Na vier weken onderhandelen zitten de coalitiegesprekken in Gent in een impasse. SP.A-Groen wil nu zelf met een voorstel komen. ‘U onderschat hoe hecht het kartel is,’ zegt SP.A’er Joris Vandenbroucke.
Vaag en onevenwichtig, zo noemt Gents SP.A-kopstuk Joris Vandenbroucke de onderhandelingsnota die Mathias De Clercq had opgesteld. De liberalen eisten daarin niet alleen de sjerp op, maar ook een reeks zware schepenambten. Het roodgroene kartel SP.A-Groen, dat Filip Watteeuw naar voren schuift als burgemeester, besloot daarop de gesprekken te staken en zelf een nota voor te bereiden.
Er lag een nota op tafel, waar jullie niet tevreden mee waren. Was het niet handiger geweest om op basis daarvan een tegenvoorstel te doen?
JORIS VANDENBROUCKE: ‘Neen, omdat er gewoon geen goeie basis voor een ernstige discussie was. We hebben al vier weken rond de tafel gezeten, en dat heeft geleid tot ontgoochelend weinig concrete, inhoudelijke keuzes. Het blijft allemaal veel te vaag, terwijl we net heldere en ambitieuze keuzes moeten maken over betaalbaar wonen, duurzame mobiliteit, een duurzame en lokaal verankerde economie, enzovoort.
‘Maar dat was dus niet het geval. We hadden al een signaal gegeven dat we ontgoocheld waren en op die manier niet verder konden werken, en dan komt Mathias De Clercq met een voorstel dat compleet onevenwichtig was en elke realiteitszin ontbeerde. De inhoudelijke vaagheid en de gretigheid in de samenstelling van het stadsbestuur getuigden van weinig wil om op een correcte manier te overleggen. Zo had het geen zin. Vandaar dat wij het bord afgeveegd hebben en zelf met een formateursnota willen komen.’
Drie van de vier partijen rond de tafel vormden samen al het stadsbestuur, dat door de Gentse kiezer ook nog eens beloond is. Hoe kan het dan dat gesprekken opeens zo vastzitten?
JORIS VANDENBROUCKE: ‘Ik betreur dat ook, en ik deel uw vaststelling. SP.A heeft een uitgesproken voorkeur voor de verderzetting van de paarsgroene meerderheid. Die meerderheid heeft de afgelopen jaren goed gewerkt, en alledrie de partijen kunnen daarop met enige trots terugblikken.
‘Precies daarom hadden wij verwacht dat het vlot zou lopen. Maar toen heeft Mathias De Clercq zichzelf uitgeroepen tot burgemeester zonder te weten in welke coalitie hij dat zou doen. Dat vind ik toch wel heel hoogmoedig – die boemerang is nu in zijn gezicht terug aan het komen. En dan heeft hij nog eens de CD&V aan tafel gebracht. Die combinatie heeft het onmogelijk gemaakt om echt vooruitgang te boeken. Mathias heeft het zelf nodeloos ingewikkeld gemaakt.’
Is een coalitie met CD&V onbespreekbaar, of zijn er mogelijkheden?
JORIS VANDENBROUCKE: ‘Onze voorkeur is zeer duidelijk: een paarsgroen bestuur, met respect voor de verkiezingsuitslag. Wij hebben als socialisten fors zetels verloren, de liberalen zijn er sterk op vooruitgegaan en de groene collega’s hebben het ook zeer goed gedaan: dat zal zich inhoudelijk moeten weerspiegelen in het akkoord. Wij zijn dus zeker bereid de wil van de kiezer te respecteren. Maar ik zie, met alle respect, echt niet wat de meerwaarde is van CD&V aan tafel.
‘Daarom wordt de formateursnota overgemaakt aan de liberalen: zij zijn onze gesprekspartner. We weten dat we in staat zouden moeten zijn om met z’n drieën een sterk akkoord te sluiten. We hebben al zo goed samengewerkt in de vorige legislatuur, en zo veel gerealiseerd.’
Als ik u bezig hoor, lijkt het niet zo moeilijk: gewoon het bestuur van de afgelopen jaren voortzetten, met hier en daar een extra blauw of groen accent.
JORIS VANDENBROUCKE: ‘Zo kan je het eenvoudig samenvatten, maar er zijn ook nieuwe uitdagingen. Een kopie van het verleden zal niet volstaan. De samenleving is niet blijven stilstaan, en we moeten dus op zoek naar nieuwe antwoorden. Maar nogmaals: ik geloof nog steeds in de geest van paarsgroen.’
Die geest zou ver te zoeken zijn met N-VA, maar toch liet u maandag een opening voor een alternatieve coalitie van het kartel en N-VA, zonder Open VLD.
JORIS VANDENBROUCKE: ‘We moeten het licht van de zon niet ontkennen: dat alternatief is er. Maar ik heb ook benadrukt dat onze voorkeur uitgaat naar een meerderheid met de liberalen. De bal ligt in hun kamp: als ze zich blijven opstellen zoals ze zich de afgelopen dagen opgesteld hebben en zelf de deur dichtslaan, kunnen wij niet anders dan kijken wat de andere mogelijkheden zijn. Als onderhandelaar wil ik er echt alles aan doen om paarsgroen te doen slagen, maar dan moeten we wel op een correcte manier met elkaar omgaan, en eindelijk stoppen met in vage termen over de inhoud te spreken.’
Veel Gentenaars hebben het gevoel dat Filip Watteeuw, in tegenstelling tot Mathias De Clercq, niet echt burgemeester wil worden.
JORIS VANDENBROUCKE: ‘De campagne van Open VLD bleef natuurlijk ook beperkt tot die persoonlijke ambitie: het draaide allemaal om Mathias De Clercq. Het kartel heeft vanuit de inhoud gewerkt, maar vergis u niet: wij hanteren de politieke logica dat de grootste partner – dat is het kartel – de kandidaat-burgemeester naar voren schuift. De liberalen hebben een op de vier Gentenaars overtuigd, wij een op de drie.’
Maar dan wel met Rudy Coddens als kandidaat-burgemeester.
JORIS VANDENBROUCKE: Rudy was inderdaad lijsttrekker, en het siert hem heel erg dat hij een stap opzij heeft gezet als kandidaat-burgemeester. De socialisten hebben het niet goed gedaan, we hebben heel wat zetels verloren, en de nieuwe verhoudingen in het kartel moeten vertaald worden in een nieuwe kandidaat-burgemeester. Ook dat is je verantwoordelijkheid nemen als lijsttrekker, en ik denk dat dat door de mensen geapprecieerd wordt. Hulde aan Rudy, want dat was een eerlijke en grootmoedige stap.
Je kan het ook cynischer verklaren: als SP.A Coddens als kopman bleef vooruit schuiven, zou Groen misschien beslissen om het zonder de socialisten te proberen.
JORIS VANDENBROUCKE: Dan onderschat u hoe hecht het kartel is. Het bestaat intussen al zeven jaar, we hebben zeer goed samen bestuurd en zeer veel van ons programma kunnen uitvoeren. Intussen zijn ook de menselijke relaties binnen het kartel heel sterk geworden, en de wederzijdse appreciatie is zeer groot. Ik kan u verzekeren: het vertrouwen tussen ons is organisch gegroeid, en dat vervliegt niet zomaar.
Heeft Mathias De Clercq de hechtheid van het kartel onderschat?
JORIS VANDENBROUCKE: Ik denk dat hij de boodschap wel begrepen heeft: het kartel zal blijven. Terwijl hij zichzelf tot burgemeester uitriep, sprak Elke Decruynaere onze militanten toe: ze zullen ons niet uit elkaar spelen. Dat is nog niet gebeurd, en dat zal ook niet gebeuren.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
