cortisol en adrenaline staan daar centraal, gecombineerd zijn ze verantwoordelijk voor een vecht- of vluchtreactie. Zodra het stressvolle moment voorbij is, zou de cortisolspiegel terug moeten dalen.

Maar dat blijkt niet altijd het geval te zijn. Om onbekende redenen wordt de hoge cortisolwaarde dan behouden waardoor het lichaam nog steeds onder druk staat. Die continue verhoogde bloedspiegels veroorzaken schade aan het hart en de huid. Het is dus geen verrassing dat de hersenen uiteindelijk ook gehavend worden.

Verder onderzoek is noodzakelijk. Bovendien werden de cortisolwaarden van de proefpersonen slechts een keer gemeten tijdens een bloedafname. Daardoor kunnen de wetenschappers onmogelijk besluiten of de hersenschade een rechtstreeks gevolg is van langdurige verhoogde cortisolwaarden. Toch benadrukken ze alvast dat het nog belangrijker wordt om stress in het dagelijkse leven te reduceren. “Niet enkel geheugenverlies, maar ook een verminderd hersenvolume blijken een gevolg te zijn van stress. Mensen op middelbare leeftijd vertonen alvast de eerste symptomen.”