Agenten meer geneigd wangedrag collega te rapporteren na opleiding over Holocaust

De Kazerne Dossin. © BELGA

Politieagenten zijn meer geneigd om het wangedrag van een collega te rapporteren na het volgen van een opleiding in de Kazerne Dossin in Mechelen. Dat blijkt uit onderzoek van twee professoren sociologie van de VUB. Het vormingstraject ‘Holocaust, politie en mensenrechten’ bestaat sinds 2014. Meer dan 8.200 personeelsleden van de politie hebben de opleiding al gevolgd.

es

De agenten krijgen in de Kazerne Dossin een rondleiding met bijzondere aandacht voor de rol van de politie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Agenten stonden toen voor sterke ethische dilemma’s toen de nazi’s hen verplichtten om razzia’s op Joden uit te voeren.

Vanuit verschillende voorbeelden bouwen politieagenten tijdens de vorming een theoretisch kader op dat inzicht geeft in handelingsmarges. Daarmee gaan ze in een tweede deel van de vorming aan de slag met praktijkvoorbeelden uit hun dagelijkse werking. Fenomenen als macht, gedeelde verantwoordelijkheid en groepsdynamiek spelen hierin een rol.

Impact

Professoren Bram Spruyt en Filip Van Droogenbroeck gingen de effectiviteit van de vorming na. Deelnemers werden vooraf, kort na het opleidingstraject en één maand later bevraagd over hun eigen subjectieve impact en de reële impact van de opleiding. Negen op de tien deelnemers geven aan dat ze iets aan de opleiding hadden, voor bijna 70 procent zijn de inzichten bruikbaar voor hun werkpraktijk en 55 procent zegt op weg te zijn gezet om zaken anders aan te pakken in de toekomst.

Maar ook de reële effecten zijn aanzienlijk. Zo kregen respondenten fictieve casussen voorgelegd over wangedrag van een collega. Daaruit blijkt dat ze na de opleiding het wangedrag van de collega ernstiger nemen, zwaardere straffen passend achten en meer bereid zijn om het gedrag te rapporteren. Het effect is het grootst bij de casus waarbij er sprake was van een etnisch vooroordeel en nalatigheid.

Basisopleiding

Er werd ook gepeild naar verschillende socio-politieke opvattingen bij deelnemers. Daaruit bleek dat respondenten na de opleiding minder sociaal dominant zijn. Dat betekent dat ze er minder van overtuigd zijn dat bepaalde sociale groepen in de samenleving machtiger moeten zijn en dat ongelijkheid goed is. Dat gaat samen met de etnische afstand die kleiner blijkt te worden, en waarbij deelnemers aangeven een dichtere relatie te willen aangaan met mensen van andere etnisch-culturele groepen. Deelnemers lijken ook minder geneigd om kritiekloos te conformeren aan gezag.

Alle personeelsleden van de geïntegreerde politie kunnen de opleiding vrijwillig volgen. Sinds 2016 is ze geïntegreerd in de basisopleiding van de aspiranten.